Bài 19. Văn học và khoa học thời Hậu Lê

Chào cô và tất cả các em!


Chào cô và tất cả các em!
Giao viên: Dượng Thị Tường Vi
Lớp: 4/2
Kiểm tra bài cũ


Câu 1: Tổ chức giáo dục dưới thời Hậu Lê được mô tả như thế nào?

Câu 2: Nhà Hậu Lê đã làm gì để khuyến khích việc học?
Thứ ngày tháng năm 2011
Môn: Lịch sử
Bài 19: Văn học và khoa học thời Hậu Lê
1. Văn học thời Hậu Lê:

a.Văn học chữ Hán:
Thảo luận nhóm hoàn thành bảng thống kê sau: Hãy nêu tác giả, tác phẩm tiêu biểu, nội dung tác phẩm văn học viết bằng chữ Hán thời Hậu Lê?


Nguyễn Trãi
Bình Ngô đại cáo
Phản ánh khi phách anh hùng và niềm tự hào chân chính của dân tộc.
Chí linh sơn phú
Nói lên tâm sự của Nguyễn Trãi khi sống ở Côn Sơn.
Ứ c trai thi tập
(105 bài)
Tâm sự của những người muốn đem tài năng , trí tuệ ra giúp cho đất nước, cho dân nhưng bị một số quan lại ghen ghét, vùi dập.
Nguyễn Trãi không chỉ là nhà chính trị, nhà ngoại giao, nhà quân sự mà còn là một nhà thơ nổi tiếng. Các tác phẩm tiêu biêu: “Quân trung từ mệnh tập”, “Bình Ngô đại cáo”, “Ức trai thi tập”, “Chí linh sơn phú”(chữ Hán), “ Quốc âm thi tập”(chữ Nôm) ...






Nguyễn Trãi
(1380- 1442)

Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo
Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu…

Phong tục Bắc- Nam cũng khác…
Lấy nhân nghĩa dể thắng hung tàn, đem chí dân để thay cường bạo…

Xã tắc từ nay vững bền giang sơn từ đây đổi mới…

Bình Ngô đại cáo
Côn Sơn nước chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai
Côn Sơn có đá rêu phơi
Ta ngồi trên đá như ngồi đệm êm
Trong nghềnh thông mọc như nêm
Tìm nơi bóng mát ta lên ta nằm
Trong rừng có bóng trúc râm
Dưới màu xanh ngát ta ngâm thơ nhàn.
Bài ca Côn Sơn
b. Văn học chữ Nôm:
Thảo luận nhóm, hoàn thành phiếu thảo luận sau: Hãy lập bảng thông kê tác giả, tác phẩm tiêu biểu, nội dung tác phẩm văn học chữ Nôm thời kì Hậu Lê?


Nguyễn Trãi
Quốc âm thi tập
( 254 bài)
Lê Thánh Tông
(Hội Tao đàn)
Hồng đức quốc âm thi tập
Ca ngợi nhà Hậu Lê và công đức của nhà vua

Tâm sự của người muốn cống hiến cho đất nước nhưng không có cơ hội và không gặp người có cùng chí hướng
Lê Thánh Tông(1442-1497), là người thông minh, am hiểu nhiều môn nghệ thuật. Ông là người sáng lập ra hội Tao đàn(gồm 28 vị thần), ông còn được gọi là Tao đàn nguyên soái. Các tác phẩm tiêu biểu như: “Thiên nam dư hạ tập”, “Hồng đức quốc âm thi”, “Xuân văn thi tập”,..
Tượng Lê Thánh Tông
(Hà Nội)
Kết luận: Văn học thời kì Hậu Lê phát triển rực rỡ cả chữ Hán và chữ Nôm.


2. Khoa học thời Hậu Lê:
Khoa học xã hội:
Thảo luận theo nhóm: Em hãy nêu các tác phẩm khoa học xã hội tiêu biểu thời Hậu Lê?
Ngô Sĩ Liên
Đại Việt sử kí toàn thư
Ghi lại lịch sử nước ta từ đầu thời Hùng Vương đến đầu thời Hậu Lê
Nguyễn Trãi
Lam sơn thực lục
Diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn
Nguyễn Trãi
Dư địa chí
Xác định rõ lãnh thổ quốc gia, nêu lên những tài nguyên, sản phẩm phong phú của đất nước và một số phong tục tập quán của nhân dân ta
b. Khoa học tự nhiên:
Thảo luận theo nhóm: Hãy thông kê những tác giả, tác phẩm khoa học tự nhiên thời Hậu Lê?
Lương Thế Vinh
Đại thành toán pháp
Kiến thức toán học
Lê Hữu Trác
(Hãi Thượng Lãn Ông)
Hãi thượng y tông tâm lĩnh
Kiến thức y học
Khoa học thời Hậu Lê phát triển trên nhiều lĩnh vực (Lịch sử, Địa lí, Toán học, Y học,..). Các tác phẩm khoa học không những có giá trị lịch sử mà còn có giá trị thực tiễn sâu sắc. Nó giúp ngành tự nhiên, xã hội đi sâu nghiên cứu về Văn học, Khoa học cổ đại và trung đại Việt Nam.
Kết luận:
GHI NHỚ
Dưới thời Hậu Lê( thế kỉ XV), văn học và khoa học nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể.Nguyên Trãi và Lê Thánh Tông là những tác giả tiêu biểu trong thời kì đó.
Trò chơi học tập
Câu 1: Văn học thời Hậu Lê chiếm ưu thế là?
Chữ Hán
Chữ Nôm
Cả chữ Hán và chữ Nôm
Câu 2: Các tác giả tiêu biểu của thời Hậu Lê là…..?

Nguyễn Trãi, Lương Thế Vinh

Ngô Sĩ Liên, Lê Thánh Tông

C. Nguyễn Trãi, Lê Thánh Tông
Câu 3: Tác phẩm “Quốc Âm thi tập” là của tác giả?

Nguyễn Trãi

Lê Thánh Tông

C. Nguyễn Húc.
Câu 4: Tác phẩm “Hồng Đức Quốc Âm thi tập” là của ai?

A. Nguyễn Trãi

B. Lê Thánh Tông

C. Nguyễn Húc.
Câu 5: “Ghi lại lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến thời Hậu Lê” là nội dung của cuốn sách nào dưới đây?

Quốc Âm thi tập

Lam Sơn thực lục

C. Đại Việt sử kí toàn thư
Câu 6: Khoa học dưới thời Hậu Lê bao gồm những lĩnh vực nào?

Lịch sử, địa lí

Lịch sử, toán học

C. Y học, lịch sử, địa lí, toán học.
Chúc các em học tốt!
Chúc các em học tốt!