Bài 19. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng

Chào mừng các Thầy, Cô đến dự giờ thăm lớp. Người thực hiện: Bùi Thị Xuân Mai - Trường THCS An Thành
Câu 1: Prôtêin có những chức năng cơ bản nào? Tại sao nói prôtêin có nhiều chức năng quan trọng đối với tế bào và cơ thể?
- Chức năng cấu trúc: là thành phần cấu tạo của tế bào
Chức năng xúc tác các quá trình trao đổi chất (tạo ra enzim)
Chức năng điều hòa các quá trình trao đổi chất (tạo ra hoocmôn)
==>Vì prôtêin đảm nhiệm nhiều chức năng liên quan đến toàn bộ hoạt động sống của tế bào và biểu hiện thành tính trạng của cơ thể
KIỂM TRA MIỆNG
Câu 2: Tại sao nói mARN là cấu trúc trung gian trong mối quan hệ giữa gen và tính trạng?
- Vì ADN tổng hợp ? mARN, mARN tổng hợp ? prôtêin
KIỂM TRA MIỆNG
Tiết 19,
Bài 19
MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin:
Gen mang thông tin cấu trúc của prôtêin.
Prôtêin được hình thành
Trong nhân tế bào
Chất tế bào
mARN
? Giữa gen và prôtêin có quan hệ với nhau thông qua cấu trúc trung gian nào, vai trò của cấu trúc đó.
Trung gian
TIẾT 19,
BÀI 19
MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin:
- mARN là dạng trung gian trong mối quan hệ giữa gen và protein, có vai trò truyền đạt thông tin về cấu trúc protein.
Nghiên cứu thông tin SGK và quan sát hình sau:
? Nêu các thành phần tham gia tổng hợp chuỗi axit amin
? mARN, tARN, axit amin, riboxom.
G
G
X
ribôxôm
tARN
nuclêotit
MET
PRO
mARN
MET
PRO
CYS
mARN
MET
PRO
CYS
PRO
mARN
MET
PRO
CYS
PRO
THR
mARN
MET
PRO
CYS
PRO
THR
mARN
MET
PRO
CYS
PRO
THR
mARN
Chuỗi axit amin
MET
PRO
CYS
PRO
THR
Chuỗi axit amin
1/ Các loại nuclêôtit nào ở mARN và tARN liên kết với nhau ?
2/ Tương quan về số lượng giữa axit amin và nuclêôtit của mARN khi ở trong ribôxôm ?
?A-U, G-X và ngược lại
? Cứ 3 Nu tương ứng với 1 axit amin
TIẾT 19,
BÀI 19
MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin:
- mARN là dạng trung gian trong mối quan hệ giữa gen và protein, có vai trò truyền đạt thông tin về cấu trúc protein.
- Các Nu trên mARN và tARN kết hợp với nhau từng cặp theo NTBS: A - U, G - X
- Cứ 3 Nu liên tiếp trên mạch mARN xác định 1 axít amin
? Vậy sự tạo thành chuỗi axit amin dựa vào những nguyên tắc nào.
* Sự tạo thành chuỗi axit amin dựa trên các nguyên tắc:
Khuôn mẫu: là mARN
NTBS: A - U, G - X và ngược lại
? Trình tự các a. amin trong chuỗi prôtêin do yếu tố nào quyết định?
- Trình tự các Nu trên mARN quy định trình tự các axit amin trong protein
? Lưu ý:
- Quá trình tổng hợp prôtêin có mã mở đầu (A-U-G) và mã kết thúc (3 nu cuối cùng không tổng hợp axit amin)
- Nếu thay đổi trình tự nu dẫn đến sự thay đổi trình tự các axit amin tương ứng
- Trên mạch mARN có thể có nhiều ribôxôm trượt qua nó để tổng hợp được nhiều prôtêin
Tiết 19,
Bài 19
MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin:
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng:
