Bài 16. ADN và bản chất của gen

ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN
Năm học : 2010 - 2011
Môn : Sinh học 9
Chào mừng quí thầy cô đến dự giờ .Chúc sức khỏe , may mắn và thành công !
Bài 16
KIỂM TRA BÀI CŨ
 CÂU HỎI:
1. Trình bày cấu trúc không gian của phân tử ADN?
2. Một đoạn mạch đơn của phân tử ADN có trình tự
sắp xếp như sau:
- A – T – G – X – X – T – G – A – T - G –
Hãy viết đoạn mạch đơn bổ sung với nó?
 TRẢ LỜI:
1. Cấu trúc không gian của phân tử ADN: ADN là một chuỗi xoắn kép gồm 2 mạch song song, xoắn đều từ trái sang phải. Các nuclêôtit giữa 2 mạch đơn liên kết với nhau thành từng cặp theo NTBS: A liên kết với T; G liên kết với X.
2. Đoạn mạch đơn bổ sung:
- A – T – G – X – X – T – G – A – T - G – (Mạch gốc)

- T - A – X – G – G – A – X – T – A – X - (Mạch bổ sung)
BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN.
I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
- ADN nhân đôi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian.
 ADN có ở đâu trong tế bào?
 ADN có trong nhân tế bào, tại các NST.







 Vậy ADN nhân đôi ở đâu và vào thời điểm nào?
 ADN nhân đôi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian.
C?U TR�C C?A NHI?M S?C TH?
BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN.
I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
 - ADN nhân đôi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian.
Quan sát hình 16 SGK về quá trình tự nhân đôi của ADN rồi thảo luận nhóm (5’)trả lời các câu hỏi sau:








? Quá trình tự nhân đôi diễn ra trên mấy mạch ADN?
? Trong quá trình tự nhân đôi, các nuclêôtit nào liên kết với nhau thành từng cặp?
? Sự hình thành mạch mới ở 2 ADN con diễn ra như thế nào?
? Có nhận xét gì về cấu tạo giữa 2 ADN con và ADN mẹ?
Mạch 1
Mạch 2

Mạch 2
ADN mẹ .
ADN con.
ADN con.
Mạch 1
SƠ ĐỒ TỰ NHÂN ĐÔI CỦA PHÂN TỬ ADN
Mạch mới
Mạch mới
- Quỏ trỡnh t? nhõn dụi:
+ Phõn t? ADN thỏo xo?n, tỏch d?n nhau th�nh hai m?ch don .
BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN.
ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
? Quá trình tự nhân đôi diễn ra trên
mấy mạch ADN?
+ Các nuclêôtít trên 2 mạch đơn lần lượt
liên kết với các nuclêôtít tự do trong môi
trường nội bào theo NTBS để hình thành
mạch mới (A liên kết với T và G liên kết với X.)
BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN.
ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
? Trong quá trình tự nhân đôi, các nuclêôtit nào
liên kết với nhau thành từng cặp?
Các Nu tự do trong môi trường nội bào liên kết với các Nu trong mạch đơn của ADN
+ 2 phõn t? ADN con d?n hỡnh th�nh theo m?ch khuụn c?a m? v� ngu?c chi?u nhau .

BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN.
ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
? Sự hình thành mạch mới ở 2 ADN
con diễn ra như thế nào?
=> Kết quả: Qua quá trình tự nhân đôi, từ 1 ADN mẹ ban đầu tạo ra 2 ADN con giống nhau và giống với ADN mẹ.

BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN.
ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
? Có những nhận xét gì về cấu tạo giữa 2 ADN con và ADN mẹ ?
- Nguyờn t?c nhõn dụi:
+ Nguyờn t?c b? sung.
+ Nguyờn t?c gi? l?i m?t n?a (nguyờn t?c bỏn b?o to�n).
BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN.
ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
? Hóy cho bi?t: Quỏ trỡnh t? nhõn dụi c?a phõn t? ADN di?n ra theo nh?ng nguyờn t?c n�o?
BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN.
I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
 - ADN nhân đôi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian.
Quá trình tự nhân đôi:
+ Phân tử ADN tháo xoắn, tách dần nhau thành hai mạch đơn .
+ Các nuclêôtít trên 2 mạch đơn lần lượt liên kết với các nuclêôtít tự do trong môi trường nội bào theo NTBS để hình thành mạch mới.
+ 2 phân tử ADN con dần hình thành rồi đóng xoắn.
=> Kết quả: Qua quá trình tự nhân đôi, từ 1 AND mẹ ban đầu tạo ra 2 ADN con giống nhau và giống với ADN mẹ.
Nguyên tắc nhân đôi:
+ Nguyên tắc bổ sung.
+ Nguyên tắc giữ lại một nữa (nguyên tắc bán bảo toàn).
-Thế nào là nguyên tắc bổ sung?
Nguyên tắc bổ sung :mạch mới của ADN con được tổng hợp dựa trên mạch khuôn của ADN mẹ các Nu ở mạch khuôn liên kết với các Nu tự do trong môi trường nội bào : A liên kết với T, G liên kết với X
-Thế nào là nguyên tắc giữ lại một nửa (bỏn b?o to�n) ?
Nguyên tắc giữ lại một nửa :Trong mỗi ADN con có một mạch của ADN mẹ mạch còn lại được tổng hợp mới
BÀI 16: ADN VÀ BẢN CHẤT CỦA GEN.
I. ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
 - ADN nhân đôi trong nhân tế bào, tại các NST ở kì trung gian.
Quá trình tự nhân đôi:
+ Phân tử ADN tháo xoắn, tách dần nhau thành hai mạch đơn .
+ Các nuclêôtít trên 2 mạch đơn lần lượt liên kết với các nuclêôtít tự do trong môi trường nội bào theo NTBS để hình thành mạch mới.
+ 2 phân tử ADN con dần hình thành rồi đóng xoắn.
=> Kết quả: Qua quá trình tự nhân đôi, từ 1 ADN mẹ ban đầu tạo ra 2 ADN con giống nhau và giống với ADN mẹ.
Nguyên tắc nhân đôi:
+ Nguyên tắc bổ sung.
+ Nguyên tắc giữ lại một nữa (bán bảo toàn).
II. Bản chất của gen:
 - Gen là 1 đoạn của phân tử ADN có chức năng di truyền xác định.
Gen cấu trúc: mang thông tin quy định cấu trúc của một loại Prôtêin.
III. Chức năng của ADN:
 - ADN là nơi lưu giữ thông tin di truyền.
ADN truyền đạt thông tin di truyền qua các thế hệ tế bào và cơ thể.
 Đọc SGK, quan sát hình vẽ hãy cho biết: Bản chất của gen là gì?
 Đọc SGK hãy cho biết: ADN có chức năng gì?
BÀI TẬP ÁP DỤNG
Bài 1: (Bài 4 SGK trang 50)
Một đoạn mạch ADN có cấu trúc như sau:
Mạch 1: - A – G – T – X – X – T –
Mạch 2: - T – X – A – G – G – A –
Viết cấu trúc của 2 đoạn ADN con
được tạo thành sau khi đoạn mạch
ADN nói trên kết thúc quá trình
tự nhân đôi?
Bài 2: Một phân tử ADN tự nhân đôi liên tục 3 lần. Hỏi có bao nhiêu phân tử ADN con được tạo thành sau khi phân tử ADN nói trên kết thúc quá trình tự nhân đôi?
Trả lời: Số phân tử ADN con được tạo ra sau khi phân tử ADN tự nhân đôi liên tục 5 lần:
1.2.2.2 = 23 = 8 phân tử
ADN con.
=> Công thức tính: Số phân tử ADN con được tạo thành sau n lần tự nhân đôi: 2n.
BÀI TẬP CỦNG CỐ
Cho Đoạn mạch đơn mẫu
1
2
3
Mẫu
Hãy tìm đoạn tương ứng: 1, 2 hay 3?
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
Lựa chọn chưa chính xác!
xin một tràng vỗ tay an ủi?
















Lựa chọn chính xác _ điểm: 9 phẩy 5
















Lựa chọn chưa chính xác!
xin một tràng vỗ tay an ủi?
















1
2
3
4
5
Từ khóa
I
N
Đ
1. Có 9 chữ cái: Tên gọi chung của các đơn phân cấu
tạo nên phân tử ADN?
2. Có 9 chữ cái: Đây là đặc điểm của hai phân tử ADN
con có được sau khi kết thúc quá trình
nhân đôi từ một phân tử ADN ?
3. Có 14 chữ cái: Đây là thuật ngữ Menden đã dùng
mà sau này được gọi là "gen" ?
4. Có 10 chữ cái: Nguyên tắc để tạo ra mỗi phân tử ADN
con có 1 mạch đơn cũ của phân tử ADN
mẹ và 1 mạch mới được tổng hợp ?
5. Có 5 chữ cái: Loại liên kết giữa các nuclêôtit ở hai
mạch đơn của phân tử ADN?
HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ:
HỌC THUỘC BÀI CŨ, LÀM HOÀN CHỈNH CÁC BÀI TẬP 1,2,3,4 SGK VÀO VỞ BÀI TẬP.
VẼ HÌNH 16 VÀO VỞ BÀI HỌC.
ĐỌC TRƯỚC NỘI DUNG BÀI MỚI: MỐI QUAN HỆ GIỮA GEN VÀ ARN.
KẺ TRƯỚC BẢNG 17 SGK TRANG 51 VÀO VỞ TẬP.