Bài 19. Văn học và khoa học thời Hậu Lê

Kính chào quý thầy cô


KIỂM TRA BÀI CŨ :
Trường học thời Hậu Lê
1.Thời Hậu Lê bắt đầu từ năm nào? Ai làm vua?
Năm 1428, Lê Lợi lên ngôi Hoàng đế lấy hiệu là Lê Thái Tổ, mở đầu thời đại Hậu Lê.
2. Nhà Hậu Lê làm gì để khuyến khích việc học tập ?
- Tổ chức lễ xướng danh.
- Tổ chức lễ vinh quy.
- Khắc tên tuổi những người đỗ cao ( tiến sĩ) vào bia đá dựng ở Văn Miếu để tôn vinh những người có tài.
Giáo dục thời Hậu Lê
Thứ năm, ngày 27 tháng 1 năm 2011.
Lịch sử
1. Văn học thời Hậu Lê:
Văn học và khoa học thời Hậu Lê
Câu hỏi thảo luận:
Dựa vào nội dung SGK, hoàn thành bảng thống kê về nội dung tác giả, tác phẩm văn học, tiêu biểu thời Hậu Lê.
Các tác giả, tác phẩm văn học tiêu biểu thời Hậu Lê.
Nguyễn Trãi
Bình ngô đại cáo.
Ph?n ỏnh khớ phỏch anh hựng v� ni?m t? h�o dõn t?c.
Lê Thánh Tông
Hồng Đức Quốc Âm thi tập
Ca ngợi nhà Hậu Lê; đề cao công đức của nhà vua.
Nguyễn Trãi
Quốc âm thi tập
Ức trai thi tập
Lý Tử Tấn
Nguyễn Húc
Các bài thơ
Nói lên tâm sự những người muốn đem tài năng trí tuệ giúp ích cho nước, cho dân nhưng bị quan lại ghen ghét, vùi dập.
a. Chữ Hán.

Ph?n ỏnh khớ phỏch anh hựng v� ni?m t? h�o dõn t?c.
Bình ngô đại cáo.
Nguyễn Trãi
Bỡnh ngụ d?i cỏo
(Do?n trớch)
Vi?c nhõn nghia c?t ? yờn dõn
Quõn di?u ph?t tru?c lo tr? b?o
Nhu nu?c D?i Vi?t ta t? tru?c
V?n xung n?n van hi?n dó lõu
Phong t?c B?c -Nam cung khỏc...
L?y nhõn nghia d? th?ng hung t�n
dem chớ nhõn d? thay cu?ng b?o...
Xó t?c t? nay v?ng b?n
giang son t? nay d?i m?i

Bài ca Côn Sơn
Côn Sơn suối chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai.
Côn Sơn có đá rêu phơi
Ta ngồi trên đá như ngồi đệm êm.
Trong ghềnh thông mọc như nêm
Tìm nơi bóng mát ta lên ta nằm.
Trong rừng có bóng trúc râm
Dưới màu xanh mát ta ngâm thơ nhàn.
b. Chữ Nôm
Nguyễn Trãi
Ức trai thi tập
Quốc âm thi tập.
Núi lờn tõm s? nh?ng ngu?i mu?n dem t�i nang trớ tu? giỳp ớch cho nu?c, cho dõn nhung b? quan l?i ghen ghột, vựi d?p.
Lê Thánh Tông
Hồng Đức Quốc âm thi tập.
Ca ngợi nhà Hậu Lê và công đức của nhà vua.
Nhõn v?t tiờu bi?u van h?c th?i H?u Lờ
KẾT LUẬN : Văn học thời Hậu Lê phát triển rực rỡ cả về văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm. Các tác giả, tác phẩm tiêu biểu là:
2. Khoa học thời Hậu Lê.

Cõu h?i th?o lu?n :
D?a v�o n?i dung SGK, l?p b?ng th?ng kờ v? n?i dung, tỏc gi?, cụng trỡnh khoa h?c tiờu bi?u th?i H?u Lờ:

2. Khoa học thời Hậu Lê.

Tác giả, công trình khoa học tiêu biểu thời Hậu Lê:
Ngô Sĩ Liên
Nguyễn Trãi
Lương Thế Vinh
Đại Việt sử kí toàn thư.
Lam Sơn thực lục.
Dư địa chí
Đại thành toán pháp
Ghi lại Lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến đầu thời Hậu Lê.
Ghi lại diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Ki?n th?c toỏn h?c
a. Khoa học xã hội thời Hậu Lê.

