Bài 19. Tục ngữ về con người và xã hội

Nhiệt liệt chào mừng các thầy cô
đến tham dự tiết học Ngữ văn 7
Giáo viên: HoàngThị Việt Hà
Tổ : Xã hội
Kiểm tra bài cũ
Hãy điền Đ (đúng) hoặc S (sai) vào các câu tục ngữ sau:
N. Gió bấc thì hanh, gió nồm thì ẩm.
A. Một nắng hai sương.
B. Cơn đằng đông vừa trông vừa chạy.
C. Rau nào sâu ấy.
D. Mưa dây bão giật.
E. Được voi đòi tiên
F. Nước chảy đá mòn.
G. Khoai đất lạ, mạ đất quen.
H. Có chí thì nên.
I. Nước mắt cá sấu.
K. Một nong tằm là năm nong kén.
M. Gieo gió, gặp bão.
Đ
S
Đ
Đ
S
Đ
S
S
Đ
Đ
Đ
Đ
Kiểm tra bài cũ
Tìm các câu tục ngữ tương ứng với các hình ảnh sau?
Được mùa cau, đau mùa lúa.
Lúa lép
Cau sai quả
Hết giờ
Hết giờ
Tháng bảy kiến đàn đại hàn hồng thuỷ.
Trăng quầng trời hạn, trăng tán trời mưa
Hết giờ
Hết giờ
Tháng hai trồng cà, tháng ba trồng đỗ.
Hết giờ
Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa.
Tục ngữ về con người và xã hội
Tiết 77
Một mặt người bằng mười mặt của.
Cái răng, cái tóc là góc con người.
Đói cho sạch, rách cho thơm.
Học ăn, học nói, học gói, học mở.
Không thầy đố mày làm nên.
Học thầy không tày học bạn.
Thương người như thể thương thân.
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao.
Về phẩm chất con người
Về học tập tu dưỡng
Quan hệ ứng xử
Đọc - giới thiệu chung
1. Đọc
2. Chú thích
ND: Sự hiện diện của một người bằng sự hiện diện của mười của cải
Một mặt người bằng mười mặt của
Câu 1:
Chỉ con người, tình người
giá trị con người
Tiền của, vàng bạc
Nghệ thuật: : so sỏnh d?i l?p ( m?t ngu?i - m?t c?a; m?t ( ớt ) - mu?i (nhi?u)); hoỏn d?(m?t ngu?i : ngu?i); nhõn húa (m?t c?a: c?a c?i )
=> Đề cao giá trị của con người: Con người là thứ của cải quí giá nhất .
II. Đọc - tìm hiểu văn bản
- Hãy giữ gìn phẩm chất. Dù trong bất kì cảnh ngộ nào cuãng không để nhân phẩm bị hoen ối.
- Giáo dục lòng tự trọng của con người
- Mọi biểu hiện của con người đều phản ánh vẻ đẹp, tư cách của người đó.
Nhắc nhở con người phải biết giữ gìn răng và tóc cho sạch đẹp
- Thể hiện cách nhìn nhận, đánh giá, bình phẩm con người của nhân dân.
Đói cho sạch, rách cho thơm
Cái răng, cái tóc là góc con người
Câu 2:
Nghệ thuật: - Tiờ?u dụ?i, nga?n go?n, dờ~ hiờ?u, õ?n du?.
Câu 3:
- Nghệ thuật: 2 vế đối đồng thời bổ sung và làm sáng tỏ nghĩa cho nhau
ND: Cái răng cái tóc là một phần thể hiện hình thức tính cách con ngưười. Những gì thuộc hình thức bên ngoài con ngưười đều thể hiện nhân cách của người đó.
ND:
Nghĩa đen: Dù vẫn phải ăn uống sạch sẽ, dù rách vẫn phải ăn mặc giữ gìn cho thơm tho.
- Nghĩa bóng: Dù nghèo khổ thiếu thốn vẫn phải sống trong sạch, không vì nghèo mà phải làm điều xấu
Ý kiến cá nhân
Ý kiến cá nhân
Ý kiến cá nhân
Ý kiến cá nhân
NT: 4 vế có quan hệ đẳng lập bổ sung ý nghĩa cho nhau.
ND: Học cách ăn, cách nói, cách gói, cách mở
ý nghÜa: Con người cần phải học để thành mọi thành thạo mọi việc, khéo léo trong giao tiếp.
Câu 4: Học ăn, học nói, học gói, học mở
Ý kiến cá nhân
Ý kiến cá nhân
Ý kiến cá nhân
Ý kiến cá nhân
NT: Du?c vi?t du?i d?ng thỏch d?
ND: Khụng du?c th?y d?y b?o s? khụng l�m du?c vi?c gỡ th�nh cụng
YN:- Không được thầy dạy bảo sẽ không làm được việc gì thành công.
- Muốn nên người thành đạt thì cần có các bậc thầy dạy dỗ. Trong sự học không thể thiếu thầy dạy.
- Phải tìm thầy giỏi mới có thành đạt.
- Không được quên công lao dạy dỗ của thầy.
Câu 5: Không thầy đố mày làm nên
Ý kiến cá nhân
Ý kiến cá nhân
Ý kiến cá nhân
Ý kiến cá nhân
Câu 6: Học thầy không tày học bạn
Thương người như thể thương thân
Câu 7:
Tình thương dành cho người khác
Tình thương dành cho chính mình
=> Hãy sống bằng lòng vị tha nhân ái, không ích kỉ. thuong yờu nguo`i kha?c nhu chi?nh ba?n thõn mi`nh.
Thương người như thể thương thân
Thắp hương mộ liệt sĩ
Thắp hương tổ tiên
Bông hồng tặng cô
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Câu 8:
Nghĩa đen: Trái ngon quả ngọt...vật chất do lao động tạo nên.
Nghĩa đen: Người trồng trọt,chăm sóc cây.
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Nghĩa bóng:
Là những thành quả, những giá trị tinh thần trong cuộc sống
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Nghĩa bóng:
Những người đi trước. Những người tạo dựng cuộc sống ấm no hạnh phúc cho nhân dân
ăn quả nhớ kẻ trồng cây
=> Nhắc nhở con người được thừa hưởng thành quả nào đó thì phải biết ơn người có công tạo dựng lên nó.
Nghệ thuật: ẩn dụ, từ nhiều nghĩa
Câu 9:
Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao
Chỉ sự đơn lẻ
Chỉ sự liên kết, nhiều
=>NT: ẩn dụ, đối lập
ND: Đoàn kết sẽ tạo ra sức mạnh, chia rẽ sẽ thất bại
1. Chọn đáp án đúng : Tục ngữ về con người xã hội được hiểu theo những nghĩa nào?
a. Cả nghĩa đen và nghĩa bóng
b. Chỉ hiểu theo nghĩa đen
c. Chỉ hiểu theo nghĩa bóng
d. Cả a, b, c đều sai
2. Nối nội dung cột A với nội dung cột B đề được một nhận định đúng:
Tìm những câu tục ngữ đồng nghĩa và trái nghĩa.
- Người sống hơn đống vàng
- Người là vàng, của là ngãi
- Người ta là hoa đất
- Chết vinh còn hơn sống nhục
- Chết đứng còn hơn sống quỳ
- Chết trong còn hơn sống ngoài.
- Ăn trông nồi, ngồi trông hướng.
- Nói hay còn hơn hay nói.
- Bầu ơi thương…
- Chị ngã em nâng
- Lá lành đùm lá rách
- Uống nước nhớ nguồn
- Uông nước nhớ kẻ trồng cây
- Cha?y nha` ha`ng xo?m bi`nh chõn nhu va?i
- Thân trâu trâu lo, thân bò bò liệu.
- Ăn cháo đá bát
- Ăn cây táo rào cây sung
- §­îc chim bÎ n¸, ®ù¬c c¸ quªn n¬m.
- Của trọng hơn người.
- Đói ăn vụng túng làm liều.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
- Học thuộc ghi nhớ SGK
- Nắm chắc nội dung, hình thức nghệ thuầt của chín câu tục ngữ
- Chuẩn bị bài: "Rút gọn câu" :
+ Đọc ví dụ
+ Tìm các thành phần câu bị rút gọn
+ Tác dụng của việc rút gọn câu