Bài 2. Cuộc chia tay của những con búp bê

Câu 1: Văn bản “Cổng trường mở ra”viết về nội dung gì?
a. Miêu tả quang cảnh ngày khai trường.
b. Bàn về vai trò của nhà trường trong việc giáo dục thế hệ trẻ.
c. Kể về tâm trạng của một chú bé trong ngày đầu tiên đến trường.
d. Tái hiện lại những tâm tư, tình cảm của người mẹ trong đêm trước ngày khai trường vào lớp Một của con.
Kiểm tra bài cũ:
Câu 2: Cha của En-ri-cô là người như thế nào?
a. Rất yêu thương và nuông chìu con.
b. Luôn nghiêm khắc và không tha thứ cho lỗi lầm của con.
c. Yêu thương, nghiêm khắc và tế nhị trong việc giáo dục con.
d. Luôn luôn thay mẹ En-ri-cô giải quyết mọi vấn đề trong gia đình.
Tiết 5,6:
Cuộc chia tay
của những con búp bê
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
I/Tìm hiểu chung:
Tác giả SGK
Sinh năm 1937, quê giả: ở tỉnh Thái Bình
Là nhà văn tiêu biểu của nền văn học Việt Nam hiện đại.
Sở trường: truyện ngắn.
Nhận giải thưởng văn học viết về quyền trẻ em.
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
I/Tìm hiểu chung:
3. Bố cục: 4 đoạn
2. Tác phẩm:
+ Văn bản nhật dụng đề cập tới vấn đề quyền trẻ em.
+ Hình thức : truyện ngắn.
+ Tác phẩm đạt giải nhì
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
I/ Tìm hiểu chung:
II/ Tìm hiểu văn bản:
Đ1: ( Từ đầu … giấc mơ): Tâm trạng của hai anh em trong đêm trước và sáng hôm sau khi mẹ dục chia đồ chơi
Đ2: (Nhưng không…nước mắt ứa ra): Diễn biến của cuộc chia búp bê.
Đ3: (Bỗng Thuỷ…trùm lên cảnh vật): Chia tay với cô giáo và các bạn.
Đ4: (Phần còn lại): Cảnh hai anh em chai tay.
7
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
I/ Đọc- hiểu chú thích:
II/ Tìm hiểu văn bản:
1. Tình cảm của hai anh em:
Tìm những chi tiết trong văn bản thể hiện tình cảm giữa hai anh em Thành Thuỷ?
9
10
- Thủy mang kim ra sân vận động vá áo cho anh…
Thành giúp em học và chiều nào cũng đón em …
Thành nhưởng hết đồ chơi cho em , còn Thủy không muốn lấy búp bê vì lo không có ai gác cho anh ngủ…
Kết thúc truyện , Thủy để lại cả hai con búp bê cho anh, cho chúng quàng tay lên vai nhau…
10
- Thủy mang kim ra sân vận động vá áo cho anh…
Thành giúp em học và chiều nào cũng đón em …
Thành nhường hết đồ chơi cho em, còn Thủy không muốn lấy búp bê vì lo không có ai gác cho anh ngủ…
Kết thúc truyện, Thủy để lại cả hai con búp bê cho anh, cho chúng quàng tay lên vai nhau…
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
I/ Đọc- hiểu chú thích:
II/ Tìm hiểu văn bản:
1. Tình cảm của hai anh em:
+ Những giọt nước mắt xót xa, ngậm ngùi của hai anh em trong đêm.
+ Kỉ niệm về người em trong trí nhớ của người anh.
12
Hai anh em gần gũi thương yêu , chia sẻ và quan tâm đến nhau.
Tình cảm anh em ruột thịt sâu nặng, bền chặt không thể chia lìa
12
13
Tình cảm hai anh em
Đồ chơi của chúng tôi cũng chẳng có nhiều. Tôi dành hầu hết cho em: bộ tú lơ khơ, bàn cá ngựa, những con ốc biển và bộ chỉ màu. Thuỷ chẳng quan tâm đến chuyện đó, mắt nó cứ ráo hoảnh nhìn vào khoảng không, thỉnh thoảng lại nấc lên khe khẽ. Nhưng khi tôi vừa lấy hai con búp bê từ trong tủ ra, đặt sang hai phía thì em bỗng tru tréo lên giận dữ:
Anh lại chia rẽ con Vệ Sĩ với con Em Nhỏ ra à? Sao anh ác thế?
Tôi nhìn em buồn bã:
- Thì anh đã nói với em rồi. Anh cho em tất cả.
Tôi đặt con Vệ Sĩ vào cạnh con Em Nhỏ giữa đống đồ chơi của Thuỷ. Cặp mắt em dịu lại,, nhưng chợt nghĩ ra điều gì, em lại kêu lên:
Nhưng như vậy lấy ai gác đêm cho anh?
(…) Chúng tôi cứ ngồi thừ người ra, chẳng muốn chia bôi cũng chẳng muốn thu lại nữa. Một lát sau, em tôi đặt hai con búp bê về chỗ cũ. Chúng lại thân thiết quàng tay lên vai nhau và âu yếm ngước nhìn chúng tôi. Thuỷ bỗng trở nên vui vẻ:
- Anh xem chúng đang cười kìa!
Tôi cố vui vẻ theo em, nhưng nước mắt đã ứa ra.
- Thành cho em hết đồ chơi, Thuỷ không lấy, để lại cho anh.
Khi Thành chia hai con búp bê, Thuỷ tru tréo: “Sao anh ác thế?”
Thành lại đặt hai con búp bê vào đống đồ chơi bên Thuỷ, Thuỷ lại kêu lên: “ Lấy ai gác đêm cho anh ngủ?”
- Thuỷ “tru tréo giận dữ” vì không muốn Em Nhỏ và Vệ Sĩ chia tay.
Nhưng lại kêu lên bối rối vì Vệ Sĩ và Em Nhỏ đoàn tụ thì lấy ai canh gác đêm cho anh ngủ.
 Thương anh, thương cả búp bê, Thuỷ có mâu thuẫn trong lời nói và hành động.
 Cách giải quyết duy nhất: Gia đình được đoàn tụ.
Những chi tiết miêu tả lời nói, thái độ tâm trạng của Thuỷ, của các bạn, của cô giáo trong cuộc chia tay:
Thuỷ nức nở chào cô và các bạn.
Cô giáo tuyên bố: bố mẹ Thuỷ bỏ nhau. Thuỷ phải xa lớp theo mẹ về quê ngoại.
Thủy cho biết: em sẽ không được đi học nữa, do nhà bà ngoại ở xa trường quá nên “mẹ bảo sẽ sắm cho em một thúng hoa quả để ra chợ ngồi bán ”
? Trong các chi tiết trên, chi tiết nào
khiến cho cô giáo “tái mặt”
còn các bạn “khóc mỗi lúc một to”?

