Bài 18. Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất

CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ HỌC HÔM NAY
Giáo viên: Nguyễn Thùy Dương
TIẾT77 : TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
I .Tìm hiểu chung
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
7 : Thương người như thể thương thân .
8 :Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9: Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .
II. Đọc hiểu văn bản

? Xét về nội dung có thể chia văn bản thành mấy nhóm ?
TIẾT77 : TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
7 : Thương người như thể thương thân .
8 :Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9: Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại lên hòn núi cao .
a. Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất con người
Câu hỏi thảo luận
Phân tích nghệ thuật và cách sử dụng từ ngữ trong các câu tục ngữ trên và rút ra bài học từ những câu tục ngữ đó
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
Câu 1:
* Nghệ thuật : So sánh , nhân hoá
* Bài học : Khẳng định , đề cao giá trị con
người ,con người là thứ của cải quí nhất
Câu 2: * Sử dụng từ nhiều nghĩa
*Bài học :
+ Khuyên chúng ta hãy biết hoàn thiện mình từ những điều nhỏ nhất
+ Thể hiện phần nào nhân cách sống
Câu 3:
* Hình thức:Đối ý : Đói- sạch ; Rách -thơm
* Bài học :Dù vật chất thiếu thốn , khó khăn
vẫn phải giữ gìn phẩm chất trong sạch .
Con người phải có lòng tự trọng
TIẾT 77 : TỤC NGỮ VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
1: Một mặt người bằng mười mặt của.
2: Cái răng , cái tóc là góc con người .
3 : Đói cho sạch , rách cho thơm .
Câu 1:
* Nghệ thuật : So sánh , nhân hoá
* Bài học : Khẳng định , đề cao giá trị con
người ,con người là thứ của cải quí nhất
Câu 2: * Sử dụng từ nhiều nghĩa
*Bài học : + Khuyên chúng ta hãy biết hoàn
thiện mình từ những điều nhỏ nhất
+ Thể hiện phần nào nhân cách sống
Câu 3:
* Hình thức:Đối ý : Đói- sạch ; Rách -thơm
* Bài học :Dù vật chất thiếu thốn , khó khăn
vẫn phải giữ gìn phẩm chất trong sạch .
Con người phải có lòng tự trọng
?Tóm lại ba câu tục ngữ trên
khuyên nhủ chúng ta điều gì ?
Có gì đặc biệt trong cách diễn đạt ?
Với cách nói giàu hình ảnh , các câu khẳng định con người là giá trị nhất nên phải yêu quí , bảo vệ và biết đánh giá một cách thấu đáo ,đồng thời nhắn nhủ con người phái biết giữ gìn phẩm giá trong sạch của mình
BÀI 19 .TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
? Câu 4,5,6 đúc kết những kinh nghiệm gì ?
Câu này có 4 vế các vế vừa có quan hệ đẳng lập vừa có quan hệ bổ sung cho nhau
b. Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
Em thấy câu này có mấy vế ? Mối quan hệ giữa các vế ?
a. Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất con người
TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
?Em hãy chỉ ra biện pháp nghệ thuật trong câu trên ?Tác dụng của nó ?
Điệp từ “ học” có tác dụng nhấn mạnh việc học tỉ mỉ , toàn diện : Trong giao tiếp , cư xử , công việc
?Em hiểu như thế nào về
“ học ăn , học nói , học gói ,
học mở”
b. Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
a. Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất con người
TIẾT 77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
? Câu tục ngữ này
khuyên chúng ta điều gì ?
Con người phải học để mọi hành
vi ứng xử đều chứng tỏ mình là người
lịch sự , tế nhị , thành thạo công việc ,
tức con người có văn hoá , nhân cách
b. Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
a. Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất con người
TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
Em hiểu gì về nghĩa của hai câu tục ngữ 5 , 6 ?
b. Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
a. Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất con người
Theo em những điều khuyên răn trong hai câu tục ngữ 5,6 trên mâu thuẫn với nhau hay bổ sung cho nhau ?
