Bài 19. Rút gọn câu
Chia sẻ bởi Lê Thị Lan Hương |
Ngày 28/04/2019 |
32
Chia sẻ tài liệu: Bài 19. Rút gọn câu thuộc Ngữ văn 7
Nội dung tài liệu:
Chào mừng các thầy cô giáo
tới dự giờ môn Ngữ văn
lớp 7a
NHIệT LIệT chào mừng CáC thầy cô giáo
Tới dự giờ học Ngữ văn 7
Giáo viên: Lê Thị Lan Hương
?
Kiểm tra bài cũ
Phân tích cấu tạo ngữ pháp của các câu sau và cho biết các câu này thuộc loại câu nào?
a)Hôm nay, lớp ta học tiếng Việt.
b)Năm mới đã đến, xuân đã về, người người náo nức.
TN C V
C V C V C V
/
/
/
/
=> Câu đơn
=> Câu ghép
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN LÊ CHÂN
TRƯỜNG
THCS VĨNH NIỆM
Tiết 78 – Tiếng Việt:
4
Tuần 21
RÚT GỌN CÂU
Ví dụ 1:
a, Học ăn, học nói, học gói, học mở.
(T?c ng?)
b) Chúng ta phải học ăn, học nói, học gói, học mở.
V
C V
=> lược CN
/
=>Mục đích: Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu
là của chung mọi người.
Ví dụ 2:
a) Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người
(Nguy?n Cụng Hoan)
b) - Bao giờ cậu đi Hà Nội ?
- Ngày mai
=> lược VN
=> lược CN-VN
=>Mục đích: Làm cho câu văn gọn, thông tin nhanh,
tránh lặp từ.
, mình đi hà Nội.
đuổi theo nó.
.
.
Ví dụ 3:
Sáng chủ nhật, trường em tổ chức cắm trại. Sân trường thật đông vui. Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi kéo co.
=>Sửa lại:
S¸ng chñ nhËt, trêng em tæ chøc c¾m tr¹i. S©n trêng thËt ®«ng vui. Mét sè b¹n ch¹y lo¨ng qu¨ng.Vµi b¹n nh¶y d©y. Mét nhãm b¹n kh¸c ch¬i kÐo co.
=>thiÕu CN.
Ví dụ 4:
Mẹ ơi, hôm nay con được m?t điểm 10.
- Con ngoan quá! Bài nào được điểm 10 thế?
- Bài kiểm tra toán.
=> thiếu từ mang sắc thái biểu cảm: mẹ ạ, ạ. => cộc lốc, khiếm nhã.
Luyện tập:
Bài tập 1 :Trong các tục ngữ sau, câu nào là câu rút gọn? Những thành phần nào của câu được rút gọn? Rút gọn cõu như vậy để làm gì?
a) Người ta là hoa đất .
b) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
c) Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng.
d) Tấc đất tấc vàng.
Luyện tập:
Bài tập 1 :Trong các tục ngữ sau, câu nào là câu rút gọn? Những thành phần nào của câu được rút gọn? Rút gọn cõu như vậy để làm gì?
a) Người ta là hoa đất .
b) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
c) Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng.
d) Tấc đất tấc vàng.
=>Thiếu chủ ngữ
=>Thiếu chủ ngữ
Bài tập 2 :
Hãy tìm câu rút gọn trong các ví dụ du?i đây. Khôi phục những thành phần câu được rút gọn.Cho biết vì sao trong thơ, ca dao thường có nhiều câu rút gọn như vậy.
Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà,
Cỏ cây chen dỏ, lỏ chen hoa.
Lom khom dưới núi tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
(Bà Huyện Thanh Quan)
A,
Bài tập 2 :
Hãy tìm câu rút gọn trong các ví dụ du?i đây. Khôi phục những thành phần câu được rút gọn.Cho biết vì sao trong thơ, ca dao thường có nhiều câu rút gọn như vậy.
Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà,
Cỏ cây chen dỏ, lỏ chen hoa.
Lom khom dưới núi tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
(Bà Huyện Thanh Quan)
A,
Tôi
Tôi
Đồn rằng quan tướng có danh,
Cưỡi ngựa một mình, chẳng phải vịn ai.
Ban khen rằng: "?y mới tài",
Ban cho cái áo với hai đồng tiền .
Đánh giặc thì chạy tru?c tiên,
Xông vào trận tiền cởi khố giặc ra(!)
Giặc sợ, giặc chạy về nhà,
Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân!
(Ca dao)
B,
Đồn rằng quan tướng có danh,
Cưỡi ngựa một mình, chẳng phải vịn ai.
Ban khen rằng: "?y mới tài",
Ban cho cái áo với hai đồng tiền .
Đánh giặc thì chạy tru?c tiên,
Xông vào trận tiền cởi khố giặc ra(!)
Giặc sợ, giặc chạy về nhà,
Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân!
(Ca dao)
B,
Người ta
Vua
Vua
Quan tướng
Quan tướng
Quan tướng
Quan tướng
Mất rồi
Một người có việc đi xa, dặn con :
- ? nhà có ai hỏi thỡ bảo bố chỏu đi vắng nhé!
Sợ con mải chơi quên mất, ông ta viết mấy câu vào giấy, đưa cho con, bảo:
- Có ai hỏi thì cứ đưa cái giấy này
Đứa con cầm giấy bỏ vào túi áo. Cả ngày chẳng thấy ai hỏi. Tối đến, nó thắp đèn, lấy giấy ra xem, chẳng may để giấy cháy mất.
Hôm sau người khách lại chơi, hỏi:
- Bố cháu có nhà không?
Thằng bé ngẩn ngơ hồi lâu, sực nhớ ra, sờ vào túi không thấy giấy, liền nói:
- Mất rồi.
Ông khách sửng sốt
- Mất bao giờ?
- Thưa .tối hôm qua.
- Sao mà mất nhanh thế?
- Cháy ạ.
Nhận xét:Cậu bé và người khách hiểu lầm nhau bởi vì cậu bé khi trả lời người khách đã dùng ba câu rút gọn khiến người khách hiểu sai ý nghĩa:
+ "Mất rồi":ý cậu bé tờ giấy mất rồi nhưng người khách hiểu :bố cậu bé mất.
+ "Thưa .tối hôm qua": ý cậu bé tờ giấy mất tối hôm qua, người khách hiểu :bố cậu bé mất tối hôm qua.
+ "Cháy ạ" :ý cậu bé tờ giấy mất vì cháy, người khách hiểu :bố cậu bé mất vì cháy.
=>Qua câu chuyện cần rút ra bài học phải cẩn thận khi dùng câu rút gọn, dùng không đúng sẽ gây hiểu lầm, hi?u sai.
Bài tập 4:Đọc truyện cười sau đây. Cho biết chi tiết nào có tác dụng gây cười và phê phán.
Tham ăn
Có anh chàng phàm ăn tục uống, hễ ngồi vào mâm là gắp lấy gắp để, chẳng ngẩng mặt nhìn ai, cũnh chẳng muốn chuyện trò gì. Một lần đi ăn cỗ ở nhà nọ, có ông khách thấy anh ta ăn uống lỗ mãng quá, bèn lân la gợi chuyện. Ông khách hỏi:
-Chẳng hay ông người ở đâu ta?
Anh chàng đáp:
-Đây .
Rồi cắm cúi ăn.
-Thế ông được mấy cô , mấy cậu rồi?
-Mỗi.
Nói xong , lại gắp lia gắp lịa.
Ông khách hỏi tiếp:
-Các cụ thân sinh ra ông chắc còn cả chứ?
Anh chàng vẫn không ngẩng đầu lên, bảo:
-Tiệt.
