Bài 2. Cuộc chia tay của những con búp bê
Chia sẻ bởi Phạm Minh Quang |
Ngày 09/05/2019 |
171
Chia sẻ tài liệu: Bài 2. Cuộc chia tay của những con búp bê thuộc Ngữ văn 7
Nội dung tài liệu:
Cuộc chia tay
của những con búp bê
Khánh Hoài
Môn: Ngữ Văn 7
I. ĐỌC & TÌM HIỂU CHUNG
1.Tác giả:
- Khánh Hoài tên khai sinh
là :Đỗ Văn Xuyền
- Sinh năm 1937, quê ở tỉnh Thái Bình
- Là nhà văn tiêu biểu của nền văn học hiện đại Việt Nam
- Sở trường : truyện ngắn
Cuộc chia tay
của những con búp
bê
- Nhận giải thưởng quốc tế văn học viết về Quyền trẻ em
2. Tác phẩm
b. Từ khó
- Dao nhíp (SGK)
- Tú lơ khơ: Bộ bài Tây – 52 lá
Xuất xứ:
Tuyển tập thơ – văn được giải thưởng trong cuộc thi viết về quyền trẻ em, năm 1992.
I.
ĐỌC
&
TÌM HIỂU CHUNG
c. Thể loại : truyện ngắn
-Văn bản nhật dụng đề cập tới vấn đề quyền trẻ em
2.Tác phẩm
I.
ĐỌC
&
TÌM HIỂU CHUNG
d. Bố cục:
-Từ đầu … “ hiếu thảo như vậy”: Cảnh hai anh em chia đồ chơi
-Tiếp theo … “trùm lên cảnh vật”: Thủy chia tay lớp học
-Còn lại:Hai anh em chia tay nhau
e. Tóm tắt truyện
- PTBĐ: Biểu cảm , tự sự , miêu tả
e. Tóm tắt truyện
2. Tác phẩm
I.
ĐỌC
&
TÌM HIỂU CHUNG
Thµnh vµ Thuû lµ 2 anh em ®ưîc sinh ra vµ lín lªn trong mét gia ®×nh kh¸ gi¶ . C¶ 2 rÊt yªu thư¬ng nhau . Nhưng råi bè mÑ li dÞ . Hai anh em ph¶i chÞu c¶nh chia l×a . Thµnh ë l¹i víi bè, Thuû theo mÑ vÒ quª sèng cïng bµ ngo¹i ë xa vµ kh«ng ®ưîc tiÕp tôc ®i häc n÷a. Hai anh em rÊt buån , cuéc chia tay diÔn ra trong nưíc m¾t cïng nh÷ng con bóp bª . Thuû ®· kh«ng chia 2 con bóp bª vµ quyÕt ®Þnh ®Ó l¹i cho anh. Thµnh ®· khãc vµ høa víi em sÏ kh«ng bao giờ ®Ó 2 con bóp bª c¸ch xa nhau .
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhan đề, ngôi kể và nhân vật chính
a. Nhan đề
Những con búp bê: là những đồ chơi của tuổi nhỏ → gợi thế giới trẻ em với sự ngộ nghĩnh, trong sáng, ngây thơ, vô tội.
Trong truyện: Những con búp bê cũng như hai anh em Thành – Thủy: trong sáng, vô tư, không có tội lỗi gì… thế mà phải chia tay → gợi ra một tình huống cần phải suy ngẫm
(Hình ảnh ẩn dụ: nỗi đau xót, tủi hờn của những em nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh)
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
II.
1.
a.
b. Ngôi kể
Ngôi thứ nhất (người kể chuyện xưng tôi)- là người trong cuộc chứng kiến mọi sự việc và kể lại
→ tăng tính chân thật
→ thể hiện sâu sắc những suy nghĩ, tình cảm tâm trạng của các nhân vật
sức thuyết phục cao hơn
1. Nhan đề, ngôi kể và nhân vật chính
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
-------
II.
1.
a.
b.
c. Nhân vật chính
- Hai anh em Thành và Thủy là hai nhân vật chính, là hai người cùng cảnh ngộ cùng chịu nỗi đau nỗi bất hạnh với nhau→ tình cảm anh em đẹp đáng trân trọng.
- Nhân vật phụ: cô giáo & mẹ
1. Nhan đề, ngôi kể và nhân vật chính
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
II.
