Bài 17. Mối quan hệ giữa gen và ARN

GIÁO VIÊN :LƯU THỊ THU
TRƯỜNG THCS NAM TÂN
KÍNH CHÀO CÁC THẦY CÔ GIÁO
VỀ DỰ GIỜ MÔN SINH HỌC 9
Kiểm tra bài cũ:
Câu1 : Mô tả sơ lược quá trình tự nhân đôi của ADN?
Câu 2 :Làm bài tập số 4 trang 50
Câu 1:Qúa trình tự nhân đôi của ADN
-Qúa trình tự nhân đôi của ADN diễn ra trong nhân tế bào ,tại các NST ở kì trung gian .
-Khi bắt đầu quá trình tự nhân đôi ,phân tử ADN tháo xoắn ,2 mạch đơn tách nhau dần dần.
-Các nucleotit trên mạch đơn sau khi được tách ra lần lượt liên kết với các nucleotit tự do trong môi trường nội bào theo NTBS dần hình thành mạch mới .
-Hai mạch mới của hai ADN con dần được hình thành dựa trên mạch khuôn của ADN mẹ theo chiều ngược nhau.
Kết quả :Hai phân tử ADN con được hình thành giống nhau và giống ADN mẹ.


Bài 4 trang 50 - A - G - T - X - X - T -

- T - X - A - G - G - A-
Mạch 1- A - G - T - X - X - T -

Mạch 2- T - X - A - G - G - A-

- A - G - T - X - X - T -

- T - X - A - G - G - A-

BÀI 17: MỐI LIÊN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN
I . ARN
Quan sát hình và nghiên cứu đoạn thông tin sau :
-ARN cũng như ADN thuộc loại a xit nucleic
-ARN cũng được cấu tạo từ các nguyên tố C,H,O,N và P, thuộc loại đại phân tử nhưng có kích thước và khối lượng nhỏ hơn nhiều so với ADN. ARN được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân gồm hàng trăm,hàng nghìn đơn phân. Đơn phân cấu tạo nên ARN cũng là nucleotit gồm 4 loại là A(Ađênin),G(Guanin), X (Xitozin) và U(Uraxin)
?Em hãy nêu thành phần hóa học của phân tử ARN?
?Tại sao ARN được cấu tạo theo nguyên tắc
đa phân ?
Các loại đơn phân của phân tử ARN?

? Trình bày cấu tạo ARN ?


- ARN cấu tạo từ các nguyên tố: C, H, O, N và P.
- ARN là đại phân tử,được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân là 4 loại nuclêôtit:A(Ađênin) ,G(Guanin), X (Xitozin) và U(Uraxin
Mô hình cấu trúc1
đoạn phân tử ADN
THẢO LUẬN NHÓM ( 2 phút )

Quan sát mô hình phân tử ADN và ARN hoàn
thành bảng sau:

Bảng so sánh ARN và ADN


ĐÁP ÁN
Nghiên cứu thông tin sgk và nêu chức năng của từng loại trên?
+ mARN (ARN thông tin):Truyền đạt thông tin quy định cấu trúc prôtêin.
+ tARN (ARN vận chuyển):Vận chuyển axit amin.
+ rARN (ARN ribôxôm):Cấu tạo nên ribôxôm – nơi tổng hợp prôtêin.



- ARN gồm 3 loại:
+ mARN (ARN thông tin)
+ tARN (ARN vận chuyển)
+ rARN (ARN ribôxôm)
II:ARN được tổng hợp theo nguyên tắc nào
ARN được tổng hợp ở đâu?

- ARN được tổng hợp tại NST ở kì trung gian
- ARN được tổng hợp dựa trên khuôn mẫu là ADN dưới tác động của enzim
Thảo luận nhóm (3 phút)
Nghiên cứu thông tin và quan sát hình 17.2.Thảo luận trả lời các câu hỏi sau
-Một phân tử ARN được tổng hợp dựa vào một hay hai mạch đơn của gen ?
-Mô tả quá trình tổng hợp phân tử ARN?


-Phân tử ARN được tổng hợp dựa trên một mạch đơn của gen
-Qúa trình tổng hợp phân tử ARN:
+Khi bắt đầu quá trình tự tổng hợp,phân tử ADN tháo xoắn và tách dần thành hai mạch đơn .
+Các nucleotit trên mạch khuôn liên kết với các nucleotit tự do trong môi trường nội bào theo NTBS (A-U;T-A;G-X;X-G)hình thành phân tử ARN.
+Khi tổng hợp xong ARN tách khỏi gen đi ra chất tế bào.
Em có nhận xét gì về trình tự các loại đơn phân trên mạch ARN so với mỗi mạch đơn của gen ?
Trình tự các loại đơn phân trên mạch ARN giống với trình tự mạch bổ sung của mạch khuôn ADN chỉ khác là T được thay bằng U
Nếu biết tổng số nucleotit của gen thì có biết được tổng số nucleotit của phân tử ARN không?
Có:
N ARN=N gen /2
Mà nếu biêt số nu từng loại của mạch 1 là mạch khuôn tổng hợp nên phân tử ARN (Nếu gọi số nucleotit từng loại trên phân tử ARN là Ai,Ui,Xi,Gi )
Có tính được số nu từng loại trên phân tử ARN được không?
Có :
A1=Ui;T1=Ai;G1=Xi;X1=Gi
Tổng số nucleotit của phân tử ARN?
NARN=Ai+Ui+Xi+Gi
Chiều dài của phân tử ARN được tính như thế nào ?
LARN =Lgen=NARN .3,4(A)
Vậy phân tử ARN đã được tổng hợp dựa trên nguyên tắc nào?
Phân tử ARN đã được tổng hợp dựa trên nguyên tắc:
-Khuôn mẫu:dựa trên một mạch đơn của gen
-NTBS : A liên kết với U
T liên kết với A
G liên kết với X
X liên kết với G


Qua bài học trên ,em hãy nêu mối quan hệ giữa gen và ARN?
Mối quan hệ:Trình tự các nu trên mạch khuôn của phân tử ADN đã quy định trình tự các nu trên phân tử ARN
Câu2. Một đoạn mạch ARN có trình tự các nuclêôtit như sau:
– A – U – G – X – U – U – G – A – X –
Xác định trình tự các nuclêôtit trong đoạn gen đã tổng hợp ra đoạn mạch ARN nói trên.
Câu 3:Một đoạn mạch của gen có cấu trúc như sau:
Mạch 1: – A – T – G – X – T – X – G –
Mạch 2: – T – A – X – G – A – G – X –
Xác định trình tự các đơn phân của đoạn ARN được tổng hợp từ mạch 2.

Đáp án:Đoạn gen đã tổng hợp ARN nói trên:
Mạch khuôn: – T – A – X – G – A – A – X – T – G –
Mạch bổ sung: – A – T – G – X – T – T – G – A – X –
Đáp án: Đoạn ARN được tổng hợp từ mach 2ARN:
– A – U – G – X – U – X – G –

DẶN DÒ VỀ NHÀ
Học bài 16, 17.
Trả lời câu hỏi và bài tập SGK tr 50, 53.
- Đọc trước bài 18 SGK.
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC!
KÍNH CHÚC CÁC THẦY CÔ MẠNH KHỎE ,CHÚC CÁC EM THÀNH ĐẠT!
BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ KẾT THÚC!