Nhận xét:Trong chuyện,việc dùng các câu rút gọn của anh chàng phàm ăn đều có tác dụng gây cười phê phán.Rút gọn đến mức không hiểu được và rất thô lỗ.
Bài tập 5 :
Chỉ rõ và khôi phục các thành phần câu bị rút gọn:
a)Tiếng hát ngừng. Cả tiếng cười.
b) Mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do.
c) Uống nước nhớ nguồn.
a)Tiếng hát ngừng.Cả tiếng cười.
-> Tiếng hát ngừng.Cả tiếng cười cũng ngừng.
=> lu?cVN
b)Mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do.
->Bác mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do.
=> lu?c CN
c)Uống nước nhớ nguồn.
->Chúng ta phải uống nước nhớ nguồn.
=> lu?c CN
Khái niệm: Câu rút gọn có thể lược bỏ một số thành phần của câu.
Mục đích:
+ Làm cho câu gọn hơn,vừa thông tin được nhanh,vừa tránh lặp những từ ngữ đã xuất hiện trong câu trước.
+Ngụ ý hành động,đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người .
Cách dùng câu rút gọn:
+Không làm cho người nghe người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói.
+Không biến câu nói thành câu cộc lốc, khiếm nhã .
Rút gọn câu
Hướng dẫn về nhà
1. Hoàn thiện các bài tập trong SGK và VBT Ngữ văn 7.
2. Học thuộc ghi nhớ SGK.
3. Viết một đoạn văn ngắn (5 -7câu) về chủ đề mùa xuân
có sử dụng câu rút gọn.
4. Soạn bài: Đặc điểm của văn bản nghị luận.
tới dự giờ môn Ngữ văn
lớp 7a
NHIệT LIệT chào mừng CáC thầy cô giáo
Tới dự giờ học Ngữ văn 7
Giáo viên: Lê Thị Lan Hương
?
Kiểm tra bài cũ
Phân tích cấu tạo ngữ pháp của các câu sau và cho biết các câu này thuộc loại câu nào?
a)Hôm nay, lớp ta học tiếng Việt.
b)Năm mới đã đến, xuân đã về, người người náo nức.
TN C V
C V C V C V
/
/
/
/
=> Câu đơn
=> Câu ghép
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẬN LÊ CHÂN
TRƯỜNG
THCS VĨNH NIỆM
Tiết 78 – Tiếng Việt:
4
Tuần 21
RÚT GỌN CÂU
Ví dụ 1:
a, Học ăn, học nói, học gói, học mở.
(T?c ng?)
b) Chúng ta phải học ăn, học nói, học gói, học mở.
V
C V
=> lược CN
/
=>Mục đích: Ngụ ý hành động, đặc điểm nói trong câu
là của chung mọi người.
Ví dụ 2:
a) Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người
(Nguy?n Cụng Hoan)
b) - Bao giờ cậu đi Hà Nội ?
- Ngày mai
=> lược VN
=> lược CN-VN
=>Mục đích: Làm cho câu văn gọn, thông tin nhanh,
tránh lặp từ.
, mình đi hà Nội.
đuổi theo nó.
.
.
Ví dụ 3:
Sáng chủ nhật, trường em tổ chức cắm trại. Sân trường thật đông vui. Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi kéo co.
=>Sửa lại:
S¸ng chñ nhËt, trêng em tæ chøc c¾m tr¹i. S©n trêng thËt ®«ng vui. Mét sè b¹n ch¹y lo¨ng qu¨ng.Vµi b¹n nh¶y d©y. Mét nhãm b¹n kh¸c ch¬i kÐo co.
=>thiÕu CN.
Ví dụ 4:
Mẹ ơi, hôm nay con được m?t điểm 10.
- Con ngoan quá! Bài nào được điểm 10 thế?
- Bài kiểm tra toán.
=> thiếu từ mang sắc thái biểu cảm: mẹ ạ, ạ. => cộc lốc, khiếm nhã.
