Bài 19. Tục ngữ về con người và xã hội

Kiểm tra bài cũ
1. Em hiểu thế nào là tục ngữ?
2. Em hãy đọc thuộc lòng tám câu tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất. Nêu cảm nhận của em về hình thức và nội dung của một số câu tục ngữ trên mà em thích?
Ngày 15 tháng 1 năm 2009
Tiết 77.
Văn bản:
Tục ngữ về con người và xã hội
I/ Đọc và tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc và tìm hiểu văn bản.
Một mặt người bằng mười mặt của
Câu 1:
Chỉ con người, tình người
giá trị con người (Hoán dụ)
Tiền của, vàng bạc
Một mặt người bằng mười mặt của
Tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật so sánh
=> Đề cao giá trị của con người
=> Con người là thứ của cải quý giá nhất.
Ngày 15 tháng 1 năm 2009
Tiết 77.
Văn bản:
Tục ngữ về con người và xã hội
I/ Đọc và tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc và tìm hiểu văn bản.
Câu 1:
Tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật so sánh
=> Đề cao giá trị của con người
=> Con người là thứ của cải quý giá nhất.
Cái răng, cái tóc là góc con người
Câu 2:
Là dáng vẻ, là cái sắc sảo,
duyên dáng mặn mà tươi đẹp
của con người
Cái răng, cái tóc là góc con người
- Câu tục ngữ thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá của nhân dân ta về con người.
- Những chi tiết nhỏ nhất cũng tạo nên vẻ đẹp của mỗi người (hình thức, nhân cách).
Ngày 15 tháng 1 năm 2009
Tiết 77.
Văn bản:
Tục ngữ về con người và xã hội
I/ Đọc và tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc và tìm hiểu văn bản.
Câu 1:
- Tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật so sánh
=> Đề cao giá trị của con người
=> Con người là thứ của cải quý giá nhất.
Câu 2:
- Câu tục ngữ thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá của nhân dân ta về con người.
- Những chi tiết nhỏ nhất cũng tạo nên vẻ đẹp của mỗi người (hình thức, nhân cách).
Đói cho sạch, rách cho thơm
Nghèo khó, thiếu thốn
Phẩm chất trong sáng bên trong của con người cần giữ gìn vượt lên hoàn cảnh.
Câu 3:
- Nghệ thuật đối
Đói cho sạch, rách cho thơm
Đói cho sạch, rách cho thơm
- Người ta luôn phải sống trong sạch ngay cả khi nghèo.
Ngày 15 tháng 1 năm 2009
Tiết 77.
Văn bản:
Tục ngữ về con người và xã hội
I/ Đọc và tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc và tìm hiểu văn bản.
Câu 1:
- Tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật so sánh
=> Đề cao giá trị của con người.
=> Con người là thứ của cải quý giá nhất.
Câu 2:
- Câu tục ngữ thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá của nhân dân ta về con người.
- Những chi tiết nhỏ nhất cũng tạo nên vẻ đẹp của mỗi người (hình thức, nhân cách).
Câu 3:
- Nghệ thuật đối
- Người ta luôn phải sống trong sạch ngay cả khi nghèo.
Học ăn, học nói, học gói, học mở
Câu 4:
- Hành vi thể hiện rõ trình độ văn hoá, hiểu biết, tính cách, tâm hồn của mỗi người.
- Là cả một nghệ thuật
Học ăn, học nói, học gói, học mở
- Từ học được lặp lại bốn lần, nhấn mạnh, mở ra những điều mà con người cần phải học.
- Con người cần phải học để biết đối nhân xử thế trong cuộc sống.
Ngày 15 tháng 1 năm 2009
Tiết 77.
Văn bản:
Tục ngữ về con người và xã hội
I/ Đọc và tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc và tìm hiểu văn bản.
Câu 1:
- Tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật so sánh
=> Đề cao giá trị của con người.
=> Con người là thứ của cải quý giá nhất.
Câu 2:
- Câu tục ngữ thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá của nhân dân ta về con người.
