Bài 2. Cuộc chia tay của những con búp bê

Bài dạy
Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo và các em học sinh!
Ngữ văn 6





Tiết 5-6
Văn bản
Cuộc chia tay
của những con búp bê
(tiết 2)
khánh hoài
Tìm những chi tiết trong văn bản thể hiện tình cảm giữa hai anh em Thành Thuỷ?
Thuỷ mang kim chỉ ra sân vận động vá áo cho anh.
Thành giúp em học.
Chiều nào Thành cũng đón em đi học về, vừa đi vừa trò chuyện.

Tình cảm anh em rất mực gần gũi yêu thương, quan tâm tới nhau.
Đồ chơi của chúng tôi cũng chẳng có nhiều. Tôi dành hầu hết cho em: bộ tú lơ khơ, bàn cá ngựa, những con ốc biển và bộ chỉ màu. Thuỷ chẳng quan tâm đến chuyện đó, mắt nó cứ ráo hoảnh nhìn vào khoảng không, thỉnh thoảng lại nấc lên khe khẽ. Nhưng khi tôi vừa lấy hai con búp bê từ trong tủ ra, đặt sang hai phía thì em bỗng tru tréo lên giận dữ:
Anh lại chia rẽ con Vệ Sĩ với con Em Nhỏ ra à? Sao anh ác thế?
Tôi nhìn em buồn bã:
- Thì anh đã nói với em rồi. Anh cho em tất cả.
Tôi đặt con Vệ Sĩ vào cạnh con Em Nhỏ giữa đống đồ chơi của Thuỷ. Cặp mắt em dịu lại,, nhưng chợt nghĩ ra điều gì, em lại kêu lên:
Nhưng như vậy lấy ai gác đêm cho anh?
(…) Chúng tôi cứ ngồi thừ người ra, chẳng muốn chia bôi cũng chẳng muốn thu lại nữa. Một lát sau, em tôi đặt hai con búp bê về chỗ cũ. Chúng lại thân thiết quàng tay lên vai nhau và âu yếm ngước nhìn chúng tôi. Thuỷ bỗng trở nên vui vẻ:
- Anh xem chúng đang cười kìa!
Tôi cố vui vẻ theo em, nhưng nước mắt đã ứa ra.
- Thành cho em hết đồ chơi, Thuỷ không lấy, để lại cho anh.
Khi Thành chia hai con búp bê, Thuỷ tru tréo: “Sao anh ác thế?”
Thành lại đặt hai con búp bê vào đống đồ chơi bên Thuỷ, Thuỷ lại kêu lên: “ Lấy ai gác đêm cho anh ngủ?”
- Thuỷ “tru tréo giận dữ” vì không muốn Em Nhỏ và Vệ Sĩ chia tay.
Nhưng lại kêu lên bối rối vì Vệ Sĩ và Em Nhỏ đoàn tụ thì lấy ai canh gác đêm cho anh ngủ.
 Thương anh, thương cả búp bê, Thuỷ có mâu thuẫn trong lời nói và hành động.
 Cách giải quyết duy nhất: Gia đình được đoàn tụ.
Những chi tiết miêu tả lời nói, thái độ tâm trạng của Thuỷ, của các bạn, của cô giáo trong cuộc chia tay:
Thuỷ nức nở chào cô và các bạn.
Cô giáo tuyên bố: bố mẹ Thuỷ bỏ nhau. Thuỷ phải xa lớp theo mẹ về quê ngoại.
Thủy cho biết: em sẽ không được đi học nữa, do nhà bà ngoại ở xa trường quá nên “mẹ bảo sẽ sắm cho em một thúng hoa quả để ra chợ ngồi bán ”
? Trong các chi tiết trên chi tiết nào
khiến cho cô giáo “tái mặt”
còn các bạn “khóc mỗi lúc một to”?

Qua cuộc chia tay này em cảm nhận được điều gì về tình cảm cô trò bè bạn, về tình cảnh của Thuỷ?

Chứng kiến cảnh chia tay đầy nước mắt ấy khi dắt em ra khỏi lớp, Thành tâm sự: “tôi kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”.
Thảo luận nhóm
Thời gian: 3 phút.
Nỗi đau khổ của những đứa con khi bố mẹ bỏ nhau là tột cùng của đau khổ, và biết ngỏ cùng ai?
? Trong đoạn tóm tắt trên có một chi tiết kể lại hành động bất ngờ của Thuỷ. Đó là chi tiết nào?
Tóm tắt
Thuỷ như người mất hồn, mặt tái xanh, chạy vào nhà mở hòm đồ chơi lấy con Vệ Sĩ để lại cho anh rồi khóc nức nở dặn dò anh. Thành khóc nấc lên nhìn mẹ và em trèo lên xe qua màng nước mắt. Bỗng Thuỷ lại tụt xuống đi về phía chiếc giường đặt con Em Nhỏ quàng tay con Vệ Sĩ,nói với anh không bao giờ để chúng xa nhau. Thành mếu máo trả lời em rồi đứng như chôn chân xuống đất nhìn theo cái bóng nhỏ liêu xiêu của em.
Có ý kiến cho rằng: chi tiết “Bỗng em tụt xuống chạy về phía tôi tay ôm con búp bê. Em đi nhanh về phía giường đặt tay con Em Nhỏ quàng tay con Vệ Sĩ là một chi tiết cảm động.
Em có đồng ý với ý kiến đó không? Vì sao?”