Luyện tập:
Bài tập 1 :Trong các tục ngữ sau, câu nào là câu rút gọn? Những thành phần nào của câu được rút gọn? Rút gọn cõu như vậy để làm gì?
a) Người ta là hoa đất .
b) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
c) Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng.
d) Tấc đất tấc vàng.
Luyện tập:
Bài tập 1 :Trong các tục ngữ sau, câu nào là câu rút gọn? Những thành phần nào của câu được rút gọn? Rút gọn cõu như vậy để làm gì?
a) Người ta là hoa đất .
b) Ăn quả nhớ kẻ trồng cây.
c) Nuôi lợn ăn cơm nằm, nuôi tằm ăn cơm đứng.
d) Tấc đất tấc vàng.
=>Thiếu chủ ngữ
=>Thiếu chủ ngữ
Bài tập 2 :
Hãy tìm câu rút gọn trong các ví dụ du?i đây. Khôi phục những thành phần câu được rút gọn.Cho biết vì sao trong thơ, ca dao thường có nhiều câu rút gọn như vậy.
Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà,
Cỏ cây chen dỏ, lỏ chen hoa.
Lom khom dưới núi tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
(Bà Huyện Thanh Quan)
A,
Bài tập 2 :
Hãy tìm câu rút gọn trong các ví dụ du?i đây. Khôi phục những thành phần câu được rút gọn.Cho biết vì sao trong thơ, ca dao thường có nhiều câu rút gọn như vậy.
Bước tới Đèo Ngang bóng xế tà,
Cỏ cây chen dỏ, lỏ chen hoa.
Lom khom dưới núi tiều vài chú,
Lác đác bên sông, chợ mấy nhà.
Nhớ nước đau lòng, con quốc quốc,
Thương nhà mỏi miệng, cái gia gia.
Dừng chân đứng lại, trời, non, nước,
Một mảnh tình riêng, ta với ta.
(Bà Huyện Thanh Quan)
A,
Tôi
Tôi
Đồn rằng quan tướng có danh,
Cưỡi ngựa một mình, chẳng phải vịn ai.
Ban khen rằng: "?y mới tài",
Ban cho cái áo với hai đồng tiền .
Đánh giặc thì chạy tru?c tiên,
Xông vào trận tiền cởi khố giặc ra(!)
Giặc sợ, giặc chạy về nhà,
Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân!
(Ca dao)
B,
Đồn rằng quan tướng có danh,
Cưỡi ngựa một mình, chẳng phải vịn ai.
Ban khen rằng: "?y mới tài",
Ban cho cái áo với hai đồng tiền .
Đánh giặc thì chạy tru?c tiên,
Xông vào trận tiền cởi khố giặc ra(!)
Giặc sợ, giặc chạy về nhà,
Trở về gọi mẹ mổ gà khao quân!
(Ca dao)
B,
Người ta
Vua
Vua
Quan tướng
Quan tướng
Quan tướng
Quan tướng
Mất rồi
Một người có việc đi xa, dặn con :
- ? nhà có ai hỏi thỡ bảo bố chỏu đi vắng nhé!
Sợ con mải chơi quên mất, ông ta viết mấy câu vào giấy, đưa cho con, bảo:
- Có ai hỏi thì cứ đưa cái giấy này
Đứa con cầm giấy bỏ vào túi áo. Cả ngày chẳng thấy ai hỏi. Tối đến, nó thắp đèn, lấy giấy ra xem, chẳng may để giấy cháy mất.
Hôm sau người khách lại chơi, hỏi:
- Bố cháu có nhà không?
Thằng bé ngẩn ngơ hồi lâu, sực nhớ ra, sờ vào túi không thấy giấy, liền nói:
- Mất rồi.
Ông khách sửng sốt
- Mất bao giờ?
- Thưa .tối hôm qua.
- Sao mà mất nhanh thế?
- Cháy ạ.
