Bài 19. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng

KIỂM TRA BÀI CŨ.
1/ Tính đa dạng và đặc thù của prôtêin do những yếu tố nào xác định?
2/ Vì sao nói prôtêin có vai trò quan trọng đối với tế bào và cơ thể?
TIẾT 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG.
I/ MỐI QUAN HỆ GIỮA ARN VÀ PRÔTÊIN.
Câu hỏi:
Hãy cho biết cấu trúc trung gian và vai trò của nó trong mối quan hệ giữa gen và prôtêin?
* Cấu trúc trung gian và vai trò của nó trong mối quan hệ giữa gen và prôtêin:
* Cấu trúc trung gian:
mARN là dạng trung gian trong mối quan hệ giữa gen và prôtêin.
* vai trò: truyền đạt thông tin về cấu trúc của prôtêin sắp được tổng hợp từ nhân ra chất tế bào.
TIẾT 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG.
I/ MỐI QUAN HỆ GIỮA ARN VÀ PRÔTÊIN.
1/ Vai trò của mARN.
mARN có vai trò truyền đạt thông tin về cấu trúc của prôtêin sắp được tổng hợp từ gen (trong nhân) ra chất tế bào.
2/ Quá trình hình thành chuỗi axit amin.



Câu hỏi thảo luận
1. Nêu các thành phần tham gia tổng hợp chuỗi axit amin?
2. Các loại nuclêôtit nào ở mARN và tARN liên quan với nhau?
3. Tương quan về số lượng giữa axit amin và nuclêôtit của mARN khi ở trong Ribôxôm?



- Tương quan : 3 nuclêôtit  1 axit amin
TR? L?I
1. Nêu các thành phần tham gia tổng hợp chuỗi axit amin.
2. Các loại nuclêôtit nào ở mARN và tARN liên quan với nhau?
3. Tương quan về số lượng giữa axit amin và nuclêôtit của mARN khi ở trong Ribôxôm.
- Thành phần tham gia: mARN; tARN; Ribôxôm.
- Các loại nuclêôtit ở mARN và tARN kết hợp với nhau thành từng cặp theo NTBS: A - U , G - X , U - A , X - G.
TIẾT 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG.
I/ MỐI QUAN HỆ GIỮA ARN VÀ PRÔTÊIN.
1/ Vai trò của mARN.
mARN có vai trò truyền đạt thông tin về cấu trúc của prôtêin sắp được tổng hợp từ gen (trong nhân) ra chất tế bào.
2/ Quá trình hình thành chuỗi axit amin.
Sự hình thành chuỗi axit amin được thực hiện dựa theo nguyên tắc bổ sung và khuôn mẫu (mARN)
TIẾT 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG.
Mối liên hệ cho thấy : thông tin về cấu trúc của phân tử prôtêin (thành phần, số lượng và trình tự sắp xếp axit amin) đã được xác định bởi dãy nuclêôtit trong mạch ADN. Sau đó, mạch này được dùng làm mẫu để tổng hợp ra mạch mARN diễn ra ở trong nhân.Tiếp theo, mạch mARN lại làm khuôn để tổng hợp ra chuỗi axit amin diễn ra ở chất tế bào.
Bản chất của mối liên hệ “Gen (một đoạn ADN) mARN  Prôtêin Tính trạng” chính là trình tự các nulêôtit trong mạch khuôn của ADN quy định trình tự các nuclêôtit trong mạch mARN, sau đó trình tự này quy định trình tự các axit amin trong cấu trúc bậc 1 của prôtêin. Prôtêin trực tiếp tham gia vào cấu trúc và hoạt động sinh lí của tế bào, từ đó biểu hiện thành tính trạng của cơ thể. Như vậy, thông qua prôtêin, giữa gen và tính trạng có mối quan hệ mật thiết với nhau, cụ thể là gen qui định tính trạng.
Mối quan hệ giữa ADN và tính trạng được khái quát thành sơ đồ sau:
Gen (một đoạn ADN) mARN  Prôtêin Tính trạng
II/ MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG.
I/ MỐI QUAN HỆ GIỮA ARN VAØ PROÂTEÂIN.
Câu hỏi thảo luận: Từ sơ đồ trên hãy giải thích:
Mối liên hệ giữa các thành phần trong sơ đồ theo trật tự 1, 2, 3.
Bản chất của mối liên hệ trong sơ đồ.

TIẾT 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG.
II/ MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG.
- Gen là khuôn mẫu để tổng hợp mARN. mARN là khuôn mẫu để tổng hợp chuỗi axit amin cấu thành prôtêin. Prôtêin chịu tác động trực tiếp của môi trường biểu hiện thành tính trạng.
* giải thích:
Mối liên hệ giữa các thành phần trong sơ đồ theo trật tự 1, 2, 3.
Bản chất của mối liên hệ trong sơ đồ.
Trình tự các nuclêôtit trong ADN (gen) qui định trình tự các nulêôtit trong ARN, qua đó quy định trình tự các axit amin cấu thành prôtêin. Prôtêin tham gia vào cấu trúc và hoạt động sinh lí của tế bào, từ đó biểu hiện thành tính trạng của cơ thể.

TIẾT 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG.
I/ MỐI QUAN HỆ GIỮA ARN VÀ PRÔTÊIN.
1/ Vai trò của mARN.
mARN có vai trò truyền đạt thông tin về cấu trúc của prôtêin sắp được tổng hợp từ gen (trong nhân) ra chất tế bào.
2/ Quá trình hình thành chuỗi axit amin.
Sự hình thành chuỗi axit amin được thực hiện dựa theo nguyên tắc bổ sung và khuôn mẫu (mARN)
II/ MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG.
Gen (một đoạn ADN)  mARN  prôtêin  tính trạng.
Trình tự các nuclêôtit trên ADN quy định trình tự các nuclêôtit trong ARN.
ADN quy định trình tự các axit amin trong chuỗi axit amin cấu thành prôtêin và biểu hiện thành tính trạng
1/ Sự hình thành chuỗi axit amin dựa trên khuôn mẫu của:
tARN.
mARN.
rARN.
b
Củng cố:
- 1: Gen (một đoạn ADN)  mARN:
A – U ; T – A ; G - X ; X - G
2: mARN  Prôtêin
A - U ; U – A ; G - X ; X - G
Sự hình thành chuỗi ……(1)……được thực hiện dựa trên …….(2)……của mARN. Mối quan hệ giữa ……(3)……và tính trạng được thể hiện trong …….(4)…… gen (một đoạn ADN) mARNprôtêin  tính trạng.
Trong đó, trình tự .……(5)….….trên ADN quy định trình tự các nuclêôtit trong mARN, thông qua đó, ADN .……(6)……trình tự các axit amin trong chuỗi axit amin cấu thành prôtêin và biểu hiện thành tính trạng.
3/ Chọn các cụm từ : Axit amin, khuôn mẫu , các gen, sơ đồ, các nuclêôtit, qui định. Điền vào chỗ trống (…) cho thích hợp.
axit amin
khuôn mẫu
các gen
sơ đồ
qui định
các nulêôtit
Hướng dẩn về nhà :
Về nhà học thuộc bài: Mối quan hệ giữa gen và tính trạng .
Chuẩn bị bài mới Tiết 20 : THỰC HÀNH
Quan sát và lắp mô hình ADN .
Xem lại bài ADN. Tìm hiểu:
+ Vị trí tương đối của hai mạch nuclêôtit.
+ Đường kính vòng xoắn, số cặp nuclêôtit trong mỗi vòng xoắn.
+ Sự liên kếtcác nuclêôtit giữ hai mạch.