Bài 19. Văn học và khoa học thời Hậu Lê

Lịch sử
Bài 19: Văn học và khoa học
thời Hậu Lê
GV;NGUYỄN TẤN PHÔ

Thời Hậu Lê bắt đầu từ năm nào? Ai làm vua?

Thời Hậu Lê bắt đầu từ năm 1428. Lê Lợi lên ngôi Hoàng đế lấy hiệu là Lê Thái Tổ, mở đầu thời đại Hậu Lê.
Nhà Hậu Lê làm gì để khuyến khích việc học tập ?
- Tổ chức lễ xướng danh.
- Tổ chức lễ vinh quy.
- Khắc tên tuổi những người đỗ cao ( tiến sĩ) vào bia đá dựng ở Văn Miếu để tôn vinh những người có tài.
Đây là hình ảnh gì?
Văn miếu Hà Nội
Lịch sử
Bài 19: Văn học và khoa học
thời Hậu Lê
Đọc thông tin SGK ( từ đầu...... Ngày nay)

1. Các tác phẩm văn học thời kỳ này được viết bằng chữ gì ?
2. Qua đoạn trên có những tác giả và tác phẩm nào ?
Hoạt động 1: Văn học thời hậu Lê
Nguyễn
Trãi
Bình Ngô
đại cáo
Phản ánh khi phách anh hùng và niềm tự hào chân chính của dân tộc.
Chí linh
sơn phú
Nói lên tâm sự của Nguyễn Trãi khi sống ở Côn Sơn.
Ức trai
thi tập
(105 bài)
Tâm sự của những người muốn đem tài năng , trí tuệ ra giúp cho đất nước, cho dân nhưng bị một số quan lại ghen ghét, vùi dập.
Việc nhân nghĩa cốt ở yên dân
Quân điếu phạt trước lo trừ bạo
Như nước Đại Việt ta từ trước
Vốn xưng nền văn hiến đã lâu…
Núi sông bờ cõi đã chia
Phong tục Bắc - Nam cũng khác…
Từ Triệu, Đinh, Lý, Trần bao đời xây nền độc lập
Cùng Hán, Đường, Tống, Nguyên mỗi bên hùng cứ một phương
Tuy mạnh yếu có lúc khác nhau
Song hào kiệt đời nào cũng có...
Bình Ngô đại cáo
BÌNH NGÔ ĐẠI CÁO ( CHỮ HÁN )
Côn Sơn nước chảy rì rầm
Ta nghe như tiếng đàn cầm bên tai
Côn Sơn có đá rêu phơi
Ta ngồi trên đá như ngồi đệm êm
Trong ghềnh thông mọc như nêm
Tìm nơi bóng mát ta lên ta nằm
Trong rừng có bóng trúc râm
Dưới màu xanh ngát ta ngâm thơ nhàn.
Bài ca Côn Sơn
Nguyễn
Trãi
Quốc âm thi tập
Tâm sự của người muốn cống hiến cho đất nước nhưng không có cơ hội và không gặp người có cùng chí hướng
QUỐC ÂM THI TẬP ( CHỮ NÔM )
CHỮ HÁN
CHỮ NÔM
Nguyễn
Trãi
Quốc âm thi tập
Tâm sự của người muốn cống hiến cho đất nước nhưng không có cơ hội và không gặp người có cùng chí hướng
Hồng Đức quốc âm thi tập
Ca ngợi nhà Hậu Lê và công đức của nhà vua
Lê Thánh Tông
Nguyễn Trãi
Bình Ngô đại cáo
Phản ánh khí phách anh hùng và niềm tự hào chân chính của dân tộc
Hội Tao Đàn
(Lê Thánh Tông sáng lập)
Các tác phẩm thơ
Ca ngợi công đức của nhà vua
- Ức Trai thi tập
- Các bài thơ
Nói lên tâm sự của những người muốn đem tài năng, trí tuệ ra giúp ích cho nước, cho dân nhưng lại bị một số quan lại ghen ghét , vùi dập
Nguyễn Trãi
Lý Tử Tấn
Nguyễn Húc
Một số bài thơ
Lý Tử Tấn
Lê Thánh Tông
Nguyễn Mộng Tuân
Nguyễn Trãi
Vua lê thánh tông
Đền thờ vua Lê Thánh Tông
Vua lê thánh tông
Nguyễn Trãi
Vì sao có thể coi Nguyễn Trãi, Lê Thánh tông là những nhà văn hóa tiêu biểu cho giai đoạn này?
Phản ánh khí phách anh hùng và niềm tự hào chân chính của dân tộc.
Hoạt động 2: khoa học thời hậu Lê
Các tác giả, tác phẩm và nội dung khoa học tiêu biểu thời Hậu Lê
Đọc thông tin SGK trang 52 ( từ Khoa học dưới thời Hậu Lê…………Đại thành toán pháp)
Tác giả, công trình khoa học tiêu biểu thời Hậu Lê:
Ngô Sĩ Liên
Lương Thế
Vinh
Đại Việt sử
kí toàn thư.
Lam Sơn
thực lục.
Đại thành
toán pháp
Ghi lại Lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến đầu thời Hậu Lê.
Ghi lại diễn biến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn.
Kiến thức toán học
Dư địa chí.
- Xác định rõ ràng lãnh thổ quốc gia nêu lên những tài nguyên, sản phẩm của đất nước và một số phong tục tập quán của nhân dân ta.
Nguyễn
Trãi
Tượng : L­ương Thế Vinh
Khoa học tự nhiên thời Hậu Lê.

