Bài 17. Mối quan hệ giữa gen và ARN

Môn : Sinh Học 9
Gv:Mai Thị Quyên
Câu 1: Một đoạn mạch ADN có cấu trúc như sau:
Mạch 1: -A-G-T-X-X- A-
Em hãy viết cấu trúc mạch 2 của đoạn mạch ADN nói trên và biễu diễn quá trình tự nhân đôi dưới dạng đơn giản hoá bằng sơ đồ?
Câu2: Gen là gì? Bản chất hoá học của gen?
Gen laø moät ñoaïn cuûa phaân töû ADN coù chöùc naêng di truyeàn xaùc ñònh.
Baûn chaát hoaù hoïc cuûa gen laø ADN
Ti?t 17:
MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN
Ngày 23 tháng 10 năm 2008


I. ARN:




1.Cấu tạo:
- Quan sát hỡnh 17.1:
Mô hình cấu trúc bậc I của 1 đoạn
phân tử ARN,em haừy mô tả
cấu tạo?
TIEÁT 17:
Ngày 23 tháng 10 năm 2008



I.ARN:

1. Cấu tạo:
- Thaứnh pha�n hoaự hoùc go�m caực nguyên tố : C, H, O, N và P thuộc loại đại phân tử, kớch thửụực nhoỷ hơn ADN.
- Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân ,
đơn phân là các nuclêôtit gồm bốn loại :
A, U, G, X. Chỉ có một mạch.
TIEÁT 17:

Ngày 23 tháng 10 năm 2008



Hãy so sánh cấu trúc của ADN và ARN?
Thảo luận nhóm:
Quan sát mô hình cấu trúc bậc của 1 đoạn
phân tử ARN, cấu trúc của ADN,
so sánh cấu tạo của ARN và ADN.
Thông qua bảng rút ra nhận xét?
*Gioỏng nhau:
*Khaực nhau :
So sánh caỏu taùo cuỷa ARN và ADN :
1. Giống nhau:
Đều thuộc loại axit nuclêic.
Đều có thành phần hoá học là các nguyên tố: C, H, O, N
và P
2. Khaùc nhau:
1
2
A,U, X , G
A,T, X , G
Nhỏ
Lớn
tARN

U-A-X
Bộ ba đối mã
Axit amin: Methionin
rARN
mARN
Riboâxoâm
Quan sát tranh vẽ : Cho biết có mấy loại ARN?
(ARN vận chuyển)
(ARN ribôxôm)
(ARN thông tin)
2.Các loại ARN:


TIEÁT 17:
Ngày 23 tháng10 năm 2008
I.ARN:
1.Cấu tạo:



Có ba loại ARN :

m ARN
t ARN
r ARN
II.ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào?
Quan sát sơ đồ thảo luận:
- Một phân tử ARN được tổng hợp dửùa vaứo moọt hay hai mạch
đơn của gen?
- Các loại nuclêôtit nào liên kết với nhau để tạo cặp ủeồ hình
thành mạch ARN?
- Có nhận xét gì về trình tự các loại đơn phân trên mạch ARN so
với mỗi mạch đơn của gen?






_Moät phaân töû ARN ñöôïc toång hôïp döïa vaøo moät hay
hai maïch ñôn cuûa gen?
*ARN được tổng hợp dựa vào một mạch đơn của gen gọi là mạch khuôn (Nguyên tắc khuôn mẫu).
Quá trình tổng hợp các loại ARN diễn ra trong nhân tại các NST thuộc kỳ trung gian.
_Các loại nuclêôtit nào liên kết với nhau để tạo cặp
trong quá trình hình thành mạch ARN?
*Caực loaùi nu lieõn keỏt theo nguyên tắc bổ sung: A- U; G- X; X- G; U- A.
-Có nhận xét gì về trình tự các loại đơn phân trên
mạch ARN so với mỗi mạch đơn của gen?
*Trình tự caực nucleõoõtit trên mạch khuôn ADN qui định trình tự các nucleõoõtit trên mạch ARN.

