Bài 19. Đề văn nghị luận và việc lập ý cho bài văn nghị luận

KIỂM TRA BÀI CŨ
Lý thuyết
Luận điểm là gì?
Luận cứ là gì?
Lập luận là gì?
2. BT: Các luận điểm sau đây đúng hay sai, vì sao?
a. Người ta nói trên mặt trăng có chị Hằng, có chú Cuội, thế tức là người ta nghĩ rằng trên mặt trăng có người ở.

b. Kho tàng ca dao Việt Nam vô cùng phong phú,giàu giá trị tư tưởng và nghệ thuật.

c. Trong bài làm của bạn An có một số chữ dùng sai, chứng tỏ bài ấy hỏng.

* Đáp án:
a.Câu a sai , truyền thuyết không thể là bằng chứng khoa học
b.Câu b đúng
c. Câu c sai vì qua một chi tiết mà khái quát cả bài.


đề văn nghi luận và việc lập ý bài văn nghị luận
Nội dung và tính chất của đề văn nghị luận
a, B�i tập
I. Tìm hiểu đề văn nghị luận
1- Lối sống giản dị của Bác Hồ
2- Tiếng Việt giàu đẹp
3- Thất bại là mẹ thành công.
4- Chớ nên tự phụ.
5- Không thầy đố mày làm nên và Học thầy không tày học bạn
6- Gần mực thì đen, gần đèn thì rạng.
7- ăn cỗ đi trước, lội nước theo sau có nên chăng?
8- Phải chăng thật thà là cha dại
7,8
1,2
3,4
5,6
KL1:
Đề văn nghị luận bao giờ cũng nêu ra một vấn đề để bàn bạc và đồi hỏi người viết bày tổ ý kiến của mình đối với vấn đề đó. Tính chất của đề như ca ngợi, phân tích, phản bác, khuyên nhủ... đòi hỏi các phương pháp phù hợp.
Vậy em rút ra kết luận gì về đề văn nghị luận?
b, Ghi nhớ
2.Tìm hiểu đề văn nghị luận: Chớ nên tự phụ
- Vấn đề nghị luận : Tác hại của tính tự phụ và sự cần thiết của việc con người không nên tự phụ
Đối tượng và phạm vi nghị luận: Tính tự phụ và tác hại của nó
- Khuynh hướng tư tưởng của đề bài: Phủ định tính tự phụ của con người.
Đòi hỏi người viết:
+ Hiểu được thế nào là tính tự phụ
+ Nhận xét những biểu hiện của tính tự phụ
+ Phân tích tác hại của nó để khuyên răn con người
Trước đề văn nghị luận, muốn làm tốt cần tìm hiểu điều gì?
- Xác định đúng vấn đề, phạm vi, tính chất của bài để khỏi sai lệch.
Đề bài: Chớ nên tự phụ
1- Xác lập luận điểm:
+ T? ph? l� 1 thúi quen x?u c?a con ngu?i.
+ T? ph? d? cao vai trũ c?a b?n thõn thi?u tụn tr?ng ngu?i khỏc.
+ T? ph? khi?n cho b?n thõn b? chờ trỏch, m?i ngu?i xa lỏnh.
+ T? ph? luụn mõu thu?n v?i khiờm nhu?ng, h?c h?i.
2. Tìm luận cứ.
+ T? ph? t? cho mỡnh l� gi?i nờn coi thu?ng ngu?i khỏc:
- B? cụ l?p.
- L�m vi?c gỡ cung khú.
- Khụng t? dỏnh giỏ du?c mỡnh.
+ Tỏc h?i:
- Thu?ng t? ti khi th?t b?i.
- Khụng ch?u h?c h?i, khụng ti?n b?.
- Ho?t d?ng b? h?n ch?, d? th?t b?i.
+ D?n ch?ng:
- Tỡm trong th?c t?.
- L?y d?n ch?ng t? b?n thõn.
- D?n ch?ng t? sỏch bỏo, b�i h?c.
II. Lập ý cho bài văn nghị luận
3. Xây dựng lập luận:
+ Tự phụ là gì?
+ Những tác hại của tự phụ(dẫn chứng)
+Vì sao con người ta không nên tự phụ?
+ Sửa thói xấu này bằng cách nào?
Vậy lập ý cho bài nghị luận là xác lập những gì?
Xác lập luận điểm, cụ thể hoá luận điểm chính thành các luận điểm phụ, tìm luận cứ và cách lập luận cho bài văn
Ghi nhớ:
Đề văn nghị luận bao giờ cũng nêu ra một vấn đề để bàn bạc và đồi hỏi người viết bày tổ ý kiến của mình đối với vấn đề đó. Tính chất của đề như ca ngợi, phân tích, phản bác, khuyên nhủ... đòi hỏi các phương pháp phù hợp.
- Xác định đúng vấn đề, phạm vi, tính chất của bài để khỏi sai lệch.
- Xác lập luận điểm, cụ thể hoá luận điểm chính thành các luận điểm phụ, tìm luận cứ và cách lập luận cho bài văn




Hãy tìm hiểu đề và lập ý cho đề bài: Sách là người bạn lớn của con người
1. Tỡm hi?u d?.
- V?n d? b�n d?n: Vai trũ c?a sỏch d?i v?i con ngu?i.
- Ph?m vi: Xỏc d?nh giỏ tr? c?a sỏch.
Tớnh ch?t: Kh?ng d?nh, d? cao vai trũ c?a sỏch v?i cu?c s?ng con ngu?i.
2. L?p ý:
Lu?n di?m 1: Con ngu?i kkụng th? thi?u b?n (lớ l?, d/c)
Lu?n di?m 2: Sỏch l� ngu?i b?n l?n c?a con ngu?i.
- Giỳp ta h?c t?p, rốn luy?n h�ng ng�y.
- M? mang trớ tu?, tỡm hi?u th? gi?i.
- N?i li?n quỏ kh?, hi?n t?i, tuong lai.
- C?m thụng, chia s? v?i con ngu?i v� nhõn lo?i.
- Thu gión, thu?ng th?c.
Lu?n di?m 3: C?n g?n bú v?i sỏch.
- Ham mờ d?c sỏch.
- Bi?t l?a ch?n sỏch d? d?c.
- V?n d?ng di?u d?c du?c v�o cu?c s?ng.
3. L?p lu?n:
- Con ngu?i khụng th? kkụng cú b?n. C?n b?n d? l�m gỡ?
- Sỏch dó mang l?i nh?ng l?i ớch gỡ? T?i sao sỏch du?c coi l� b?n l?n...?
III. Luyện tập
Hướng dẫn về nhà
Học bài
Soạn tiếp bài: TINH THẦN YÊU NƯỚC CỦA NHÂN DÂN TA ( Hồ Chí Minh)