Bài 19. Văn học và khoa học thời Hậu Lê

Giáo dục thời Hậu Lê
Các thầy các cô về dự
Môn : L?ch s? L?p 4
1. Thời Hậu Lê bắt đầu từ năm nào? Ai làm vua?
Trả lời:
Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi hoàng đế, lấy hiệu Lê Thái Tổ, mở đầu thời Hậu Lê
2. Thời Hậu Lê việc quản lí đất nước như thế nào?
Trả lời:
Dưới thời Hậu Lê việc quản lí đất nước rất chặt chẽ.
3. Nhà Hậu Lê đã làm gì để khuyến khích việc học tập?
Trả lời:
Mở rộng trường học, đào tạo nhân tài, tổ chức các kì thi và đặt ra lễ xướng danh khắc tên vào bia đá ở Văn Miếu Quốc Tử Giám.

Giáo dục thời Hậu Lê
Thứ hai, ngày 8 tháng 12 năm 2008
Lịch sử
Văn học thời Hậu Lê:
Bài 19: Văn học và khoa học thời Hậu Lê
Câu hỏi thảo luận:
Hãy kể tên các tác giả, tác phẩm văn học tiêu biểu thời Hậu Lê?
a. Các tác phẩm văn học của Nguyễn Trãi
-Bình ngô đại cáo.
Nguyễn Trãi
Phản ánh khí phách anh hùng và niềm tự hào dân tộc.
-ức Trai thi tập.
- Quốc âm thi tập
Nói lên tâm sự của ông khi muốn đem tài trí giúp nước nhưng bị một số quan lại ghen ghét vùi dập.
Bình ngô đại cáo
(Đoạn trích)
Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo
Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu
Phong tục Bắc -Nam cũng khác...
Lấy nhân nghĩa để thắng hung tàn
đem chí nhân để thay cường bạo...
Xã tắc từ nay vững bền
giang sơn từ nay đổi mới
Ôi! Một gươm đại định, dẹp phăng giặc giã, dựng nên công oanh liệt ngàn năm
Bốn bề phẳng lặng sạch hết đục nhơ, tuyên bố mệnh duy tân khắp nước,
xa gần báo cáo, ai nấy đều hay!
Chân dung vua Lê Thánh Tông
b. Các tác phẩm văn học của Lê Thánh Tông và hội Tao Đàn
Lê Thánh Tông
-Hồng Đức Quốc âm thi tập.
Ca ngợi nhà Hậu Lê và công đức của nhà vua.
-Các bài thơ
Hội Tao Đàn
c. Các tác giả, tác phẩm văn học tiêu biểu thời Hậu Lê.
Lê Thánh Tông
Các tác phẩm thơ
Hội Tao Đàn
Ca ngợi nhà Hậu Lê; đề cao công đức nhà vua.
Nguyễn Trãi
Lý Tử Tấn
Nguyễn Húc.....
Các bài thơ
ức Trai thi tập
Nói lên tâm sự của những người muốn đem tài năng giúp ích cho đời nhưng bị quan lại ghen ghét vùi dập.
Chữ Hán
Chữ nôm
Chữ việt
Phúc
Nhân vật tiêu biểu văn học thời Hậu Lê

Văn học thời Hậu Lê phát triển rực rỡ cả về văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm.
Kết Luận
2. Khoa học thời Hậu Lê.

Câu hỏi thảo luận
Em hãy nêu tác giả tác phẩm khoa học xã hội tiêu biểu thời Hậu Lê:
a. Khoa học xã hội thời Hậu Lê.

Ngô Sĩ Liên
Nguyễn Trãi
Đại Việt sử kí toàn thư.
Lam Sơn thực lục.
Dư địa chí.
_Ghi lại Lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến thời Hậu Lê.
_ Ghi lại diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Xác định rõ ràng lãnh thổ quốc gia nêu lên những tài nguyên, sản phẩm của đất nước và một số phong tục tập quán của nhân dân ta.
b. Khoa học tự nhiên thời Hậu Lê.

Lương Thế Vinh
Lê Hữu Trác
(Hải Thượng Lãn Ông)
-Đại thành toán pháp
-Hải Thượng Y Tông Tâm Lĩnh
-Kiến thức toán học
-Kiến thức y học
Kết luận
Khoa học thời Hậu Lê phát triển về mọi mặt (Lịch sử, Địa lí, Y học, Toán học...).
Bài học
Dưới thời Hậu Lê (thế kỷ XV), văn học và khoa học của nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể. Nguyễn Trãi và Lê Thánh Tông là những tác giả tiêu biểu.

Trò chơi: Nhà sử học nhỏ tuổi
Cách chơi:
Trò chơi gồm hai đội tham gia ( mỗi đội gồm 5 học sinh)
Nhiệm vụ mỗi đội : Thảo luận theo nội dung câu hỏi ( thời gian 1 phút). Sau đó mỗi đội cử 1 đại diện lên tham gia trò chơi.
Luật chơi: Hai bạn đại diện bốc thăm câu hỏi. Đội nào vào câu hỏi số1 thì được quyền hỏi trước theo nội dung đã ghi trong phiếu, đội còn lại trả lời theo câu hỏi. Đội nào trả lời đúng và nhiều nhất thì thắng cuộc.
Thời gian cho mỗi đội chơi: 1 phút.

Hãy nêu tên một tác phẩm văn học chữ Hán của Nguyễn Trãi
Bình Ngô đại cáo
Lê Thánh Tông
Nguyễn Trãi
viết bằng chữ Nôm.
Ai viết tác phẩm "Hồng Đức Quốc âm thi tập".
Tác phẩm " Quốc Âm thi tập" do ai viết? Viết bằng chữ gì?
Em hãy đọc một vài câu thơ trong bài " Côn Sơn ca".
Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.
Ai viết tác phẩm
" ức trai thi tập"
Nguyễn Trãi.
Bộ Đại Việt sử kí toàn thư ghi lại điều gì? Do ai viết?
Ghi lại lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến thời Hậu Lê; Do Ngô Sĩ Liên viết.
Nguyễn Trãi viết tác phẩm văn học sử nào?
Lam Sơn thực lục.
Em hãy kể tên một danh y nổi tiếng thời Hậu Lê.
Lê Hữu Trác.
Tác phẩm " Dư địa chí" là của ai? Nội dung nói về điều gì?
Nguyễn Trãi - Xác định lãnh thổ quốc gia, tài nguyên, các sản phẩm của đất nước và một số phong tục tập quán của nhân dân.
Tác phẩm " Đại thành toán pháp" là của ai?
Lương Thế Vinh.
Chúc các em chăm ngoan học giỏi thực hiện được ước mơ của mình