Thuỷ là một em gái giàu lòng nhân hậu, thương anh sâu sắc. Thà mình bị chia lìa chứ không muốn để hai con búp bê phải chia ly.
Thà mình chịu thiệt thòi chứ không muốn đêm anh ngủ mà không có con vệ sỹ đứng gác.
Hai con búp bê cũng giống như anh em Thành và Thuỷ, nào có lỗi gì mà bắt chúng phải xa nhau.
Cảnh Thuỷ đặt con Em nhỏ quàng tay vào vai con Vệ sỹ mong muốn tình anh em mãi bền chặt.
Cuộc chia tay của những con búp bê
Nghệ thuật
- Kể chuyện xen lẫn miêu tả và biểu cảm
- Cách kể chuyện chân thật, cảm động.



Nội dung
- Tình cảm anh em Thành Thuỷ sâu sắc, cảm động.
- Tổ ấm gia đình là vô cùng quý giá và quan trọng.
- Mọi người cần cố gắng giữ gìn, bảo vệ tình cảm tự nhiên, trong sáng ấy.
3
4
5
2
1
6
7
8
MIẾNG GHÉP BÍ ẨN
Nhân vật chính trong truyện “Cuộc chia tay của những con búp bê” là ai?
A. Người mẹ.
B. Cô giáo.
C. Hai anh em.
D. Những con búp bê.
Người kể chuyện trong “Cuộc chia tay của những con búp bê” là ai?
A. Người em.
B. Người anh.
C. Người mẹ.
D. Người kể chuyện vắng mặt.
Kết thúc truyện, cuộc chia tay nào đã không xảy ra?
A. Cuộc chia tay giữa hai anh em.
B. Cuộc chia tay giữa người cha và người mẹ.
C. Cuộc chia tay giữa hai con búp bê Em Nhỏ và Vệ Sĩ.
D. Cuộc chia tay giữa bé Thủy với cô giáo và bè bạn.
Thông điệp nào được gửi gắm qua câu chuyện?
A. Hãy tôn trọng những ý thích của trẻ em.
B. Hãy để trẻ em được sống trong một mái ấm gia đình.
C. Hãy hành động vì trẻ em.
D. Hãy tạo điều kiện để trẻ em phát triển những tài năng sẵn có.
Tại sao nhân vật tôi lại “kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”?
A. Vì lần đầu tiên em nhìn thấy mọi người và cảnh vật trên đường phố.
B. Vì cảm nhận thấy sắp có bào dông trên đường phố.
C. Vì dông bão đang dâng trào trong tâm hồn em trong khi cuộc sống vẫn diễn ra như thường ngày.
D. Vì em thấy xa lạ với mọi người xung quanh.
Chi tiết nào thể hiện rõ nhất nỗi bất hạnh của bé Thủy trong cuộc chia tay?
A. Đêm qua, lúc nào chợt tỉnh, tôi cũng nghe thấy tiếng nức nở, tức tưởi của em.
B. Thủy mở to đôi mắt như người mất hồn, loạng choạng bám vào tay tôi.
C. Nhà bà ngoại em ở xa trường học lắm. Mẹ em bảo sẽ sắm cho em một thúng hoa quả ra chợ ngồi bán.
D. Cuộc chia tay đột ngột quá. Thủy như người mất hồn, mắt tái xanh như tàu lá.
Trong những sự việc sau, sự việc nào không được kể trong văn bản “Cuộc chia tay của những con búp bê?
A. Cuộc chia tay của hai anh em.
C. Cuộc chia tay của hai con búp bê.
B. Cuộc chia tay của người cha và người mẹ.
D. Cuộc chia tay của bé Thủy với cô giáo và bạn bè.
Nghệ thuật đặc sắc trong truyện “Cuộc chia tay của những con búp bê” là gì?
A. Cách kể chuyện chân thật và cảm động.
B. Kể xen lẫn với miêu tả và biểu cảm.
C. Cốt truyện cầu kì, phức tạp.
D. Cả A và B.
Bài cũ
...
..
..
Bài mới
..
... SGK.
Dặn dò