1.
a.
b.
c.
2..Tâm trạng của hai anh em trước khi chia đồ chơi.
a. Trước khi chia đồ chơi
- Cảnh trước khi chia đồ chơi được tác giả miêu tả như thế nào? Những chi tiết cụ thể?
- Cảnh vật bên ngoài: trời hửng dần, những bông hoa thược dược đang khoe cánh rực rỡ , lũ chim sâu nhảy nhót trên cành… tiếng xe máy, ô tô, tiếng cười nói ríu ran.
Em có nhận xét gì về cảnh vật bên ngoài qua sự miêu tả của tác giả?
- Cảnh vật sống động, vui tươi, tràn ngập niềm hạnh phúc
3. Các cuộc chia tay
a. Khi mẹ bắt chia đồ chơi
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
-------
II.
1.
2.
3.
a.
- Thủy: bất giác run lên bần bật, kinh hoàng, tuyệt vọng, buồn thảm,
mắt sưng mọng…
- Thành: nhớ lại sự việc đêm qua, cắn chặt môi,
nước mắt tuôn ra, ướt đầm gối…
=> Đau đớn , hờn tủi, buồn sợ, lo lắng, kinh hoàng trước nỗi đau chia xa.
“Cảnh vật vẫn như hôm qua, hôm kia thôi mà sao tai họa giáng xuống đầu anh em tôi nặng nề như thế này…”
=>Phương pháp miêu tả ngoại cảnh + tâm trạng
…như người mất hồn, loạng choạng, không quan tâm đến việc chia đồ chơi, mắt ráo hoảnh,
-> tru tréo lên giận dữ,
-> mắt dịu lại, vui vẻ.
b. Khi chia đồ chơi
*Thủy
=>Tâm trạng buồn đau, đầy mâu thuẫn
=>Tấm lòng nhân hậu , vị tha , thương anh và thương cả những con búp bê.
*Thành:
Buồn bã, nhếch mép cười cay đắng,
- Nhớ lại kỉ niệm ngồi thừ ra,
- Cố vui vẻ theo em, xót xa nhìn em, lấy khăn mặt ướt…
=>Tâm trạng xót xa, cay đắng, yêu thương em.
*NT:
-> Lựa chọn ngôi kể thích hợp, xây dựng tình huống.
-> Phương pháp miêu tả ngoại cảnh kết hợp tâm trạng .
*ND:
Ca ngợi tình cảm anh em thắm thiết trong sáng
=>Phê phán những cặp cha mẹ vô trách nhiệm với con cái, đẩy con cái mình vào những hoàn cảnh bế tắc, éo le.
c. Hai anh em chia đồ chơi
- Khi chia hai con búp bê ra: Thuỷ tru tréo, giận dữ
- Khi đặt hai con búp bê cạnh nhau: Thủy bỗng vui vẻ → vì không muốn chúng phải rời xa nhau → sự ngây thơ, hồn nhiên của trẻ con
→ Búp bê cạnh nhau là hình ảnh của gia đình sum họp, sự gắn bó, là kỉ niệm đẹp của thời thơ ấu của hai anh em.
Hai anh em phải chia đồ chơi nghĩa là họ phải chia tay nhau → cả hai rất đau khổ
2. Thủy chia tay lớp học
- Thủy: cắn chặt môi, đăm đăm nhìn, khóc → (Sắp xa mái trường, không được đi học nữa)
Cô và các bạn: Sửng sốt, ôm chặt, tặng quà, tái mặt, khóc…
→ Luyến tiếc, xúc động
→ Cuộc chia tay rất cảm động qua đó khẳng định vai trò của lớp học đối với mỗi con người.
.
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
-------
II.
1.
2.
a.
b.
- Em hãy giải thích vì sao khi dắt Thủy ra khỏi trường tâm trạng của Thành lại “kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”
- Thành kinh ngạc vì:
+ Trong lòng Thành rất buồn và đau khổ, khi sắp phải chia tay với đứa em gái nhỏ của mình. Em cảm thấy trời đất như sụp đổ, trong tâm hồn em thế nhưng bên ngoài mọi người và cảnh vật lại không có gì thay đổi.