Hãy quan sát các sơ đồ sau:
Thảo luận nhóm (3 phút): Hãy giải thích
? Mối liên hệ giữa các thành phần trong sơ đồ theo trật tự 1, 2, 3.
? Bản chất của mối liên hệ trong sơ đồ.
1
1
2
2
3
1
2
Tiết 19,
Bài 19
MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin:
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng:
? Mối liên hệ giữa các thành phần trong sơ đồ theo trật tự 1, 2, 3.
- ADN là khuôn mẫu tổng hợp mARN
1) Mối quan hệ giữa gen và tính trạng:
- mARN là khuôn mẫu tổng hợp chuỗi axit amin. (Cấu trúc bậc 1 Prôtêin).
- Prôtêin trực tiếp tham gia vào cấu trúc và hoạt động sinh lí của tế bào ?biểu hiện thành tính trạng.
1
2
? Bản chất của mối liên hệ trong sơ đồ.
Trình tự các Nu trên ADN quy định trình tự các Nu trong mARN, trình tự các Nu trên mARN quy định trình tự các axit amin trong chuỗi axit amin cấu thành protein và biểu hiện thành tính trạng.
Tiết 19,
Bài 19
MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và prôtêin:
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng:
- Prôtêin biểu hiện thành tính trạng của cơ thể
2) Bản chất mối quan hệ giữa gen và tính trạng:
1) Mối quan hệ giữa gen và tính trạng:
- Trình tự các Nu trên ADN quy định trình tự các Nu trong mARN
- Trình tự các Nu trên mARN quy định trình tự các axit amin trong chuỗi axit amin cấu thành prôtêin
?Trong điều kiện bình thường, cấu trúc đặc thù của prôtêin ở thế hệ tế bào sau có bị thay đổi không? Tại sao?
- Không thay đổi, vì nhờ sự tự nhân đôi đúng mẫu, ADN giữ vững cấu trúc đặc thù của nó qua các thế hệ tế bào mà P thì tổng hợp trên khuôn mẫu của ADN ? Giải thích được hiện tượng con sinh ra giống với bố mẹ
Trò chơi giải ô chữ
Đ a P h â n
A R N
N u c l ê ô t i t
t í n h t r ạ n g
a x i t n u c l ê i c
R i b ô x ô m
A x i t a m i n
1
2
3
4
5
6
7
Loại axit nuclêic có cấu trúc một mạch?
Nguyên tắc cấu tạo của ADN, ARN và Prôtêin?
Đơn phân cấu tạo nên mARN?
Đặc điểm hình thái, sinh lý, cấu tạo của cơ thể được gọi là gì?
Tên gọi chung của ADN và ARN?
Nơi tổng hợp prôtêin?
Đơn phân cấu tạo nên prôtêin?
Đáp án
Sự hình thành chuỗi (1) ........được thực hiện dựa trên (2) ......... của mARN. Mối quan hệ giữa (3) ........ và tính trạng được thể hiện trong (4) ..... gen (một đoạn ADN) mARN ? protein ? tính trạng.
Trong đó, trình tự (5) .......... trên ADN quy định quy định trình tự các nucleotit trong mARN, thông qua đó ADN (6) ........ trình tự các axitamin trong chuỗi axitamin cấu thành protein và biểu hiện thành tính trạng.
Axit amin
Khuôn mẫu
gen
sơ đồ
các nucleotit
quy định
* Điền cụm từ thích hợp cho sẵn (Axitamin, khuôn mẫu, gen, sơ đồ, các nucleotit, quy định) điền vào chỗ trống để hoàn chỉnh các câu sau:
BÀI TẬP
Học bài và làm bài tập 2, 3 SGK / 59

Chuẩn bị bài thực hành quan sát và lắp ráp mô hình ADN

Xem lại NTBS và cấu trúc không gian của phân tử ADN
HƯỚNG DẪN TỰ HỌC Ở NHÀ