Qua cuộc chia tay này em cảm nhận được điều gì về tình cảm cô trò bè bạn, về tình cảnh của Thuỷ?

Chứng kiến cảnh chia tay đầy nước mắt ấy khi dắt em ra khỏi lớp, Thành tâm sự: “tôi kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”.
Thảo luận nhóm
Thời gian: 3 phút.
Nỗi đau khổ của những đứa con khi bố mẹ bỏ nhau là tột cùng của đau khổ, và biết ngỏ cùng ai?
? Trong đoạn tóm tắt trên có một chi tiết kể lại hành động bất ngờ của Thuỷ. Đó là chi tiết nào?
Tóm tắt
Thuỷ như người mất hồn, mặt tái xanh, chạy vào nhà mở hòm đồ chơi lấy con Vệ Sĩ để lại cho anh rồi khóc nức nở dặn dò anh. Thành khóc nấc lên nhìn mẹ và em trèo lên xe qua màng nước mắt. Bỗng Thuỷ lại tụt xuống đi về phía chiếc giường đặt con Em Nhỏ quàng tay con Vệ Sĩ,nói với anh không bao giờ để chúng xa nhau. Thành mếu máo trả lời em rồi đứng như chôn chân xuống đất nhìn theo cái bóng nhỏ liêu xiêu của em.
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
Cử chỉ Thuỷ để lại con búp bê Em Nhỏ cạnh con Vệ Sĩ và lời dặn búp bê có làm em xúc động không? Vì sao?
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
I/ Đọc- hiểu chú thích:
II/ Tìm hiểu văn bản:
1. Tình cảm của hai anh em
2. Nhân vật Thủy
- Là một người em giàu lòng nhân hậu, thương anh sâu sắc.
+ Thà mình bị chia lìa chứ không muốn để hai con búp bê phải chia li.
+ Thà mình chịu thiệt thòi chứ không muốn đêm anh ngủ mà không có con Vệ Sỹ đứng gác.
- Mong muốn tình anh em mãi bền chặt (cảnh Thuỷ đặt con Em nhỏ quàng tay vào vai con Vệ sỹ).
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - Khánh Hoài-
Thảo luận:
3. Ý nghĩa nhan đề (tên truyện)
Tên truyện có liên quan đến ý
nghĩa của truyện không?
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
+Búp bê là những đồ chơi của tuổi nhỏ, gợi lên thế giới trẻ
em với sự ngộ ngĩnh, trong sáng, ngây thơ, vô tội.
+Hai con búp bê luôn ở bên nhau chẳng khác nào Thành
và Thủy.
+Những con búp bê trong truyện cũng như hai anh em
Thành và Thủy vô tư, trong sáng, không có tội tình gì thế
mà phải chia tay.
Tên truyện gợi ra một tình huống buộc người đọc phải
theo dõi và góp phần thể hiện ý đồ, tư tưởng người viết.
Cuộc chia tay của những con búp bê
Nghệ thuật
- Kể chuyện xen lẫn miêu tả và biểu cảm
- Cách kể chuyện chân thật, cảm động.



