Bài 18. Chương trình địa phương (phần Văn và Tập làm văn)

Tiết 71: Chương trình ngữ văn địa phương phần văn:
CA DAO, DÂN CA TÀY - NÙNG
* Khái niệm:
- Ca dao là những bài thơ dân gian được viết bằng thơ 4 chữ, thơ 5 chữ, thơ lục bát, thơ song thất lục bát, hoặc biến thể, nhằm phản ánh đời sống tinh thần hay đời sống vật chất của nhân dân được lưu truyền sâu rộng trong dân gian qua dòng chảy thời gian và lịch sử.
Em hiểu thế nào là ca dao?
- Ca dao Tày – Nùng Cao Bằng phản ánh cuộc sống, tình cảm gia đình, anh em, bạn bè và ca ngợi con người, quê hương Cao Bằng
Ví dụ:

Tiếng Tày - Nùng
Kin lẩu soong tha đeng
Tồng vài seng bươn cẩu
Say giá đá lủc thẩu thuổn gằm
Pan ổm chẻn, pan tằng mỏ héc
Đảng răng là phăng đíp pây đai
Giú tỉ giả vỏ dài răng cả
Dịch nghĩa:
Uống rượu xong mắt đỏ
Như trâu đẻ tháng chín
Say rồi chửi con đủ mọi lời
Đập ấm chén, đập cả nồi chảo
Đáng gì là chôn sống đi không
Ở nơi đó đàn ông sao vậy.
Dịch thơ
Rượu say hai mắt đỏ ngầu
Như trâu mộng nhập đàn trâu la cà
Hết lời mắng nhiếc ầm nhà
Đập tan ấm chén cùng là nồi niêu
Đáng đời chôn sống ( nghĩ liều)
Trần gian sao vẫn còn nhiểu người say?
Bài ca dao trên phản ánh điều gì?
=> Phản ánh cuộc sống của con người với thói quen không tốt là: Uống rượu
Bài ca dao đó khuyên chúng ta điều gì?
=> Không nên uống rượu
Hướng dẫn học bài ở nhà:
- Tìm hiểu lại khái niệm dân ca
- Sưu tầm một số bài ca dao, dân ca Tày – Nùng Cao Bằng.
Tiết học kết thúc