Bài 15. Mùa xuân của tôi

(1913 - 1984)
Vũ Bằng
Tiết 64:
Tên thật là Vũ Đăng Bằng.
- Quê gốc: Lương Ngọc, Hải Dương.
- Là nhà văn, nhà báo nổi tiếng từ trước năm 1945, có sở trường về truyện ngắn, tuỳ bút, bút ký.
1 Tác giả - tác ph?m
Tác giả
Tác phẩm
1 Tác giả - tác ph?m
Xuất xứ:
-Trích cuốn "Thương nhớ mười hai".
- Là đoạn đầu thiên tuỳ bút Tháng giêng mơ về trăng non rét ngọt, mở đầu cho nỗi thương nhớ suốt mười hai tháng của tác giả.
1 Tác giả - tác ph?m
- Hoàn cảnh sáng tác:
Tác phẩm được viết trong hoàn cảnh đất nước bị chia cắt, tác giả sống trong vùng kiểm soát của Mỹ - nguỵ, xa cách quê hương đất Bắc. Nhà văn đã gửi vào những trang sách nỗi niềm thương nhớ da diết về quê hương, gia đình và lòng mong mỏi đất nước hoà bình thống nhất. Những tình cảm ấy được thể hiện qua nỗi nhớ mọi cảnh sắc thiên nhiên, phố xá và cuộc sống hàng ngày của Hà nội.
Tác phẩm
2 Đọc - chú thích
3 Bố cục
4 Thể loại và phương thức biểu đạt
Thể loại:
- Tuỳ bút
Phương thức biểu đạt chính:
- Biểu cảm
II. Đọc - hiểu
Văn bản
Tự nhiên như thế: ai cũng chuộng mùa xuân. Mà tháng giêng là tháng đầu của mùa xuân, người ta càng trìu mến, không có gì lạ hết. Ai bảo được non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió; ai cấm được trai thương gái, ai cấm được mẹ yêu con; ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết được người mê luyến mùa xuân.
non - nước
bướm - hoa
trăng - gió
trai - gái
mẹ - con
gái còn son - chồng

Kết cấu sóng đôi
đừng
đừng thương
ai bảo được
ai cấm được


Điệp từ
Tình cảm mang tính qui luật
Thảo luận nhóm
ở đoạn 2, tác giả gọi "mùa xuân Bắc Việt", "mùa xuân Hà nội" là "mùa xuân của tôi". Theo em cách gọi như vậy có ý nghĩa gì?
Cảnh sắc và không khí mùa xuân Hà nội và miền Bắc được gợi tả qua nhưng chi tiết nào?

Về khí hậu, thời tiết?
- Mưa riêu riêu
- Gió lành lạnh
- Cái rét ngọt ngào


- Về không khí mùa xuân?
- Tiếng nhạn kêu
- Tiếng trống chèo
- Câu hát huê tình
- Khung cảnh gia đình
đoàn tụ êm đềm
Hãy nhìn vào SGK từ "ấy đấy ... mở hội liên hoan" và tìm những câu văn diễn tả sức mạnh của mùa xuân.
- Nhựa sống ở trong người căng lên
như máu căng lên trong lộc của
loài nai ...
như mầm non của cây cối ...
- Tim người ta dường như cũng trẻ hơn ra và đập mạnh hơn ...
- Y như những con vật ... anh cũng sống lại và thèm khát yêu thương thực sự ...
- Trong lòng cảm như ... hoa mới nở, bướm ra ràng.
- Nhựa sống ở trong người căng lên
như máu căng lên trong lộc của
loài nai ...
như mầm non của cây cối ...
- Tim người ta dường như cũng trẻ hơn ra và đập mạnh hơn ...
- Y như những con vật ... anh cũng sống lại và thèm khát yêu thương thực sự ...
- Trong lòng cảm như ... hoa mới nở, bướm ra ràng
? Yêu mùa xuân, yêu cảnh vật, con người.
Tình yêu đời, yêu cuộc sống quê hương
đất nước.
Tìm các chi tiết và hình ảnh miêu tả không khí, cảnh sắc thiên nhiên và sinh hoạt của con người từ sau ngày rằm tháng giêng?
- Về thiên nhiên?
- Về con người?
* Đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong.
- Cỏ không mướt xanh nhưng lại nức một mùi hương man mác.
- Trời hết nồm, mưa xuân thay thế cho mưa phùn
- Bầu trời không còn đùng đục mà xanh tươi, những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột...
* Người ta trở về bữa cơm giản dị, các trò vui kết thúc
? - Sự thay đổi, chuyển biến về màu sắc và không khí bầu trời, mặt đất, cây cỏ.
- Con người trở về với cuộc sống êm đềm thường nhật.
? Khát vọng thống nhất đất nước,
Bắc - Nam sum họp
Thảo luận nhóm
Câu hỏi 5
(sách giáo khoa - trang 178)
Cảnh sắc thiên nhiên, không khí mùa xuân ở Hà nội và miền Bắc được cảm nhận tái hiện trong nỗi nhớ thương da diết của một người xa quê. Bài tuỳ bút đã biểu lộ chân thực và cụ thể tình yêu quê hương, đất nước, lòng yêu cuộc sống và tâm hồn tinh tế, nhạy cảm, ngòi bút tài hoa của tác giả.
Ghi nhớ
lật tranh
Tên thật của tác giả Vũ Bằng
Bài văn thuộc thể loại nào?
Theo tác giả, mưa đặc trưng của mùa xuân gọi là gì?
Tình cảm chủ đạo của tác giả khi viết "Mùa xuân của tôi"
Biện pháp nghệ thuật chủ yếu trong bài
Từ dùng để gọi miền Bắc khi đất nước bị chia cắt làm hai miền
Chơi lại
Vũ Đăng Bằng
Tuỳ
bút
Mưa riêu riêu
Nhớ thương da
diết
So sánh
Bắc Việt
Luyện tập
Bài tập 2
Hãy giới thiệu với các bạn bức tranh của nhóm mình về chủ đề:
Mùa xuân Hà nội
Hướng dẫn về nhà
Tập đọc diễn cảm bài văn.
Sưu tầm chép lại một số câu thơ, bài thơ hay về mùa xuân.
Viết một đoạn văn diễn tả cảm xúc của em về mùa xuân Hà nội