Bài 19. Rút gọn câu

CHàO MừNG QUý THầY CÔ Và CáC EM
Đã Có MặT TRONG BUổI
HọC HÔM NAY
2.Xác định chủ ng?, vị ng? trong 3 câu sau :
Hòn dất nổi lên Hòn Me và Hòn Sóc,
CN VN (1)
gối đầu lên xóm.
VN (2)
b) Mưa ngớt hạt, rồi dần dần tạnh hẳn.
CN VN
Hằng ơi, tạnh mưa rồi .Về thôi.
CN VN VN
KIểM TRA BàI Cũ
3. Khoanh tròn vào đáp án đúng :
a) Chủ ng? là nh?ng từ chỉ danh từ chung, danh từ riêng:
A. Dúng B. Sai
b) Trong câu " Tấc đất tấc vàng " có bao nhiêu cụm C - V:
0 có cụm C-V.
1 cụm C-V.
2 cụm C-V.
3 cụm C-V
KIểM TRA BàI Cũ
A.
B.
Câu bị lược bớt từ "là"
NGữ VĂN
TIếT 77: BàI 19:
RúT GọN CÂU
Giáo viên thực hiện: Nguyễn Sơn Hà
KếT QUả CầN ĐạT
I. Thế nào là câu rút gọn?
II. Cách dùng câu rút gọn
III. Luyện Tập
I THÕ NµO Lµ RóT GäN C¢U ?
Cấu tạo của hai câu đó có gì khác nhau?
a) Học ăn. Học nói, học gói, học mở
(Tục ngữ)

b) Chúng ta học ăn, học nói, học gói, học mở.
Ta thấy :
Câu (a) không có chủ ng?.
Câu (b) có chủ ng?.



I . THế NàO Là RúT GọN CÂU ?
Tr¶ lêi:

C©u a cã thÓ thªm chñ ngữ.
VÝ dô : Ng­êi ViÖt Nam; Chóng ta; Chóng em.
I . THế NàO Là RúT GọN CÂU ?
I. THế NàO Là RúT GọN CÂU ?

Tr¶ lêi :
Chủ ngữ câu a bị lược bỏ vì đây là câu tục ngữ khuyên chung cho tất cả người Việt Nam, lời nhắc nhở mang tính đạo lí truyền thống.
4. Trong nh?ng cõu m�u xanh sau dõy, th�nh ph?n n�o c?a cõu du?c lu?c b??
a) Hai ba người đuổi theo nó. Rồi ba bốn người, sáu bảy người.
(Nguyễn Công Hoan)
b) - Bao gời cậu đi Hà Nội ?
- Ngày mai.
I. THế NàO Là RúT GọN CÂU ?
- Câu a lược bỏ vị ngữ.
- Câu b: lược bỏ cả chủ ngữ và vị ngữ.

