Bài 18. Prôtêin

CHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ
Môn Sinh học 9
Tiết 18
I. Cấu trúc của prôtêin:
­ Thành phần: Gồm các nguyên tố chính là : C, H, O, N.
? Nghiên cứu thông tin SGK mục 1: Nêu thành phần hóa học, cấu tạo của phân tử Prôtêin?
*Vì sao prôtêin có tính đa dạng và đặc thù?
Là trình tự sắp xếp các axitamin trong chuỗi axitamin .
Cấu trúc bậc 1:
Axit amin
- Protein là một đại phân tử có khối lượng và kích thước lớn.
- Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là axit amin, gồm hơn 20 loại.
PROTEIN
- Protein có tính đa dạng và đặc thù là do thành phần , số luợng và trình tự sắp xếp của 20 loại axit amin .
Phân tử Hêmôglôbin.
Tiết 18
I. Cấu trúc của prôtêin:
­ Thành phần: Gồm chủ yếu bởi các nguyên tố chính là : C, H, O, N.
Cấu tạo: Là một đại phân tử có khối lượng và kích thước lớn.
Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là axit amin, gồm hơn 20 loại.
Hình 18: Các bậc cấu trúc củaphân tử Prôtêin
Trình bày các bậc cấu trúc của phân tử prôtêin ?
PROTEIN
I.Cấu trúc của prôtêin :
Cấu trúc bậc 1:
Cấu trúc bậc 4:
Cấu trúc bậc 3:
Cấu trúc bậc 2:
Là trình tự sắp xếp các axitamin trong chuỗi axitamin .
Là chuỗi axitamin tạo các vòng xoắn lò xo đều đặn.
Là hình dạng không gian 3 chiều của prôtêin do cấu trúc bậc 2 cuộn xếp tạo thành kiểu đặc trưng cho từng loại prôtêin
Là cấu trúc của một số loại prôtêin gồm 2 hoặc nhiều chuỗi axitamin cùng loại hay khác loại kết hợp với nhau.
Tiết 18
­
­ Thành phần: Gồm chủ yếu bởi các nguyên tố chính là : C, H, O, N.
Cấu tạo: Là một đại phân tử có khối lượng và kích thước lớn.
Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là axit amin, gồm hơn 20 loại.
* Các bậc cấu trúc của Prôtêin: 4 bậc
+ Cấu trúc bậc 1: Là trình tự sắp xếp các axit amin trong chuỗi axit amin
+ Cấu trúc bậc 4: Gồm hai hay nhiều chuỗi axít amin kết hợp với nhau.
+ Cấu trúc bậc 2: Là chuỗi axít amin tạo vòng xoắn lò xo.
+ Cấu trúc bậc 3: Do cấu trúc bậc 2 cuộn xếp theo kiểu đặc trưng cho từng loại prôtêin.
PROTEIN
* Còn một dạng bậc hai là dạng nếp gấp ở tơ tằm Fibrôin có thể gấp không nhăn , nhưng khi kéo sẽ dễ đứt do vậy khi mặc áo tơ tằm chúng ta cần chú ý cẩn thận
Phân tử Hêmôglôbin.
Tiết 18
I. Cấu trúc của prôtêin:
­ Thành phần: Gồm chủ yếu bởi các nguyên tố chính là : C, H, O, N.
Cấu tạo: Là một đại phân tử có khối lượng và kích thước lớn.
Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là axit amin, gồm hơn 20 loại.
Hình 18: Các bậc cấu trúc củaphân tử Prôtêin
* Các bậc cấu trúc của Prôtêin: 4 bậc
+ Cấu trúc bậc 4: Gồm hai hay nhiều chuỗi axít amin kết hợp với nhau.
+ Cấu trúc bậc 1: Là chuỗi axít amin có trình tự xác định.
+ Cấu trúc bậc 2: Là chuỗi axít amin tạo vòng xoắn lò xo.
+ Cấu trúc bậc 3: Do cấu trúc bậc 2 cuộn xếp theo kiểu đặc trưng cho từng loại prôtêin.
? Qua đặc điểm cấu tạo các bậc cấu trúc của prôtêin , cho biết tính đặc trưng của prôtêin còn thể hiện qua cấu trúc không gian như thế nào?
Tính đặc trưng của prôtêin còn biểu hiện ở cấu trúc bậc 3 (cuộn xếp theo kiểu đặc trưng cho từng loại prôtêin ), bậc 4(số lượng, số loại chuỗi axitamin ).
PROTEIN
Tiết 18
I. Cấu trúc của prôtêin:
­ Thành phần: Gồm chủ yếu bởi các nguyên tố chính là : C, H, O, N.
Cấu tạo: Là một đại phân tử có khối lượng và kích thước lớn.
Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là axit amin, gồm hơn 20 loại.
* Các bậc cấu trúc của Prôtêin: 4 bậc
II. Chức năng của Prôtêin:
Các em dựa vào thông tin mục II SGK, cho biết: Prôtêin có những chức năng gì ?
Chức năng cấu trúc,
Chức năng xúc tác,
Điều hoà các quá trình trao đổi chất.
+ Chức năng cấu trúc của prôtêin thể hiện như thế nào? Lấy ví dụ?
?
Là thành phần quan trọng xây dựng các bào quan và màng sinh chất  hình thành các đặc điểm giải phẫu, hình thái của các mô, cơ quan, hệ cơ quan và cơ thể .
VD: Histôn là loại Prôtêin tham gia vào cấu trúc NST.
