Bài 19. Rút gọn câu

PHÒNG GD - ĐT HUYỆN PHÚ VANG
TRƯỜNG THCS PHÚ DƯƠNG
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG THẦY CÔ
VÀ CÁC EM
Người thực hiện : NGuyễn Văn Uẩn
C
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
Học ăn, học nói, học gói, học mở.
Chúng ta học ăn, học nói, học gói, học mở.


 Lược bỏ chủ ngữ.
Mục đích : Ngụ ý hành động nói trong câu là chung của mọi người.
C
CN
VN
CN
VN
I. Thế nào là rút gọn câu ?
a. Học ăn, học nói, học gói, học mở.
b1.Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người.
b2.Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba người, sáu bảy người
đuổi theo nó.
V
C
b.Rồi ba bốn người, năm sáu người.
lược bỏ vị ngữ.
c2. Bao giờ cậu đi Hà Nội?
- Ngày mai, mình đi Hà Nội.
c1. Bao giờ cậu đi Hà Nội?
- Ngày mai.
lược bỏ cả chủ ngữ lẫn vị ngữ.
C
V
c.- Ngày mai.
Làm cho câu văn ngắn gọn, thông tin nhanh hơn và tránh lặp lại.
1.Ví dụ:
Đây là câu rút gọn
2.Ghi nhớ:
Khi nói hoặc viết có thể lược bỏ một số thành phần của câu, tạo thành câu rút gọn. Việc lược bỏ một số thành phần nhằm mục đích sau:
- Ngụ ý hành động , đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người (lược bỏ chủ ngữ)
Làm cho câu gọn hơn, vừa thông tin được nhanh , vừa tránh lặp lại từ ngữ đã xuất hiện trong câu đứng trước.
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
I. Thế nào là rút gọn câu ?
1.Ví dụ:
1. Ví dụ:
Người ta là hoa đất.
b) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
c) Tấc đất tấc vàng.
 Rút gọn chủ ngữ
 Rút gọn chủ ngữ
 Tác dụng: Câu tục ngữ nêu lên một quy tắc ứng xử cho mọi người, nên rút gọn chủ ngữ làm cho câu trở nên gọn hơn.
d) Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng.
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
I. Thế nào là rút gọn câu ?
3. Ghi nhớ:
3. Bài tập vận dung(bài tập 1 sgk ):
II. Cách dùng câu rút gọn.

a. Sáng chủ nhật, trường em tổ chức các trò chơi dân gian. Sân trường thật đông vui. Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi kéo co.
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
a. Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi kéo co.
Tìm hiểu cách dùng câu rút gọn:
b2. - Mẹ ơi , hôm nay con được điểm 10.
- Con ngoan quá! Bài nào được điểm 10 thế
- Dạ thưa mẹ bài kiểm tra môn toán ạ!

Rút gọn làm cho câu nói thiếu lễ phép, khiếm nhã.

b1. - Mẹ ơi , hôm nay con được điểm 10.
- Con ngoan quá! Bài nào được điểm 10 thế?
- Bài kiểm tra toán.
Rút gọn làm cho câu không đầy đủ, khó hiểu.
b. - Bài kiểm tra toán.
Thiếu chủ ngữ
Thiếu thủ tục giao tiếp.
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
II. Cách dùng câu rút gọn.
2.Ghi nhớ:
Khi rút gọn câu, cần chú ý:
Không làm cho người nghe, người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói.
Không biến câu nói thành một câu cộc lốc, khiếm nhã.
1. Ví dụ:
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
-Tìm câu rút gọn.
-Khôi phục lại thành phần đã được rút gọn.
-Vì sao trong thơ, ca dao thường dùng câu rút gọn?
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
III. Luyện tập
Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà,
Cỏ cây chen đá, lá chen hoa.
Lom khom dưới núi tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước.
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
Bà huyện Thanh Quan
+ Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà
+ Dừng chân đứng lại, trời, non, nước
- Câu rút gọn:
- Giải thích:
Bài tập 2:
- Khôi phục câu :
+ Bà huyện thanh Quan Bước tới Đèo Ngang, bóng xế tà
+ Nhà thơ dừng chân đứng lại, trời, non, nước
*Cậu bé và người khách hiểu làm nhau, vì cậu bé khi trả lời vị khách đã dùng ba câu rút gọn khiến cho vị khách hiểu sai ý nghĩa.
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
III. Luyện tập
Vì sao cậu bé và vị khách hiểu nhầm nhau?
Qua câu chuyện này em rút ra bài học gì?
Bài tập 3:
- Mất rồi:
Ý cậu bé là tờ giấy mất.
Vị khách hiểu là bố cậu bế mất.
- Thưa … tối hôm qua:
Ý cậu bé là tờ giấy mất tối hôm qua.
Vị khách hiểu là bố cậu bế mất tối hôm qua.
- Cháy ạ.:
- Ý cậu bé là tờ giấy mất vì cháy.
- Người khách hiểu bố cậu bé mất vì cháy.
*Qua câu chuyện này, cần rút ra bài học: Phải cẩn thận khi dùng câu rút gọn, vì dùng câu rút gọn không đúng có thể gây ra hiểu lầm.
Bạn thích hoa mai không?
Bạn đi tham quan vịnh Hạ Long bao giờ chưa?
Củng cố
Câu rút gọn có thể rút gọn thành phần nào trong câu?
a. Lược bỏ thành phần chủ ngữ.
b. Lược bỏ thành phần vị ngữ.
c. Lược bỏ cả chủ ngữ lẫn vị ngữ.
d. Cả ba ý trên
2. Việc lược bỏ một số thành phần cảu câu nhằm mục đích gì?
a. Ngụ ý hành động , đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người.
b. Làm cho câu ngắn gọn hơn, thông tin nhanh hơn, tránh lặp lại.
c. Ngụ ý hành động , đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người. Làm cho câu ngắn gọn hơn, thông tin nhanh hơn, tránh lặp lại.
d. Cả a, b, c đều đúng.
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
Dặn dò
- Học thuộc lòng phần ghi nhớ, làm bài tập 2.b, câu 4 còn lại.
- Soạn bài “Đặc điểm của văn bản nghị luận”:
-Thế nào là luận cứ?
-Thế nào là luận điểm?
-Thế nào là lập luận?
Tiết 77 : RÚT GỌN CÂU
Cám ơn quý thầy cô giáo
và thân chào các em !
Trò chơi kéo co
Trò chơi nhảy lò cò
Trò chơi nhảy bao bố
Trò chơi nhảy dây