Lờ H?u Trỏc
(H?i Thu?ng Lón ễng)
-H?i Thu?ng Y Tụng Tõm Linh
Ki?n th?c y h?c
LÊ HỮU TRÁC ( HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG )
KHU TƯỞNG NIỆM LÊ HỮU TRÁC
( HẢI THƯỢNG LÃN ÔNG )

Dưới thời Hậu Lê (thế kỉ XV), văn học và khoa học nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể.Nguyên Trãi và Lê Thánh Tông là những tác giả tiêu biểu trong thời kì đó.
Bài học
TRÒ CHƠI:
- Câu hỏi nhiều lựa chọn: Ghi lên bảng tên chữ cái đứng trước phương án chọn (A, B, hoặc C ).

- Đối với câu hỏi trả lời ngắn: Ghi lên bảng nội dung của câu trả lời cho câu hỏi.
CÁCH GHI BẢNG TRẢ LỜI
BẮT ĐẦU
RUNG CHUÔNG VÀNG
B Chữ Nôm.
A Chữ Hán.
C Ch? Hỏn v� ch? Nụm
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bắt đầu
Hết giờ
Đáp án
Câu 1:
Văn học thời Hậu Lê
chiếm ưu thế là chữ:
C. Lương Thế Vinh.
B. Ngô Sĩ Liên.
A. Nguy?n Trói.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bắt đầu
Hết giờ
Đáp án
Câu 2:
Tác phẩm “Quốc âm thi tập”
là của ai ?
B. Y học, toán, địa lí..
A. Y học, lịch sử, toán.
C. Y h?c, l?ch s?, toỏn, d?a lớ.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bắt đầu
Hết giờ
Đáp án
Câu 3:
Khoa học dưới thời Hậu Lê bao gồm những lĩnh vực nào ?
c. Lam Sơn thực lục.
A. Đại thành toán pháp.
B. D?i Vi?t s? kớ to�n thu.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bắt đầu
Hết giờ
Đáp án
Câu 4:
“Ghi lại lịch sử nước ta từ thời Hùng Vương đến thời Hậu Lê” là nội dung của cuốn sách nào ?
c. Lê Thánh Tông, Ngô Sĩ Liên.
A. Lương Thế Vinh, Nguyễn Trãi.
B. Nguy?n Trói, Lờ Thỏnh Tụng.
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Bắt đầu
Hết giờ
Đáp án
Điền theo thứ tự vào … là:
Dưới thời Hậu Lê (thế kỷ XV), văn học và khoa học của nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể. ……và……..là những tác giả tiêu biểu trong thời kỳ đó.
Dưới thời …………. (thế kỷ XV), văn học và khoa học của nước ta đã đạt được những thành tựu đáng kể. …………........và…..……………….là những tác giả tiêu biểu trong thời kỳ đó.
Hậu Lê
Nguyễn Trãi
Lê Thánh Tông
Bài học

các tác phẩm và tác giả tiêu biểu của văn học : Quốc âm thi tập, Bình Ngô đại cáo; Ức Trai thi tập ( Nguyễn Trãi); Hồng Đức quốc âm thi tập (Lê Thánh Tông)...


Các công trình và tác giả của các công trình:
* Đại Việt sử kí toàn thư ( Ngô Sĩ Liên)
* Lam Sơn thực lục; Dư địa chí (Nguyễn Trãi)
* Đại thành toán pháp ( Lương Thế Vinh)

- Hãy kể tên các tác phẩm và tác giả tiêu biểu của văn học thời Hậu Lê
- Hãy nêu tên các công trình khoa học tiêu biểu và tác giả của các công trình đó ở thời Hậu Lê