1/ Chức năng cấu trúc
- Là thành phần quan trọng xây dựng các bào quan và màng sinh chất -> hình thành các đặc điểm của mô , cơ quan , cơ thể , …
Bản chất của enzim là gì?
Bản chất của enzim là prôtêin
Có khoảng 3500 loại enzim, mỗi loại tham gia một phản ứng nhất định.
? Đó là chức năng nào của Prôtêin.
2/ Chức năng xúc tác các quá trình trao đổi chất.
- Bản chất của enzim là protein , tham gia các phản ứng sinh hóa .
+ Chức năng điều hòa của prôtêin thể hiện như thế nào?
Prôtêin là thành phần cấu tạo các hoocmôn mà hooc môn có vai trò điều hoà các quá trình trao đổi chất trong tế bào và cơ thể
3/ Điều hoà các quá trình trao đổi chất.
- Ngoài các chức năng trên , Protein còn là thành phần tạo nên kháng thể bảo vệ cơ thể, vận chuyển (oxi) và chuyển động của tế bào và cơ thể.
Lúc cơ thể thiếu hụt Gluxit, lipit, tế bào phân giải Prôtêin để cung cấp năng lượng cho cho các hoạt động sống của tế bào và cơ thể.
Vai trò truyền xung thần kinh và chống đỡ cơ học...
PROTEIN
Tiết 18
I. Cấu trúc của prôtêin:
­ Thành phần: Gồm chủ yếu bởi các nguyên tố chính là : C, H, O, N.
Cấu tạo: Là một đại phân tử có khối lượng và kích thước lớn.
Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là axit amin, gồm hơn 20 loại.
* Các bậc cấu trúc của Prôtêin: 4 bậc
II. Chức năng của Prôtêin:
1/ Chức năng cấu trúc
2/ Chức năng xúc tác các quá trình trao đổi chất.
3/ Điều hoà các quá trình trao đổi chất.
Như vậy Prôtêin đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng liên quan đến toàn bộ hoạt động sống của tế bào, biểu hiện thành các tính trạng của cơ thể.
Các em thảo luận nhóm ( trong 5 phút ) các câu hỏi sau :
1. Nêu vai trò một số enzim đối với sự tiêu hoá thức ăn ở miệng và ở dạ dày?
- Ơ miệng. Amilaza biến đổi tinh bột thành đường mantozơ
-Ơ dạ dày. Enzim pepsin cắt prôtêin chuỗi dài thành prôtêin chuỗi ngắn ( từ 3 – 10 a xít amin)
2. Giải thích nguyên nhân của bệnh tiểu đường?
Do rối loạn trong hoạt động nội tiết của tuyến tụy (thay đổi tỉ lệ bất thường của insulin)  tăng lượng đường trong máu.
PROTEIN
- Các hoocmon phần lớn là protein -> có vai trò điều hòa các quá trình sinh lí trong cơ thể
? Ngoài những chức năng trên , Protein còn đảm nhận những chức năng gì ?
Vì sao Prôtêin dạng sợi lại là nguyên liệu cấu trúc tốt nhất ?
Vì các vòng xoắn dạng sợi bện lại kiểu dây thừng nên chịu lực kéo
VD : Dạng sợi như da , mô liên kết , móng , tóc ,…
Câu 1: Tính đa dạng và tính đặc thù của prôtêin được quy định bởi những yếu tố nào?
A- Ở trình tự sắp xếp, số lượng và thành phần các axit amin.
B- Ở chức năng quan trọng của prôtêin.
C- Ở các dạng cấu trúc không gian của prôtêin.
D- Cả A và C.
Câu 2: Vai trò quan trọng của prôtêin đối với cơ thể là gì?
A - Là thành phần cấu trúc tế bào và bảo vệ cơ thể.
B - Làm chất xúc tác và điều hoà trong quá trình trao đổi chất.
C - Biểu hiện tính trạng cơ thể thông qua các hoạt động
D - Cả A,B và C
Câu 3: Prôtêin thực hiện được chức năng chủ yếu ở những bậc cấu trúc nào sau đây?
A - Cấu trúc bậc 1
B - Cấu trúc bậc 1 và bậc 2
C - Cấu trúc bậc 3 và 4
D -Cấu trúc bậc 2 và bậc 3
Hãy đánh khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất trong các câu sau
CỦNG CỐ BÀI
Tiết 18
I. Cấu trúc của prôtêin:
­ Thành phần: Gồm chủ yếu bởi các nguyên tố chính là : C, H, O, N.
Cấu tạo: Là một đại phân tử có khối lượng và kích thước lớn.
Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, đơn phân là axit amin, gồm hơn 20 loại.
* Các bậc cấu trúc của Prôtêin: 4 bậc
II. Chức năng của Prôtêin:
1/ Chức năng cấu trúc
2/ Chức năng xúc tác các quá trình trao đổi chất.
3/ Điều hoà các quá trình trao đổi chất.
=> Prôtêin đảm nhiệm nhiều chức năng quan trọng liên quan đến toàn bộ hoạt động sống của tế bào, biểu hiện thành các tính trạng của cơ thể.
Hướng dẫn về nhà học
- H?c b�i v� l�m b�i t?p 1, 2, 3, SGK trang 56.
- ễn t?p ki?n th?c v? ADN v� ARN.
- Tỡm hi?u v� so?n b�i 19 :
M?i quan h? gi?a gen v� tớnh tr?ng.
PROTEIN