Bài 19. Tục ngữ về con người và xã hội

Môn: Ngữ Văn - Lớp7B
Nguyễn thị Trang
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
7 : Thương người như thể thương thân .
8 :Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9: Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại lên hòn núi cao .
2.Tìm hiểu chú thích

? Xét về nội dung có thể chia văn bản thành mấy nhóm ?
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
7 : Thương người như thể thương thân .
8 :Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9: Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại lên hòn núi cao .
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
? Cho biết nghệ thuật nào được sử dụng trong câu tục ngữ trên ?
Nghệ thuật
So sánh 1 mặt người - 10 mặt của
Nhân hoá : Mặt của

?Đây là kiểu so sánh gì?
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
? Kinh nghiệm được đúc rút từ câu tục ngữ này là gì? Có phải ông cha ta coi thường của cải không?
Tìm những câu tục ngữ có nghĩa tương tự ?
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
?Câu tục ngữ nói đến “răng” và “tóc”. Theo em đó là những phương diện sức khoẻ hay đó là vẻ đẹp con người ?
Bài học rút ra từ câu
tục ngữ này ?
?Câu tục ngữ này có thể sử dụng trong các văn cảnh nào ?
?Tìm những câu tục ngữ và ca dao có nghĩa tương tự ?
-Một yêu tóc bỏ đuôi gà
Hai yêu răng trắng như ngà dễ thương
-Giấy rách phải gữ lấy lề
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
?Em có nhận xét gì về hình thức của câu tục ngữ 3?
Đối ý : Đói - sạch
Rách - thơm
?Em hiểu nghĩa của câu
tục ngữ này như thế nào
Nghĩa đen :
+Dù đói vẫn phải ăn uống sạch sẽ
+Dù rách vẫn phải ăn mặc sạch sẽ, thơmtho
Nghĩa bóng :
Dù vật chất thiếu thốn , khó khăn vẫn phải giữ gìn phẩm chất trong sạch . Con người phải có lòng tự trọng
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
?Tóm lại ba câu tục ngữ trên
khuyên nhủ chúng ta điều gì ?
Có gì đặc biệt trong cách diễn đạt ?
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phái biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
? Câu 4,5,6 đúc kết những kinh nghiệm gì ?
Câu này có 4 vế các vế vừa có quan hệ đẳng lập vừa có quan hệ bổ sung cho nhau
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Em thấy câu này có mấy vế ? Mối qua hệ giữa các vế ?
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phái biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
?Em hãy chỉ ra biện pháp nghệ thuật trong câu trên ?Tác dụng của nó ?
Điệp từ “ học” có tác dụng nhấn mạnh việc học tỉ mỉ , toàn diện : Trong giao tiếp , cư xử , công việc
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
?Em hiểu như thế nào về
“ học ăn , học nói , học gói ,
học mở”
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phái biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
? Câu tục ngữ này
khuyên chúng ta điều gì ?
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Con người phải học để mọi hành
vi ứng xử đều chứng tỏ mình là người
lịch sự , tế nhị , thành thạo công việc ,
tức con người có văn hoá , nhân cách
? Tìm những câu tục ngữ có nghĩa tương tự ?
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phái biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Câu hỏi thảo luận :
Theo em những điều khuyên răn
trong hai câu tục ngữ trên mâu thuẫn
với nhau hay bổ sung cho nhau ?
Vì sao ? Em hãy nêu một vài cặp câu
tục ngữ cũng có nội dung tưởng như
ngược nhau nhưng lại bổ sung cho
nhau ?
-Nhấn mạnh vai trò của người thầy và
việc học bạn
-Bổ sung để hoàn chỉnh quan niệm về
việc học của con ngừơi trong cuộc sống
Khẳng định vai trò của người thầy và
việc học ở bạn đều rất quan trọng
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phái biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
?Qua ba câu tục ngữ trên em rút ra bài học gì
Nhân dân ta khuyên nhủ học tập phải toàn diện tỉ mỉ , học thầy , học bạn mới là người có văn hoá
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phải biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Nhân dân ta khuyên nhủ học tập phải toàn diện tỉ mỉ , học thầy , học bạn mới là người có văn hoá
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
7 : Thương người như thể thương thân .
8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9 : Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .
? Cho biết nghệ thuật nào được sử dụng trong câu tục ngữ thứ 7 ?
3.Kinh nghiệm và bài học về
quan hệ ứng xử
? Lời khuyên từ câu tục ngữ ?
?Em hiểu gì về nghĩa của câu tục ngữ thứ 8 ?
-Khi được hưởng thành quả , phải nhớ
công ơn người gây dựng nên
- Mọi thứ ta hưởng thụ đều do công
sức của con người
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phải biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Nhân dân ta khuyên nhủ học tập phải toàn diện tỉ mỉ , học thầy , học bạn mới là người có văn hoá
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
7 : Thương người như thể thương thân .
8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9 : Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .
? Bài học rút ra từ đây là gì ?
3.Kinh nghiệm và bài học về
quan hệ ứng xử
Cần trân trọng sức lao động của mọi
người , phải biết ơn những người tạo
ra thành quả đó
? Trong thực tế câu tục ngữ này sử dụng trong hoàn cảnh nào ?
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phải biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Nhân dân ta khuyên nhủ học tập phải toàn diện tỉ mỉ , học thầy , học bạn mới là người có văn hoá
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
7 : Thương người như thể thương thân .
8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9 : Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .
3.Kinh nghiệm và bài học về
quan hệ ứng xử
Câu tục ngữ 9 sử dụng nghệ
thuật gì ? Tác dụng ?
? Câu tục ngữ này khuyên nhủ chúng ta điều gì?
-Phải có tinh thần làm tập thể trong sống và làm việc , tránh lối sống cá nhân
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phải biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Nhân dân ta khuyên nhủ học tập phải toàn diện tỉ mỉ , học thầy , học bạn mới là người có văn hoá
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
7 : Thương người như thể thương thân .
8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9 : Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .
3.Kinh nghiệm và bài học về
quan hệ ứng xử
? Bài học nào được rút ra từ các câu tục ngữ 7,8,9 ?
-Qua hình ảnh so sánh , ẩn dụ , các câu tục ngữ khuyên con người phải có lòng nhân ái , vị tha , luôn ghi nhớ công lao của những người đi trước
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phải biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Nhân dân ta khuyên nhủ học tập phải toàn diện tỉ mỉ , học thầy , học bạn mới là người có văn hoá
3.Kinh nghiệm và bài học về
quan hệ ứng xử
-Qua hình ảnh so sánh , ẩn dụ , các câu tục ngữ khuyên con người phải có lòng nhân ái , vị tha , luôn ghi nhớ công lao của những người đi trước
III.Tổng kết
1.Nghệ thuật
?Bài tục ngữ về con người và xã hội
nói riêng và tục ngữ nói chung thường
sử dụng các biện pháp nghệ thuật
chủ yếu nào ?
2.Nội dung
? Văn bản : “ Tục ngữ về con
Người và xã hội” gúp em hiểu
những quan điểm , thái độ sâu
sắc nào của nhân dân ?
Ghi nhớ :
Tục ngữ về con người và xã hội thường
rất giàu hình ảnh so sánh ,ẩn dụ , hàm súc
về nội dung. Những câu tục ngữ này luôn
chú ý tôn vinh giá trị con người , đưa ra
nhận xét , lời khuyên về những phẩm chất
và lối sống mà con người cần phải có
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Đọc - tìm hiểu chú thích
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích
II. Phân tích văn bản
1.Kinh nghiệm về bài học và phẩm chất con người
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phải biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
2.Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Nhân dân ta khuyên nhủ học tập phải toàn diện tỉ mỉ , học thầy , học bạn mới là người có văn hoá
3.Kinh nghiệm và bài học về
quan hệ ứng xử
-Qua hình ảnh so sánh , ẩn dụ , các câu tục ngữ khuyên con người phải có lòng nhân ái , vị tha , luôn ghi nhớ công lao của những người đi trước
III.Tổng kết
1.Nghệ thuật
2.Nội dung
IV.Luyện tập
Học thuộc lòng và phân tích các câu tục ngữ
Tập viết đoạn văn có sử dụng câu tục ngữ
Có công mài sắt , có ngày nên kim
Chuẩn bị bài : Câu rút gọn
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
BÀI HỌC KẾT THÚC
Cảm ơn các thầy cô đã về dự giờ thăm lớp
?

* Những câu tục ngữ về lao động sản xuất.
5. Tấc đất tấc vàng.
6. Nhất canh trì, nhị canh viên, tam canh điền.
7. Nhất nước nhì phân, tam cần, tứ giống.
8. Nhất thì, nhì thục.
Bạn nghĩ gì?