Ngụ Si Liờn
Nguyễn Trãi
Nguyễn Trãi
Đại Việt sử kí toàn thư.
Lam Sơn thực lục.
Dư địa chí.
- Ghi lại Lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến thời Hậu Lê.
- Ghi lại diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
- Xỏc d?nh rừ r�ng lónh th? qu?c gia nờu lờn nh?ng t�i nguyờn, s?n ph?m c?a d?t nu?c v� m?t s? phong t?c t?p quỏn c?a nhõn dõn ta.
b. Khoa học tự nhiên thời Hậu Lê.

Lương Thế Vinh
Lờ H?u Trỏc
(H?i Thu?ng Lón ễng)
-Đại thành toán pháp
-H?i Thu?ng Y Tụng Tõm Linh
Ki?n th?c toỏn h?c
Ki?n th?c y h?c
Kết luận :
Khoa học thời Hậu Lê phát triển về mọi mặt (Lịch sử, Địa lí, Y học, Toán học...). Các tác phẩm khoa học không những có ý nghĩa lịch sử mà còn có ý nghĩa thực tiễn, lí luận sâu sắc,nó giúp ngành tự nhiên, xã hội đi sâu nghiên cứu tìm hiểu về Văn học ,Khoa học cổ đại và trung đại Việt Nam.

NỘI DUNG BÀI :
-Văn học thời Hậu Lê phát triển mạnh cả về văn học chữ Hán và văn học chữ Nôm.
Các tác phẩm văn học tiêu biểu: Quốc âm thi tập, Bình Ngô đại cáo; Ức Trai thi tập ( Nguyễn Trãi); Hồng Đức quốc âm thi tập (Lê Thánh Tông)...


- Khoa học thời Hậu Lê cũng phát triển rực rỡ cả khoa học xã hội và khoa học tự nhiên.
Các tác phẩm tiêu biểu:
* Đại Việt sử kí toàn thư ( Ngô Sĩ Liên)
* Lam Sơn thực lục; Dư địa chí (Nguyễn Trãi)
* Đại thành toán pháp ( Lương Thế Vinh)

TRÒ CHƠI: Nhà sử học nhỏ tuổi
Cách chơi:
Trò chơi gồm hai đội tham gia ( mỗi đội gồm 3 học sinh)
Nhiệm vụ mỗi đội : Thảo luận theo nội dung câu hỏi ( thời gian 1 phút). Sau đó mỗi đội cử 1 đại diện lên tham gia trò chơi.
Luật chơi:
Hai bạn đại diện bốc thăm câu hỏi. Đội nào vào câu hỏi số1 thì được quyền hỏi trước theo nội dung đã ghi trong phiếu, đội còn lại trả lời theo câu hỏi. Sau đó hai bạn đổi vị trí cho nhau để hoàn thành phần chơi của mình. Đội nào trả lời đúng và nhiều nhất thì thắng cuộc.
Thời gian cho mỗi đội chơi: 1 phút.

Lương Thế Vinh.
Tác phẩm “ Đại thành toán pháp” là của ai?
Tác phẩm " Dư địa chí" là của ai? Nội dung nói về điều gì?
Nguyễn Trãi – Xác định lãnh thổ quốc gia, tài nguyên, các sản phẩm của đất nước và một số phong tục tập quán của nhân dân.
Nguyễn Trãi viết tác phẩm văn học sử nào?
Lam Sơn thực lục.
Bộ Đại Việt sử kí toàn thư ghi lại điều gì? Do ai viết?
Ghi lại lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến thời Hậu Lê; Do Ngô Sĩ Liên viết.
Ai viết tác phẩm
" ức trai thi tập"
Nguyễn Trãi.
Ai viết tác phẩm "Hồng Đức Quốc âm thi tập".
Lê Thánh Tông
Kính chúc sức khỏe quý thầy cô
Tu?ng Vua lê thánh tông
Đền thờ vua lê thánh tông
TU?NG Lương Thế Vinh
LÊ HỮU TRÁC ( HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG )
KHU TƯỞNG NIỆM LÊ HỮU TRÁC ( HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG )

BÌNH NGÔ ĐẠI CÁO ( CHỮ HÁN )
QUỐC ÂM THI TẬP ( CHỮ NÔM )
CHỮ HÁN
CHỮ NÔM