Nhận xét:Cậu bé và người khách hiểu lầm nhau bởi vì cậu bé khi trả lời người khách đã dùng ba câu rút gọn khiến người khách hiểu sai ý nghĩa:
+ "Mất rồi":ý cậu bé tờ giấy mất rồi nhưng người khách hiểu :bố cậu bé mất.
+ "Thưa .tối hôm qua": ý cậu bé tờ giấy mất tối hôm qua, người khách hiểu :bố cậu bé mất tối hôm qua.
+ "Cháy ạ" :ý cậu bé tờ giấy mất vì cháy, người khách hiểu :bố cậu bé mất vì cháy.
=>Qua câu chuyện cần rút ra bài học phải cẩn thận khi dùng câu rút gọn, dùng không đúng sẽ gây hiểu lầm, hi?u sai.
Bài tập 4:Đọc truyện cười sau đây. Cho biết chi tiết nào có tác dụng gây cười và phê phán.
Tham ăn
Có anh chàng phàm ăn tục uống, hễ ngồi vào mâm là gắp lấy gắp để, chẳng ngẩng mặt nhìn ai, cũnh chẳng muốn chuyện trò gì. Một lần đi ăn cỗ ở nhà nọ, có ông khách thấy anh ta ăn uống lỗ mãng quá, bèn lân la gợi chuyện. Ông khách hỏi:
-Chẳng hay ông người ở đâu ta?
Anh chàng đáp:
-Đây .
Rồi cắm cúi ăn.
-Thế ông được mấy cô , mấy cậu rồi?
-Mỗi.
Nói xong , lại gắp lia gắp lịa.
Ông khách hỏi tiếp:
-Các cụ thân sinh ra ông chắc còn cả chứ?
Anh chàng vẫn không ngẩng đầu lên, bảo:
-Tiệt.
Nhận xét:Trong chuyện,việc dùng các câu rút gọn của anh chàng phàm ăn đều có tác dụng gây cười phê phán.Rút gọn đến mức không hiểu được và rất thô lỗ.
Bài tập 5 :
Chỉ rõ và khôi phục các thành phần câu bị rút gọn:
a)Tiếng hát ngừng. Cả tiếng cười.
b) Mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do.
c) Uống nước nhớ nguồn.
a)Tiếng hát ngừng.Cả tiếng cười.
-> Tiếng hát ngừng.Cả tiếng cười cũng ngừng.
=> lu?cVN
b)Mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do.
->Bác mong các cháu mai sau lớn lên thành những người dân xứng đáng với nước độc lập tự do.
=> lu?c CN
c)Uống nước nhớ nguồn.
->Chúng ta phải uống nước nhớ nguồn.
=> lu?c CN
Khái niệm: Câu rút gọn có thể lược bỏ một số thành phần của câu.
Mục đích:
+ Làm cho câu gọn hơn,vừa thông tin được nhanh,vừa tránh lặp những từ ngữ đã xuất hiện trong câu trước.
+Ngụ ý hành động,đặc điểm nói trong câu là của chung mọi người .
Cách dùng câu rút gọn:
+Không làm cho người nghe người đọc hiểu sai hoặc hiểu không đầy đủ nội dung câu nói.
+Không biến câu nói thành câu cộc lốc, khiếm nhã .
Rút gọn câu
Hướng dẫn về nhà
1. Hoàn thiện các bài tập trong SGK và VBT Ngữ văn 7.
2. Học thuộc ghi nhớ SGK.
3. Viết một đoạn văn ngắn (5 -7câu) về chủ đề mùa xuân
có sử dụng câu rút gọn.
4. Soạn bài: Đặc điểm của văn bản nghị luận.
* Một số tài liệu cũ có thể bị lỗi font khi hiển thị do dùng bộ mã không phải Unikey ...
Người chia sẻ: Lê Thị Lan Hương
Dung lượng: |
Lượt tài: 0
Loại file:
Nguồn : Chưa rõ
(Tài liệu chưa được thẩm định)