- Những chi tiết nhỏ nhất cũng tạo nên vẻ đẹp của mỗi người (hình thức, nhân cách).
Câu 3:
- Nghệ thuật đối
- Người ta luôn phải sống trong sạch ngay cả khi nghèo.
Câu 4:
- Con người cần phải học để biết đối nhân xử thế trong cuộc sống.
Không thầy đố mày làm nên
Câu 5:
Người truyền bá
kiến thức mọi mặt
Người học, người tiếp nhận kiến thức.
Làm được việc, thành công trong mọi việc
Học thầy không tày học bạn
Câu 6:
Không bằng
Không thầy đố mày làm nên
Không thầy đố mày làm nên
Không thầy đố mày làm nên
- Khẳng định vai trò, công ơn của người thầy.
Học thầy không tày học bạn
- Đề cao vai trò học ở bạn nhưng không hạ thấp việc học ở thầy.
- Khuyến khích mở rộng phạm vi học, cách học.
Ngày 15 tháng 1 năm 2009
Tiết 77.
Văn bản:
Tục ngữ về con người và xã hội
I/ Đọc và tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc và tìm hiểu văn bản.
Câu 1:
- Tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật so sánh
=> Đề cao giá trị của con người.
=> Con người là thứ của cải quý giá nhất.
Câu 2:
- Câu tục ngữ thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá của nhân dân ta về con người.
- Những chi tiết nhỏ nhất cũng tạo nên vẻ đẹp của mỗi người (hình thức, nhân cách).
Câu 3:
- Nghệ thuật đối
- Người ta luôn phải sống trong sạch ngay cả khi nghèo.
Câu 4:
- Con người cần phải học để biết đối nhân xử thế trong cuộc sống.
Câu 5:
Câu 6:
- Khẳng định vai trò, công ơn của người thầy.
- Đề cao vai trò học ở bạn nhưng không hạ thấp việc học ở thầy.
- Khuyến khích mở rộng phạm vi học, cách học.
Thương người như thể thương thân
Câu 7:
Tình thương dành
cho người khác
Tình thương dành
cho chính mình
- Hãy sống bằng lòng vị tha nhân ái, không ích kỉ.
Thương người như thể thương thân
Một số hình ảnh hoạt động cụ thể
Hũ gạo cứu đói năm 1945
Tặng quà cho người nghèo
Ngày 15 tháng 1 năm 2009
Tiết 77.
Văn bản:
Tục ngữ về con người và xã hội
I/ Đọc và tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc và tìm hiểu văn bản.
Câu 1:
- Tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật so sánh
=> Đề cao giá trị của con người.
=> Con người là thứ của cải quý giá nhất.
Câu 2:
- Câu tục ngữ thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá của nhân dân ta về con người.
- Những chi tiết nhỏ nhất cũng tạo nên vẻ đẹp của mỗi người (hình thức, nhân cách).
Câu 3:
- Nghệ thuật đối
- Người ta luôn phải sống trong sạch ngay cả khi nghèo.
Câu 4:
- Con người cần phải học để biết đối nhân xử thế trong cuộc sống.
Câu 5:
Câu 6:
- Khẳng định vai trò, công ơn của người thầy.
- Đề cao vai trò học ở bạn nhưng không hạ thấp việc học ở thầy.
- Khuyến khích mở rộng phạm vi học, cách học.
Câu 7:
- Hãy sống bằng lòng vị tha nhân ái, không ích kỉ.
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Câu 8:
Nghĩa đen:
Trái ngon quả ngọt...
vật chất do lao động
tạo nên.
Cây trồng
(Sinh ra hoa quả)
Nghĩa đen:
Người trồng trọt,
chăm sóc cây.
Thắp hương mộ liệt sĩ
Thắp hương tổ tiên
Bông hồng tặng cô
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Nghĩa bóng:
Là những thành quả,
những giá trị tinh thần
trong cuộc sống
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Nghĩa bóng:
Những người đi trước. Những người tạo dựng cuộc sống ấm no hạnh phúccho nhân dân
ăn quả nhớ kẻ trồng cây
- Khuyên con người được thừa hưởng thành quả nào đó thì phải biết ơn người có công tạo dựng lên nó.