+ Thành và Thủy phải chịu một sự mất mát quá lớn so với nứa tuổi của các em trong khi đó mọi việc vẫn diễn ra bình thường.
a. Hai anh em chia tay nhau
- Tâm trạng: đau đớn tột cùng
- Hành động: để lại con Vệ Sĩ bên cạnh con Em Nhỏ để cho chúng không bao giờ phải cách xa
tượng trưng cho tình cảm yêu thương, gắn bó giữa hai anh em.
→ Thủy là một người em rất yêu thương anh trai hi sinh niềm vui của mình vì anh.
→ đáng trân trọng đáng tự hào.
II TÌM HIỂU VĂN BẢN
-----
II.
1.
2.
a.
b.
c.
Thành: Mếu máo, đứng chôn chân nhìn theo.
Tâm trạng của người mất hồn, cô đơn bơ vơ, không kể xiết.
3. Ý nghĩa của truyện
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
II.
1.
2.
3.
- Gợi lên nỗi thương cảm xót xa trước tình cảnh của hai đứa trẻ (phải chia tay nhau vì bố mẹ li hôn)
- Là hồi chuông cảnh tỉnh người lớn: hãy biết sống có trách nhiệm hơn, hãy dành tất cả những gì tốt đẹp cho trẻ em.
- Giáo dục ý thức học tập, tu dưỡng, xây dựng mái ấm gia đình.
III. TỔNG KẾT
1. Nội dung
- Ca ngợi tình cảm anh em thắm thiết trong sáng
- Phê phán những bậc cha mẹ vô trách nhiệm với con cái, đẩy con cái mình vào những hoàn cảnh bế tắc, éo le
2. Nghệ thuật
- Sử dụng hình ảnh ẩn dụ trong nhan đề.
- Lựa chọn ngôi kể thích hợp.
- Xây dựng nhân vật tài tình, thành công.
- Nghệ thuật đối lập: nội tâm với ngoại cảnh
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
BÀI TẬP VỀ NHÀ
1. Viết 1 đoạn văn từ 5 - 7 câu nêu cảm nhận của em về đoạn văn miêu tả tâm trạng của Thành khi ra khỏi trường học của Thủy.
2. Sưu tầm tư liệu về quyền trẻ em
3. Soạn bài
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
Tạm biệt cả lớp và he gặp lại ở tiết học sau
của những con búp bê
Khánh Hoài
Môn: Ngữ Văn 7
I. ĐỌC & TÌM HIỂU CHUNG
1.Tác giả:
- Khánh Hoài tên khai sinh
là :Đỗ Văn Xuyền
- Sinh năm 1937, quê ở tỉnh Thái Bình
- Là nhà văn tiêu biểu của nền văn học hiện đại Việt Nam
- Sở trường : truyện ngắn
Cuộc chia tay
của những con búp
bê
- Nhận giải thưởng quốc tế văn học viết về Quyền trẻ em
2. Tác phẩm
b. Từ khó
- Dao nhíp (SGK)
- Tú lơ khơ: Bộ bài Tây – 52 lá
Xuất xứ:
Tuyển tập thơ – văn được giải thưởng trong cuộc thi viết về quyền trẻ em, năm 1992.
I.
ĐỌC
&
TÌM HIỂU CHUNG
c. Thể loại : truyện ngắn
-Văn bản nhật dụng đề cập tới vấn đề quyền trẻ em
2.Tác phẩm
I.
ĐỌC
&
TÌM HIỂU CHUNG
d. Bố cục:
-Từ đầu … “ hiếu thảo như vậy”: Cảnh hai anh em chia đồ chơi
-Tiếp theo … “trùm lên cảnh vật”: Thủy chia tay lớp học
-Còn lại:Hai anh em chia tay nhau
e. Tóm tắt truyện
- PTBĐ: Biểu cảm , tự sự , miêu tả
e. Tóm tắt truyện
2. Tác phẩm
I.
ĐỌC
&
TÌM HIỂU CHUNG
Thµnh vµ Thuû lµ 2 anh em ®ưîc sinh ra vµ lín lªn trong mét gia ®×nh kh¸ gi¶ . C¶ 2 rÊt yªu thư¬ng nhau . Nhưng råi bè mÑ li dÞ . Hai anh em ph¶i chÞu c¶nh chia l×a . Thµnh ë l¹i víi bè, Thuû theo mÑ vÒ quª sèng cïng bµ ngo¹i ë xa vµ kh«ng ®ưîc tiÕp tôc ®i häc n÷a. Hai anh em rÊt buån , cuéc chia tay diÔn ra trong nưíc m¾t cïng nh÷ng con bóp bª . Thuû ®· kh«ng chia 2 con bóp bª vµ quyÕt ®Þnh ®Ó l¹i cho anh. Thµnh ®· khãc vµ høa víi em sÏ kh«ng bao giờ ®Ó 2 con bóp bª c¸ch xa nhau .