Vì sao ở câu a lại lược bỏ chủ ngữ?
Tránh lặp câu trước.
I. THế NàO Là RúT GọN CÂU ?
Ghi nhớ: SGK
Cõu rỳt g?n l� cõu lu?c b? m?t s? th�nh cõu( Ch? ng?, v? ng?, cỏc th�nh ph?n ph? cõu, c? ch? ng? v� v? ng?) nh?m:
L�m cho cõu g?n hon, v?a thụng tin du?c nhanh, v?a trỏnh l?p nh?ng t? ng? dó xu?t hi?n trong cõu d?ng tru?c;
Ng? ý h�nh d?ng, dac di?m núi trong cõu l� c?u chung m?i ngu?i
II. CáCH DùNG CÂU RúT GọN
Những từ màu xanh dưới đây thiếu thành phần nào? Có nên rút gọn câu như vậy không? Vì sao?
Sáng chủ nhật, trường em tổ chức cắm trại. Sân trường thật đông vui. Chạy loăng quăng. Nhảy dây. Chơi kéo co
* Nhận xét
C©u thiếu chủ ngữ .
 Kh«ng nªn rót gän c©u nh­ vËy.
 Gây khó hiểu, hiểu sai, hiểu không đầy đủ nghĩa.
II .CáCH DùNG CÂU RúT GọN
2. CÇn thªm những tõ ngữ nµo vµo c©u rót gän (màu xanh) d­íi ®©y ®Ó thÓ hiÖn th¸i ®é lÔ phÐp ?
- MÑ ¬i, h«m nay con ®­îc mét ®iÓm 10.
- Con ngoan qu¸ ! Bµi nµo ®­îc ®iÓm 10 thÕ ?
- Bµi kiÓm tra to¸n.
II. CáCH DùNG CÂU RúT GọN
* Nhận xét
- Sö dông câu rút gọn trªn
Thể hiện thái độ không lễ phép, câu trả lời cộc lốc, khiếm nhã.
CÇn thªm nh­ sau :
Thưa mẹ, ạ, con được điểm 10 bµi kiÓm tra to¸n ¹ .
II .CáCH DùNG CÂU RúT GọN
Cần chú ý :
Khụng l�m cho ngu?i nghe, ngu?i d?c hi?u sai ho?c hi?u khụng d?y d? n?i dung cõu núi;
Khụng bi?n cõu núi c?a mỡnh th�nh m?t cõu c?c l?c khi?m nhó.
II. CáCH DùNG CÂU RúT GọN
Bài tập phụ :
Dâu là câu rút gọn trả lời cho câu hỏi "Hàng ngày, cậu dành thời gian cho việc gỡ nhiều nhất ?".
Hằng ngày mỡnh dành nhiều thời gian để đọc sách.
Dọc sách là việc mỡnh dành nhiều thời gian nhất.
Tất nhiên là đọc sách rồi !
Mỡnh đọc sách.
D.
III. Luyện tập
( B.t 1/ SGK tr 16)
C¸c c©u tró gän lµ :
- Câu b: rút gọn chủ ngữ.
- Câu c: rút gọn chủ ngữ.
- Câu d: rút gọn nòng cốt câu.
 ĐÓ cho c©u gän h¬n, tr¸nh lÆp tõ ngữ.
2. Tìm câu rút gọn, khôi phục thành phần.
a. (Tôi) bước tới Đèo Ngang ( rút gọn chủ ngữ)
(Thấy) cỏ cây chen…
(Thấy ) lom khom dưới núi…
(Thấy ) lác đác bên sông…
(Tôi) nhớ nước đau lòng….
(Tôi ) thương nhà….
b. ( Người ta) đồn rằng…
(Vua) ban khen…
(Quan tướng) đánh giặc…..
(Quan t­íng ) trở về gọi mẹ….
* Trong thơ ca hay sử dụng câu rút gọn vì nó phù hợp với sự cô đọng, súc tích, ngắn gọn của thể loại thơ, sự gieo vÇn  luật của thơ.
III.Luyện tập
3. ( B/t 3 / SGK tr. 17)
Trả lời :
Cậu bé và người khách trong truyện đã hiểu lầm nhau bởi vỡ khi trả lời người khách, em bé dùng ba câu rút gọn kiến người khách hiểu sai : Trong cả ba câu rút gọn, chủ ng? là tờ giấy, nhưng ông khách hiểu nhầm là bố cậu bé.
? Phải cẩn thận khi dùng câu rút gọn, vỡ nêu dùng câu rút gọn không đúng có thể gây ra hiểu lầm.
III.Luyện tập
4. (B/t 4 / SGK tr. 198)
Trong câu chuyện, việc dùng các câu rút gọn của anh chàng phàm an đều có tác dụng gây cười và phê phán, vỡ rút gọn đến mức không hiểu được và rất thô lỗ.
III.Luyện tập
1. Câu nào trong các câu sau đây là câu rút gọn ?
Ai cũng phải học đi đôi với hành.
Anh trai tôi học luôn đi đôi với hành.
Học phải đi đôi với hành.
Rất nhiều người học đi đôi với hành.
luyện tập bổ sung
C.
2. Khi ngụ ý để hành động, đặc điểm nào nói trong câu là của chung mọi người, chúng ta sẽ lược bỏ thành phần nào :
Chủ ng?
Vị ng?.
Trạng ng?.
Bổ ng?
luyện tập bổ sung
A.
3. Diền từ vào dấu . cho phù hợp":
Trong ......... ta thường gặp nhiều câu rút gọn.
van xuôi
truyện cổ dân gian
truyện ngắn, bút kí
van vần (thơ, ca dao)
luyện tập bổ sung
BUổI HọC KếT THúC
Chúc thầy cô và các em sức khỏe!