Ngày 15 tháng 1 năm 2009
Tiết 77.
Văn bản:
Tục ngữ về con người và xã hội
I/ Đọc và tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc và tìm hiểu văn bản.
Câu 1:
- Tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật so sánh
=> Đề cao giá trị của con người.
=> Con người là thứ của cải quý giá nhất.
Câu 2:
- Câu tục ngữ thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá của nhân dân ta về con người.
- Những chi tiết nhỏ nhất cũng tạo nên vẻ đẹp của mỗi người (hình thức, nhân cách).
Câu 3:
- Nghệ thuật đối
- Người ta luôn phải sống trong sạch ngay cả khi nghèo.
Câu 4:
- Con người cần phải học để biết đối nhân xử thế trong cuộc sống.
Câu 5:
Câu 6:
- Khẳng định vai trò, công ơn của người thầy.
- Đề cao vai trò học ở bạn nhưng không hạ thấp việc học ở thầy.
- Khuyến khích mở rộng phạm vi học, cách học.
Câu 7:
- Hãy sống bằng lòng vị tha nhân ái, không ích kỉ.
Câu 8:
- Khuyên con người được thừa hưởng thành quả nào đó thì phải biết ơn người có công tạo dựng lên nó.
Hình ảnh sau thể hiện nội dung câu tục ngữ nào?
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao
Câu 9:
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao
Chỉ sự đơn lẻ
Chỉ sự liên kết, nhiều
* Nghệ thuật: ẩn dụ, đối lập
- Đoàn kết sẽ tạo ra sức mạnh, chia rẽ sẽ thất bại
Ngày 15 tháng 1 năm 2009
Tiết 77.
Văn bản:
Tục ngữ về con người và xã hội
I/ Đọc và tìm hiểu chú thích.
II/ Đọc và tìm hiểu văn bản.
Câu 1:
- Tác giả dân gian đã dùng nghệ thuật so sánh
=> Đề cao giá trị của con người.
=> Con người là thứ của cải quý giá nhất.
Câu 2:
- Câu tục ngữ thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá của nhân dân ta về con người.
- Những chi tiết nhỏ nhất cũng tạo nên vẻ đẹp của mỗi người (hình thức, nhân cách).
Câu 3:
- Nghệ thuật đối
- Người ta luôn phải sống trong sạch ngay cả khi nghèo.
Câu 4:
- Con người cần phải học để biết đối nhân xử thế trong cuộc sống.
Câu 5:
Câu 6:
- Khẳng định vai trò, công ơn của người thầy.
- Đề cao vai trò học ở bạn nhưng không hạ thấp việc học ở thầy.
- Khuyến khích mở rộng phạm vi học, cách học.
Câu 7:
- Hãy sống bằng lòng vị tha nhân ái, không ích kỉ.
Câu 8:
- Khuyên con người được thừa hưởng thành quả nào đó thì phải biết ơn người có công tạo dựng lên nó.
Câu 9:
* Nghệ thuật: ẩn dụ, đối lập
- Đoàn kết sẽ tạo ra sức mạnh, chia rẽ sẽ thất bại
III/ Tổng kết.
* Ghi nhớ: SGK - tr. 13
củng cố
Cách học
Hình thức
Nhân cách
Giao tiếp
Giá trị
Nhân ái
Ân nghĩa
Đoàn kết
Con
Người
Phải sống trong sạch, giữ gìn phẩm cách và danh dự của mình
Những chi tiết nhỏ nhất cũng tạo nên vẻ đẹp của mỗi người
Con người là
quí nhất
Phải biết học từ cái lớn đến cái nhỏ; học một cách toàn diện, tỉ mỉ
Thầy có
vai trò
quyết định.
- Học bạn là quan trọng
Phải biết sống ân nghĩa, thuỷ chung ở đời
Đoàn kết sẽ tạo nên sức mạnh
Hãy sống bằng lòng nhân ái, vị tha
5, 6
4
3
2
1
9
8
7