Bài 19. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng

BÀI GIẢNG SINH HỌC 9
TRƯỜNG THCS TRUNG VĂN
GV: TRẦN THỊ BẢO LÂM
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Nêu cấu tạo hóa học và chức năng của protein?
Câu 2: Trình bày các chức năng chính của protein? Cho ví dụ minh họa
Nhân
NST
ADN
(gen)
ARN
mARN
tARN
rARN
Prôtêin
Tính trạng của cơ thể
I. Mối quan hệ giữa ARN và Prôtêin:
BÀI 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
I. Mối quan hệ giữa ARN và Prôtêin:
ADN(gen)
chuỗi a.amin
(prôtêin)
Tế bào
BÀI 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
Nhân
Chất tế bào
?
I. Mối quan hệ giữa ARN và Prôtêin:
ADN(gen)
chuỗi a.amin
(prôtêin)
ARN
mARN
Tế bào
BÀI 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
Nhân
Chất tế bào
Các thành phần tham gia tổng hợp chuỗi axit amin
G
G
G
G
G
G
G
X
X
X
X
X
X
X
U
U
U
U
U
A
A
A
A
U
X
A
G
Met
Arg
Val
Tir
Ser
Thr
G
G
G
G
G
G
G
X
X
X
X
X
X
X
U
U
U
U
U
A
A
A
A
U
X
A
G
Met
Arg
Val
Tir
Ser
Thr
G
G
G
G
G
G
G
X
X
X
X
X
X
X
U
U
U
U
U
A
A
A
A
U
X
A
G
Met
Met
Arg
Val
Tir
Ser
Thr
G
G
G
G
G
G
G
X
X
X
X
X
X
X
U
U
U
U
U
A
A
A
A
U
X
A
G
Met
Val
Met
Arg
Val
Tir
Ser
Thr
G
G
G
G
G
G
G
X
X
X
X
X
X
X
U
U
U
U
U
A
A
A
A
U
X
A
G
Arg
Val
Tir
Ser
Thr
G
G
G
G
G
G
G
X
X
X
X
X
X
X
U
U
U
U
U
A
A
A
A
U
X
A
G
Arg
Arg
Tir
G
G
G
G
G
G
G
X
X
X
X
X
X
X
U
U
U
U
U
A
A
A
A
U
X
A
G
Tir
Ser
G
G
G
G
G
G
G
X
X
X
X
X
X
X
U
U
U
U
U
A
A
A
A
U
X
A
G
I-MỐI QUAN HỆ GiỮA ARN VÀ PROTEIN
THẢO LUẬN thời gian 3 phút
1/ Các loại nucleotit nào ở mARN và tARN liên kết với nhau ?
2/ Tương quan về số lượng giữa axit amin và nucleotit của mARN khi ở trong riboxom ? (Bao nhiêu nucleotit tạo ra 1 axit amin)
MET
VAL
ARG
TIR
SER
LEU
2. Các loại nuclêôtít nào ở mARN và tARN liên kết với nhau?
Các loại nuclêôtít liên kết theo NTBS: A - U; G - X
3. Tưuơng quan về số lưuợng axit amin và nuclêôtít của mARN trong ribôxôm?
Tưuơng quan: 3 nuclêôtít ? 1 axit amin
Mã kết thúc
Quá trình hình thành chuỗi axit amin
mARN rời khỏi nhân TB đến . ................... để tổng hợp ...................

2. Các tARN mang ....................... vào................ khớp với ...................
theo NTBS, sau đó đặt axit amin vào đúng vị trí.

3. Khi .................... dịch đi một nấc trên ................ thì một ......................
...... đưuợc nối tiếp vào chuỗi.

4. Khi .................. đưuợc dịch chuyển hết chiều dài của .................. thì
chuỗi axit amin đuược tổng hợp xong.
mARN
mARN
mARN
ribôxôm
ribôxôm
ribôxôm
ribôxôm
prôtêin
axit amin
axit amin
Sử dụng các từ cho sẵn để hoàn thành bài tập sau: riboxom, axitamin, protein, mARN, ADN, tARN, rARN.
Nguyên tắc tổng hợp chuỗi axit amin:
+ Khuôn mẫu: mARN.
+ Bổ sung: A - U, G - X.
Trình tự các Nu trên ARN quy định trình tự chuỗi axit amin(prôtêin)
Em có kết luận gì về mối quan hệ giữa ARN và prôtêin
- A – U – G – G – U – A – X – G – G – U – A – X -
Hãy xác định số axit amin được tổng hợp từ chuỗi mARN sau:
Met
Val
Arg
Tir
BÀI 19: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ TÍNH TRẠNG
II. Mối quan hệ giữa gen và tính trạng :
- A – T – G – G – T – A – X – G – G – T – A – X-
| | | | | | | | | | |
- T – A – X – X – A – T – G – X – X – A – T – G-
Gen (1đoạn ADN)
-A – U – G – G – U – A – X – G – G – U – A – X-
mARN
Chuỗi A.amin
Met
Val
Arg
Tir
Tính trạng
Gen (1 đoạn ADN) mARN  Prôtêin  Tính trạng
Nhân tế bào
Bài 19: Mối quan hệ giữa gen và tính trạng
II - Mối quan hệ giữa gen và tính trạng
Sơ đồ:
Gen (một đoạn ADN)? mARN ? Prôtêin?Tính trạng
1
2
3
Mối liên hệ:
1. ADN là khuôn mẫu để tổng hợp mARN.
2. mARN là khuôn mẫu để tổng hợp chuỗi
axit amin - cấu trúc bậc 1 của prôtêin.
3. Prôtêin tham gia cấu trúc và hoạt động
sinh lý của tế bào ? biểu hiện thành tính
trạng.
Bản chất mối liên hệ:
Trình tự các Nucleotit trên ADN quy
định trình tự các Nucleotit trong mARN,
trình tự các Nucleotit trên mARN quy
Định trình tự các axit amin trong chuỗi
axit amin cấu thành protein và biểu
hiện thành tính trạng.
1
2
3
CỦNG CỐ
Câu 1: Cấu trúc trung gian của mối quan hệ giữa gen và prôtêin là:
a. ADN
b. tARN
c. mARN
d. rARN
CỦNG CỐ
Câu 2: Một phân tử mARN có 15 nuclêôtit tạo ra bao nhiêu axit amin:
a. 3 axit amin
b. 4 axit amin
c. 5 axit amin
d. 6 axit amin
CỦNG CỐ
Câu 3: Mối quan hệ giữa gen và tính trạng theo trật tự nào sau đây là đúng:
a. Gen  mARN  Prôtêin  tính trạng
b. mARN Gen Prôtêin  tính trạng
c. Gen  Prôtêin mARN tính trạng
d. Prôtêin mARN  Gen  tính trạng
CỦNG CỐ

Gen  mARN  Prôtêin  tính trạng
DẶN DÒ
Học bài, làm bài tập 1,2 SGK trang 59
Chuẩn bị bài thực hành Quan sát và lắp mô hình ADN (Xem lại bài 15: ADN)
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT