Bài 18. Sự nở vì nhiệt của chất rắn

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Có mấy loại ròng rọc. Kể tên?
Trả lời: Có 2 loại ròng rọc là: ròng rọc cố định và ròng rọc động.
Câu 2: Hãy nêu lợi ích của các loại ròng rọc mà em đã học?
Trả lời:
Ròng rọc cố định giúp làm thay đổi hướng của lực kéo so với khi kéo trực tiếp.
Ròng rọc động giúp làm lực kéo vật lên nhỏ hơn trọng lượng của vật.
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
Chương II: NHIỆT HỌC
Khi đo chiều cao tháp vào ngày 01/01/1890 và ngày 01/07/1890 cho thấy, trong vòng 6 tháng tháp cao thêm hơn 10cm. Tại sao lại có sự kỳ lạ đó? Chẳng lẽ một cái tháp bằng thép lại có thể “lớn lên” được hay sao?
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
Tháp Eiffel
1/ Thí nghiệm
Hình 18.1
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
Quả cầu bằng kim loại
Vòng kim loại
Đèn cồn
Cốc nước
Giá thí nghiệm
Trả lời: Vì quả cầu nở ra khi nóng lên.
Trả lời: Vì quả cầu co lại khi lạnh đi.
2/ Trả lời câu hỏi
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
C1: Tại sao sau khi bị hơ nóng, quả cầu lại không lọt qua vòng kim loại?
C2: Tại sao sau khi được nhúng vào nước lạnh, quả cầu lại lọt qua vòng kim loại?
3/ Rút ra kết luận
a/ Thể tích quả cầu (1)...............khi quả cầu nóng lên.
b/ Thể tích quả cầu giảm khi quả cầu (2)...................
tăng
lạnh đi
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
C3: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau:
nóng lên
lạnh đi
tăng
giảm
Bảng ghi độ tăng chiều dài của các thanh kim loại khác nhau có chiều dài ban đầu là 100 cm khi nhiệt độ tăng thêm 500C
C4: Từ bảng trên có thể rút ra nhận xét gì về sự nở vì nhiệt của các chất rắn khác nhau?
Trả lời: Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau. Nhôm nở nhiều nhất, rồi đến đồng, sắt.
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
4/ Vận dụng
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
C5: Tại sao khi lắp khâu, người thợ rèn phải nung nóng khâu rồi mới tra vào cán?
Trả lời: Vì khi được nung nóng, khâu nở ra dễ tra vào cán. Khi nguội đi, khâu co lại xiết chặt vào cán.
Ở đầu cán dao, liềm bằng gỗ, thường có một đai bằng sắt, gọi là cái khâu (hình 18.2) dùng để giữ chặt lưỡi dao hay lưỡi liềm?
C6: Hãy nghĩ cách làm cho quả cầu trong thí nghiệm ở hình 18.1 dù đang nóng vẫn có thể lọt qua vòng kim loại?
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
Trả lời: Nung nóng vòng kim loại.
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
C7: Hãy trả lời câu hỏi đã nêu ở đầu bài học “Tại sao trong vòng 6 tháng, từ ngày 01/01/1890 đến ngày 01/7/1890 tháp cao thêm hơn 10 cm?”. Biết rằng, ở Pháp tháng Một đang là mùa Đông, còn tháng Bảy đang là mùa Hạ.
Trả lời: Vì vào mùa Hạ nhiệt độ tăng lên, thép nở ra, làm cho tháp cao lên.
Tháp Eiffel
Ghi Nhớ
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
 Chất rắn nở ra khi nóng lên, co lại khi lạnh đi.
 Các chất rắn khác nhau nở vì nhiệt khác nhau.
Bài 18: Sự nở vì nhiệt của chất rắn
Bài tập:
18.9/tr58 (SBT): Một quả cầu bằng nhôm bị kẹt trong một vòng bằng sắt. Để tách quả cầu ra khỏi vòng, một học sinh đem hơ nóng cả quả cầu và vòng sắt. Hỏi bạn đó có tách được quả cầu ra khỏi vòng không? Tại sao?
Trả lời: Không. Vì nhôm nở vì nhiệt nhiều hơn sắt.
18.10/tr58 (SBT): Có hai cốc thuỷ tinh chồng khít vào nhau. Một bạn học sinh định dùng nước nóng và nước đá để tách hai cốc ra. Hỏi bạn đó phải làm thế nào?
Trả lời: Cho nước đá vào cốc nằm bên trong để cốc này co lại, đồng thời nhúng cốc ngoài vào nước nóng để cốc này nở ra.
DẶN DÒ
Học ghi nhớ.
Học câu C5, C6, C7.
Làm bài tập 18.1; 18.2; 18.3.2.
Đọc trước bài 19 “Sự nở vì nhiệt của chất lỏng”