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
1. Nhan đề, ngôi kể và nhân vật chính
a. Nhan đề
Những con búp bê: là những đồ chơi của tuổi nhỏ → gợi thế giới trẻ em với sự ngộ nghĩnh, trong sáng, ngây thơ, vô tội.
Trong truyện: Những con búp bê cũng như hai anh em Thành – Thủy: trong sáng, vô tư, không có tội lỗi gì… thế mà phải chia tay → gợi ra một tình huống cần phải suy ngẫm
(Hình ảnh ẩn dụ: nỗi đau xót, tủi hờn của những em nhỏ chẳng may rơi vào hoàn cảnh bất hạnh)
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
II.
1.
a.
b. Ngôi kể
Ngôi thứ nhất (người kể chuyện xưng tôi)- là người trong cuộc chứng kiến mọi sự việc và kể lại
→ tăng tính chân thật
→ thể hiện sâu sắc những suy nghĩ, tình cảm tâm trạng của các nhân vật
sức thuyết phục cao hơn
1. Nhan đề, ngôi kể và nhân vật chính
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
-------
II.
1.
a.
b.
c. Nhân vật chính
- Hai anh em Thành và Thủy là hai nhân vật chính, là hai người cùng cảnh ngộ cùng chịu nỗi đau nỗi bất hạnh với nhau→ tình cảm anh em đẹp đáng trân trọng.
- Nhân vật phụ: cô giáo & mẹ
1. Nhan đề, ngôi kể và nhân vật chính
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
II.
1.
a.
b.
c.
2..Tâm trạng của hai anh em trước khi chia đồ chơi.
a. Trước khi chia đồ chơi
- Cảnh trước khi chia đồ chơi được tác giả miêu tả như thế nào? Những chi tiết cụ thể?
- Cảnh vật bên ngoài: trời hửng dần, những bông hoa thược dược đang khoe cánh rực rỡ , lũ chim sâu nhảy nhót trên cành… tiếng xe máy, ô tô, tiếng cười nói ríu ran.
Em có nhận xét gì về cảnh vật bên ngoài qua sự miêu tả của tác giả?
- Cảnh vật sống động, vui tươi, tràn ngập niềm hạnh phúc
3. Các cuộc chia tay
a. Khi mẹ bắt chia đồ chơi
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
-------
II.
1.
2.
3.
a.
- Thủy: bất giác run lên bần bật, kinh hoàng, tuyệt vọng, buồn thảm,
mắt sưng mọng…
- Thành: nhớ lại sự việc đêm qua, cắn chặt môi,
nước mắt tuôn ra, ướt đầm gối…
=> Đau đớn , hờn tủi, buồn sợ, lo lắng, kinh hoàng trước nỗi đau chia xa.
“Cảnh vật vẫn như hôm qua, hôm kia thôi mà sao tai họa giáng xuống đầu anh em tôi nặng nề như thế này…”
=>Phương pháp miêu tả ngoại cảnh + tâm trạng
…như người mất hồn, loạng choạng, không quan tâm đến việc chia đồ chơi, mắt ráo hoảnh,
-> tru tréo lên giận dữ,
-> mắt dịu lại, vui vẻ.
b. Khi chia đồ chơi
*Thủy
=>Tâm trạng buồn đau, đầy mâu thuẫn
=>Tấm lòng nhân hậu , vị tha , thương anh và thương cả những con búp bê.
*Thành:
Buồn bã, nhếch mép cười cay đắng,
- Nhớ lại kỉ niệm ngồi thừ ra,
- Cố vui vẻ theo em, xót xa nhìn em, lấy khăn mặt ướt…
=>Tâm trạng xót xa, cay đắng, yêu thương em.
*NT:
-> Lựa chọn ngôi kể thích hợp, xây dựng tình huống.
-> Phương pháp miêu tả ngoại cảnh kết hợp tâm trạng .
*ND:
Ca ngợi tình cảm anh em thắm thiết trong sáng
=>Phê phán những cặp cha mẹ vô trách nhiệm với con cái, đẩy con cái mình vào những hoàn cảnh bế tắc, éo le.
c. Hai anh em chia đồ chơi
- Khi chia hai con búp bê ra: Thuỷ tru tréo, giận dữ
- Khi đặt hai con búp bê cạnh nhau: Thủy bỗng vui vẻ → vì không muốn chúng phải rời xa nhau → sự ngây thơ, hồn nhiên của trẻ con
→ Búp bê cạnh nhau là hình ảnh của gia đình sum họp, sự gắn bó, là kỉ niệm đẹp của thời thơ ấu của hai anh em.
Hai anh em phải chia đồ chơi nghĩa là họ phải chia tay nhau → cả hai rất đau khổ
2. Thủy chia tay lớp học
- Thủy: cắn chặt môi, đăm đăm nhìn, khóc → (Sắp xa mái trường, không được đi học nữa)
Cô và các bạn: Sửng sốt, ôm chặt, tặng quà, tái mặt, khóc…
→ Luyến tiếc, xúc động
→ Cuộc chia tay rất cảm động qua đó khẳng định vai trò của lớp học đối với mỗi con người.
.
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
-------
II.
1.
2.
a.
b.
- Em hãy giải thích vì sao khi dắt Thủy ra khỏi trường tâm trạng của Thành lại “kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”
- Thành kinh ngạc vì:
+ Trong lòng Thành rất buồn và đau khổ, khi sắp phải chia tay với đứa em gái nhỏ của mình. Em cảm thấy trời đất như sụp đổ, trong tâm hồn em thế nhưng bên ngoài mọi người và cảnh vật lại không có gì thay đổi.
+ Thành và Thủy phải chịu một sự mất mát quá lớn so với nứa tuổi của các em trong khi đó mọi việc vẫn diễn ra bình thường.
a. Hai anh em chia tay nhau
- Tâm trạng: đau đớn tột cùng
- Hành động: để lại con Vệ Sĩ bên cạnh con Em Nhỏ để cho chúng không bao giờ phải cách xa
tượng trưng cho tình cảm yêu thương, gắn bó giữa hai anh em.
→ Thủy là một người em rất yêu thương anh trai hi sinh niềm vui của mình vì anh.
→ đáng trân trọng đáng tự hào.
II TÌM HIỂU VĂN BẢN
-----
II.
1.
2.
a.
b.
c.
Thành: Mếu máo, đứng chôn chân nhìn theo.
Tâm trạng của người mất hồn, cô đơn bơ vơ, không kể xiết.
3. Ý nghĩa của truyện
II. TÌM HIỂU VĂN BẢN
II.
1.
2.
3.
- Gợi lên nỗi thương cảm xót xa trước tình cảnh của hai đứa trẻ (phải chia tay nhau vì bố mẹ li hôn)
- Là hồi chuông cảnh tỉnh người lớn: hãy biết sống có trách nhiệm hơn, hãy dành tất cả những gì tốt đẹp cho trẻ em.
- Giáo dục ý thức học tập, tu dưỡng, xây dựng mái ấm gia đình.
III. TỔNG KẾT
1. Nội dung
- Ca ngợi tình cảm anh em thắm thiết trong sáng
- Phê phán những bậc cha mẹ vô trách nhiệm với con cái, đẩy con cái mình vào những hoàn cảnh bế tắc, éo le
2. Nghệ thuật
- Sử dụng hình ảnh ẩn dụ trong nhan đề.
- Lựa chọn ngôi kể thích hợp.
- Xây dựng nhân vật tài tình, thành công.
- Nghệ thuật đối lập: nội tâm với ngoại cảnh
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
BÀI TẬP VỀ NHÀ
1. Viết 1 đoạn văn từ 5 - 7 câu nêu cảm nhận của em về đoạn văn miêu tả tâm trạng của Thành khi ra khỏi trường học của Thủy.
2. Sưu tầm tư liệu về quyền trẻ em
3. Soạn bài
Cuộc chia tay
của những con búp
Bê
-----
Tạm biệt cả lớp và he gặp lại ở tiết học sau
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Phạm Minh Quang
Dung lượng: |
Lượt tài: 1
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)