Bài 18. Sự nở vì nhiệt của chất rắn

VẬT LÝ
VẬT LÝ
CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN VỚI TIẾT HỌC MỚI
TRƯỜNG THCS TÂN THÀNH

Các chất dãn nở vì nhiệt như thế nào?
Sự nóng chảy, sự đông đặc, sự bay hơi, sự ngưng tụ là gì?
Làm thế nào để tìm hiểu tác động của một yếu tố lên một hiện tượng khi có nhiều yếu tố cùng tác động một lúc?
Làm thế nào để kiểm tra một dự đoán?
Chương II: NHIỆT HỌC
Epphen (1832- 1923 )
Tháp Epphen làm bằng thép cao 320m, do kĩ sư người Pháp thiết kế. Tháp được xây dựng năm 1889 tại quảng trường Mars, nhân dịp hội chợ quốc tế lần thứ nhất tại Pari.
Chương II: NHIỆT HỌC
Tháp Epphen
Chương II: NHIỆT HỌC
Tháp Epphen (Eiffel) ở Pari, Thủ đô nước Pháp là tháp bằng thép nổi tiếng thế giới. Các phép đo chiều cao tháp vào ngày 01/01/1890 và ngày 01/07/1890 cho thấy, trong vòng 6 tháng tháp cao thêm hơn 10cm. Tại sao lại có sự kì lạ đó? Chẳng lẽ một cái tháp bằng thép lại có thể “lớn lên” được hay sao?
BÀI 18:
SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT RẮN
1. Làm thí nghiệm:
D�ng d?ng c? v? ? hình 18.1.
Tr?oc khi ho nĩng qu? c?u b?ng kim l?ai, th? th? xem qu? c?u cĩ l?t qua vịng kim lo?i khơng. Nh?n x�t.
D�ng d�n c?n ho nĩng qu? c?u kim lo?i trong 3 ph�t, r?i th? th? xem qu? c?u cĩ l?t qua vịng kim lo?i n?a khơng. Nh?n
x�t.
- Nh�ng qu? c?u d� du?c ho nĩng v�o nu?c l?nh, r?i th? th? cho nĩ l?t qua vịng kim lo?i. Nh?n x�t.
Làm thí nghiệm: H18.1 SGK
Bước 1:
Khi chưa hơ nóng quả cầu
bằng kim loại, thả xem quả
cầu có lọt qua vòng kim
loại không ? Nhận xét.
-Bước 2: Dùng đèn cồn hơ nóng quả cầu kim loại, rồi thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại nữa không ? Nhận xét.
- Bước 3: Nhúng quả cầu đã được hơ nóng vào nước lạnh, rồi thả xem quả cầu có lọt qua vòng kim loại không. Nhận xét
NHẬN XÉT KẾT QUẢ THÍ NGHIỆM
Có
Có
không
C1: Tại sao khi hơ nóng, quả cầu lại không lọt qua vòng kim loại?
C2: Tại sao sau khi được nhúng vào nước lạnh, quả cầu lại lọt qua vòng kim loại?
Khi bị hơ nóng, quả cầu nở ra nên không lọt qua vòng kim loại được.
Sau khi nhúng vào chậu nước lạnh, quả cầu co lại nên có thể lọt qua vòng kim loại.
C3: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chỗ trống của các câu sau :
tăng
lạnh đi
nóng lên
lạnh đi
tăng
giảm
3. K?t lu?n
a) Thể tích quả cầu (1) …………… khi quả cầu nóng lên.
b) Thể tích quả cầu giảm khi quả cầu (2) ……………..
Chất rắn.. …….. khi nóng lên, ..……… khi lạnh đi.
nở ra
co lại
3. Kết luận
Nhôm
Đồng
Sắt
C4: Từ bảng trên có thể rút ra nhận xét gì về sự nở
vì nhiệt của các chất rắn khác nhau?
C4: Các chất rắn khác nhau, nở vì nhiệt khác nhau
4.Vận dụng
Khâu
Cán
Lưỡi
TRẢ LỜI C5:
Ph?i nung nĩng kh�u dao, li?m vì khi du?c nung nĩng, kh�u n? ra d? l?p v�o c�n, khi ngu?i di kh�u co l?i xi?t ch?t v�o c�n.
Nung cho chiếc vòng nở rộng ra.
C6: Hãy nghĩ cách làm cho quả cầu trong thí nghiệm H18.1, dù đang nóng vẫn có thể lọt qua vòng kim loại.
Trả lời C7:
Ở Pháp tháng 1 là mùa đông, còn
Tháng 7 là mùa hạ
* Ch?t r?n n? ra khi nĩng l�n, co l?i khi l?nh di.
* C�c ch?t r?n kh�c nhau n? vì nhi?t kh�c nhau.
GHI NHỚ
c. Khối lượng riêng của vật tăng.
BÀI TẬP :
1. Hiện tượng nào xảy ra khi nung nóng một vật rắn:
d. Khối lượng riêng của vật giảm.
a. Khối lượng vật tăng.
b. Khối lượng vật giảm
d.
2. Một lọ thủy tinh được đậy bằng nút thủy tinh. Nút bị kẹt, hỏi phải mở nút bằng cách nào?
a. Hơ nóng nút.
b. Hơ nóng đáy lọ.
c. Hơ nóng cả nút và cổ lọ.
d. Ho nĩng c? l?.
d.
3.Khi l�m l?nh m?t v?t r?n thì kh?i lu?ng ri�ng c?a v?t r?n tang vì:
a.Kh?i lu?ng c?a v?t tang. ; b.Th? tích c?a v?t tang.
c. Th? tích c?a v?t g?am.
d. Kh?i lu?ng c?a v?t tang d?ng th?i th? tích c?a v?t gi?m.
4.Trong các cách sắp xếp các chất nào vì nhiệt tỏa ít tới
nhiều sau đây, cách nào là đúng?
a.Nhôm, đồng, sắt. ; b. Sắt, đồng, nhôm.
c. Sắt, nhôm, đồng. ; d. đồng, nhôm, sắt.
5.Một vật nóng lên thì nở ra, lạnh đi thì co lại, khi đó khối lượng của vật:
a. Không thay đổi.
b. Tăng khi nhiệt độ tăng.
C. Giảm khi nhiệt độ giảm.
d. Cả câu B và câu C đều đúng.
c.
b.
a.
*Tại sao trên đường ray xe lửa, mặt đường bê tông,..người ta không làm một đường thẳng dài mà làm từng đoạn?
Vì để khi gặp nóng thì đường nở dài ra mà
không bị gấp khúc
Vậy sau này khi các em muốn làm nghề kỹ sư
xây dưng, cầu đường,... thì các em phải nắm rõ nguyên tắc của sự nở vì nhiệt của chất rắn như thế nào để mà vận dụng cho có hiệu quả.
CÓ THỂ EM CHƯA BIẾT
*Bêtông (là ximăng trộn với nước và cát, đá) nở vì nhiệt như thép. Nhờ đó mà các trụ bêtông cốt thép không bị nứt khi nhiệt độ ngoài trời thay đổi.
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
* Đối với bài học này.- Đọc phần: “Có thể em chưa biết”;- Làm lại các câu C1 đến C7.
Làm bài tập 18.1→ 18.5/ SBT- trang 22.
*Đối với bài học tiếp theo:- Xem và chuẩn bị trước tiết 22 :“SỰ NỞ VÌ NHIỆT CỦA CHẤT LỎNG”
Chất lỏng gặp nóng hoặc lạnh có hiện tượng giống như chất rắn không? – Các chất lỏng khác nhau sự nở vì nhiệt của chúng như thế nào?