- Bổ sung để hoàn chỉnh quan niệm về việc học của con ngừơi trong cuộc sống
- Khẳng định vai trò của người thầy và tầm quan trọng của việc học ở bạn
TIẾT 77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
4: Học ăn ,học nói ,học gói ,học mở .
5 : Không thầy đố mày làm nên .
6 : Học thầy không tày học bạn .
?Qua ba câu tục ngữ trên em rút ra bài học gì ?
Nhân dân ta khuyên nhủ học tập phải toàn diện tỉ mỉ , học thầy , học bạn mới là người có văn hoá
b. Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
a. Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất con người
TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
7 : Thương người như thể thương thân .
8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9 : Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .
? Cho biết nghệ thuật nào được sử dụng trong câu tục ngữ thứ 7 ?
? Lời khuyên từ câu tục ngữ ?
c. Kinh nghiệm và bài học về
quan hệ ứng xử
b. Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
a. Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất con người
Thắp hương mộ liệt sĩ
Thắp hương tổ tiên
Bông hồng tặng cô
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Câu 8:
Nghĩa đen: Trái ngon quả ngọt...vật chất do lao động tạo nên.
Nghĩa đen: Người trồng trọt,chăm sóc cây.
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Nghĩa bóng:
Là những thành quả, những giá trị tinh thần trong cuộc sống
Ăn quả nhớ kẻ trồng cây
Nghĩa bóng:
Những người đi trước. Những người tạo dựng cuộc sống ấm no hạnh phúc cho nhân dân
ăn quả nhớ kẻ trồng cây
=> Nhắc nhở con người được thừa hưởng thành quả nào đó thì phải biết ơn người có công tạo dựng lên nó.
Nghệ thuật: ẩn dụ, từ nhiều nghĩa
TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
7 : Thương người như thể thương thân .
8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9 : Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .
Câu tục ngữ 9 sử dụng nghệ
thuật gì ? Tác dụng ?
? Câu tục ngữ này khuyên nhủ chúng ta điều gì?
- Phải có tinh thần tập thể trong sống và làm việc , tránh lối sống cá nhân
b. Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
a. Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất con người
c. Kinh nghiệm và bài học về
quan hệ ứng xử
TIẾT77 : TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
TỤC NGỮ
VỀ CON NGƯỜI VÀ XÃ HỘI
7 : Thương người như thể thương thân .
8 : Ăn quả nhớ kẻ trồng cây .
9 : Một cây làm chẳng nên non
Ba cây chụm lại nên hòn núi cao .
? Bài học nào được rút ra từ các câu tục ngữ 7,8,9 ?
- Qua hình ảnh so sánh , ẩn dụ , các câu tục ngữ khuyên con người phải có lòng nhân ái , vị tha , luôn ghi nhớ công lao của những người đi trước
b. Kinh nghiệm và bài học
về việc học tập tu dưỡng
a. Kinh nghiệm và bài học về phẩm chất con người
c. Kinh nghiệm và bài học về
quan hệ ứng xử
Tìm những câu tục ngữ đồng nghĩa và trái nghĩa.
- Người sống hơn đống vàng
- Người là vàng, của là ngãi
- Người ta là hoa đất
- Chết vinh còn hơn sống nhục
- Chết đứng còn hơn sống quỳ
- Chết trong còn hơn sống ngoài.
- Ăn trông nồi, ngồi trông hướng.
- Nói hay còn hơn hay nói.
- Bầu ơi thương…
- Chị ngã em nâng
- Lá lành đùm lá rách
- Uống nước nhớ nguồn
- Uông nước nhớ kẻ trồng cây
- Cha?y nha` ha`ng xo?m bi`nh chõn nhu va?i
- Thân trâu trâu lo, thân bò bò liệu.
- Ăn cháo đá bát
- Ăn cây táo rào cây sung
- §­îc chim bÎ n¸, ®ù¬c c¸ quªn n¬m.
- Của trọng hơn người.
- Đói ăn vụng túng làm liều.