Bài 2. CÁC DẠNG THÔNG TIN VNEN

Ngày dạy: 30 / 08 / 2016
tIết 3:
BÀI 2.
CÁC DẠNG THÔNG TIN

Mục tiêu bài học: Trang bị cho HS những kiến thức và năng lực sau:
Nhớ và liệt kê được những dạng thông tin cơ bản: văn bản, hình ảnh và âm thanh.
Hiểu được rằng không chỉ nội dung mà cách biểu diễn thông tin cũng quan trọng không kém.
Những kiến thức có liên quan đã biết: HS đã hiểu biết về:
Thông tin có giá trị quan trọng đối với con người.
Thông tin gồm nhiều dạng, mỗi dạng được con người thu nhận qua một giác quan tương ứng, ví dụ mắt thu nhận hình ảnh, tai nghe âm thanh.
Yêu cầu về phương tiện dạy học
Tài liệu Hướng dẫn học Tin học lớp 6 – Mô hình trường học mới.
Một số hình ảnh về nội dung bài học.
Máy tính và máy chiếu.
Định hướng tổ chức, đánh giá hoạt động học tập của HS
Hoạt động của HS
Định hướng hoạt động của GV


Khi HS học với tài liệu
Khi HS kết thúc hoạt động

A. Hoạt động khởi động
Ý tưởng sư phạm:
Qua bài trước HS đã biết thông tin có thể tồn tại dưới dạng hình ảnh và âm thanh, trong đó văn bản là vật mang tin đặc biệt (chỉ người biết chữ mới hiểu). Hoạt động này nhằm giúp HS làm quen và phân biệt ba dạng biểu diễn thông tin cơ bản là văn bản, hình ảnh và âm thanh.
Kết quả mong đợi:
HS hiểu được, dưới góc độ thông tin, từ "OÁI !" trong tranh là văn bản, không phải là âm thanh. Từ đó dẫn dắt HS tới thắc mắc và suy nghĩ về những dạng tồn tại của thông tin trong cuộc sống hàng ngày.

Hoạt động cặp đôi:
(Bài tập số 1) HS trao đổi
với nhau để xác định dạng biểu thị của thông tin trong truyện tranh, sau đó cử đại diện báo cáo.
Đặt câu hỏi cho HS:
- Hình vẽ chú mèo Doraemon là dạng thông tin gì?
- Từ "OÁI !" trong tranh có phải âm thanh không?
Nếu có HS chọn đáp án “Không theo ba dạng trên” (ví dụ: kí hiệu, chữ viết tiếng Nhật,…) thì GV giải thích rằng thực chất chúng cũng là hình ảnh hoặc văn bản mà thôi.
GV yêu cầu HS quả và nhận xét.
Đáp án:
Văn bản.
Hình ảnh.
Khẳng định rằng thông tin trong truyện tranh chỉ tồn tại dưới hai dạng là văn bản và hình ảnh, không có âm thanh. Đài, tivi mới truyền thông tin qua âm thanh.

B. Hoạt động hình thành kiến thức

1. Ba dạng tồn tại chính của thông tin
Hoạt động cá nhân:
Đọc nội dung trong sách để biết ba dạng tồn tại chính của thông tin.
HS lớp 6 còn bé nên hiểu biết xã hội còn hạn chế, có thể có nhiều thắc mắc. GV cần lắng nghe để giải thích cặn kẽ cho HS hiểu.
GV giải thích để HS hiểu rằng văn bản, hình ảnh và âm thanh là những dạng thông tin quan trọng nhất, thông tin chúng ta thu nhận được hầu hết đều tồn tại dưới những dạng này.

Hoạt động cặp đôi:
(Bài tập số 2) HS điền vào chỗ trống, sau đó cử đại diện báo cáo
GV yêu cầu HS báo cáo kết quả và nhận xét.
GV hướng dẫn các em phân biệt thông tin và vật mang tin. Đề mở nên đáp án chỉ là gợi ý, HS có thể có những cách diễn đạt khác, nếu đúng thì GV vẫn tán thành hơn nữa cần khích lệ.
Ví dụ: đèn giao thông ở các nước phát triển có cả loa để người khiếm thị cũng có thể đi qua đường.

Đáp án gợi ý:
Trường hợp
Vật mang thông tin dưới dạng văn bản
Vật mang thông tin dưới dạng hình ảnh
Vật mang thông tin dưới dạng âm thanh

Bài học hàng ngày ở lớp.
Các dòng chữ trong sách vở.
Những hình vẽ trong sách.
Lời giảng bài của cô giáo.

Một trận đấu bóng đá phát trên TV.
Tên đội bóng, tỉ số hiện giờ, thời gian của hiệp đấu.
Những hình ảnh về trận đấu.
Lời của bình luận viên, những âm thanh của trận đấu.

Cuốn truyện tranh Doremon.
Lời thoại của nhân vật (những câu đối đáp, lời trò chuyện).
Các hình vẽ.
Không có.

Đèn tín hiệu giao thông ở ngã tư.
Không có.
Đèn đỏ, đèn xanh, đèn vàng.

Không có.



2. Biểu diễn thông tin
trong máy tính
Hoạt động cá nhân:
Đọc nội dung trong sách
để hiểu