Nội dung
- Tình cảm anh em Thành Thuỷ sâu sắc, cảm động.
- Tổ ấm gia đình là vô cùng quý giá và quan trọng.
- Mọi người cần cố gắng giữ gìn, bảo vệ tình cảm tự nhiên, trong sáng ấy.
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
I/ Tìm hiểu chung
II/ Tìm hiểu văn bản:
III/ Tổng kết:
Ghi nhớ:(sgk)
1
4
3
2
Trò chơi:
Câu 1: Nhân vật chính trong truyện Cuộc chia tay của những con búp bê là ai?
a. Người mẹ b. Cô giáo
c. Hai anh em d. Những con búp bê
Câu 2: Câu chuyện “ Cuộc chia tay của những con búp bê” được kể theo ngôi thứ mấy?
a. Ngôi thứ nhất b. Ngôi thứ hai
c. Ngôi thứ ba d. Người kể vắng mặt
Câu 3: Thông điệp nào được gửi gắm qua câu chuyện?
a.Hãy tôn trọng những ý thích của trẻ em.
b. Hãy để trẻ em được sống trong một mái ấm gia đình
c. Hãy hành động vì trẻ em
d. Hãy tạo điều kiện để trẻ em phát triển những tài năng sẵn có
Câu 4: Tại sao nhân vật tôi lại “ kinh ngạc thấy mọi người vẫn đi lại bình thường và nắng vẫn vàng ươm trùm lên cảnh vật”?
a.Vì lần đầu tiên em thấy mọi người và cảnh vật trên đường phố
b. Vì cảm nhận sắp có bão dông trên đường phố
c. Vì dông bão đang trào dâng trong tâm hồn em khi cuộc sống vẫn diễn ra như thường nhật
d. Vì em thấy xa lạ với mọi người xung quanh
Tiết 5,6: CUỘC CHIA TAY CỦA NHỮNG CON BÚP BÊ - - Khánh Hoài-
I/ Tìm hiểu chung
II/ Tìm hiểu văn bản:
III/ Tổng kết:
IV/ Luyện tập:
Viết đoạn văn ngắn nêu cảm nhận của em về hai anh em Thành và Thuỷ.
35
Tặng cho ba, cho mẹ, cho con, cho một gia đình đã quá xa xôi ! Dù con lớn bao nhiêu , thì với chia ly , con vẫn còn bé dại ! Con biết ngày xưa đã chẳng thể nào là mãi mãi , sao vẫn đau hoài , vẫn cứ tỉnh giữa cơn mơ !
Viết cho một mảnh đời rất thật ! Con - Ly Ly !
Bỗng một hôm như tiếng sét bên mình
Cha và mẹ... hai người đi hai ngả
Con không vấp mà sao bỗng ngã
Cuộc đời con... kể từ ấy... không còn...
Biết bao giờ nỗi đau trong con sẽ vơi
Không đày đọa xé tan tim con nữa
Bao giờ con sẽ thôi không còn chọn lựa
Biết bước tới bên nào????
Hình ba mẹ chụp chung từ bao
Lạnh lùng nhát kéo cắt chia thành 2 mảnh
Ba mẹ biết không, tim con cũng lành lạnh
Tựa như vết dao nào cắt dọc sống lưng


36
Bài cũ
H?c b�i v� t? túm t?t truy?n.
L�m b�i vi?t do?n van.
Bài mới
So?n cõu: 1, 2, 5 trang 36 SGK.
H?c v� chu?n b? b�i B? c?c trong van b?n.
Dặn dò