II.ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào?
I.ARN:
1.Caỏu taùo cuỷa ARN:
2.Caực loaùi ARN:
Tieát 17:
Ngaøy 23 thaùng 10 naêm 2008
* Nguyeân taéc toång hôïp:
- Nguyeân taéc khuoân maãu :ARN ñöôïc toång hôïp döïa treân khuoân maãu laø moät maïch cuûa gen .
- Nguyeân taéc boå sung: A-U , T-A , X-G , G-X.
* Moái quan heä : Gen ARN
- Trình töï caùc nucleâoâtit treân maïch khuoân cuûa gen quy ñònh trình töï caùc nucleâoâtit treân maïch ARN.

Bài tập Trắc nghiệm

Chọn đáp án đúng trong mỗi câu sau đây baống caựch
khoanh troứn vaứo chửừ caựi ụỷ ủa�u caõu :
Câu 1: Loaùi ARN naứo sau ủaõy coự chửực naờng truye�n ủaùt thoõng tin di truye�n?
A. tARN C. mARN
B. rARN D. Caỷ 3 loaùi treõn.

Câu 2: ARN ủửụùc caỏu taùo tửứ caực nguyeõn toỏ:
A. C , H ,O ,S , P. C. C , O, N , P, S.
B. C, O, N ,S , P. D. C, H ,O , N ,vaứ P.


Câu 3: ẹụn phaõn caỏu taùo neõn ARN go�m 4 loaùi :
A. A , T, X , G. C. A , U , T ,G.
B. X , A, U , T. D. A , X , G , U.

Câu 4: Quaự trỡnh toồng hụùp ARN dieón ra ụỷ boọ phaọn naứo cuỷa teỏ baứo?
A. Nhaõn. C. Chaỏt teỏ baứo.
B. Maứng teỏ baứo. D. Trung theồ.



Bài tập 2:
1. Một đoạn mạch ARN có trình tự các nuclêôtit
như sau:
- A- U- G- X- U- U- G- A- X-
Xác định trình tự các nuclêôtit trong đoạn gen đã
tổng hợp ra đoạn mạch ARN trên.
Ñaùp aùn: -T- A – X – G – A – A – X – T- G -
2. ARN được tổng hợp dựa trên những nguyên tắc nào?
Nguyên tắc khuôn mẫu và nguyên tắc bổ sung
Trò chơi giải ô chữ

Câu 1. Moọt phaõn tửỷ ARN go�m maỏy maùch ủụn?
1
M O T M A C H
Câu 2: Nụi toồng hụùp ARN ?
2
Câu 3: Là baứo quan do rARN taùo neõn.
3
4
N H A N

R I B O X O M
Câu 4: Trong phaõn tửỷ ADN caực nucleõoõtit giửừa hai maùch lieõn keỏt vụựi nhau theo nguyeõn taộc naứo?.
N T B S
m
AR
N
II.ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào?
I.ARN:
1.Caỏu taùo cuỷa ARN:
- Thaứnh pha�n hoaự hoùc go�m các nguyên tố : C, H, O, N và P thuộc loại đại phân tử, coự kớch thửụực nhoỷ hơn ADN.
- Cấu tạo theo nguyên tắc đa phân , đơn phân là các nuclêôtit gồm bốn loại : A, U, G, X. Chỉ có một mạch.
2.Caực loaùi ARN: Coự 3 loaùi ( mARN , tARN , r ARN )

Tieát 17:
Ngaøy 23 thaùng 10 naêm 2008
- Nguyeân taéc toång hôïp :
*Nguyeân taéc khuoân maãu:ARN ñöôïc toång hôïp döïa treân khuoân maãu laø moät maïch cuûa gen .
* Nguyeân taéc boå sung :A – U , T-A , X- G , G-X
- Moái quan heä : Gen ARN
- Trình töï caùc nucleâoâtit treân maïch khuoân cuûa gen quy ñònh trình töï caùc nucleâoâtit treân maïch ARN.
Hướng dẫn học ở nhà
- Học bài và làm các bài tập trang 53/SGK.
- Lập bảng so sánh cấu tạo và chức năng của ADN
và ARN .
- Vẽ sơ đồ cấu tạo ARN.
- Đọc mục "Em có biết."
* Chuẩn bị bài sau:
- Nghiên cứu bài 18:Prôtêin
Chúc các thầy cô khoẻ và thành đạt trong cuộc sống