Bài 15. Mùa xuân của tôi

Nhiệt liệt chào mừng các thầy, cô giáo đã về dự giờ thăm lớp
Từ các hỡnh ?nh trờn g?i cho em v? mựa n�o trong nam và ở miền nào trờn d?t nu?c ta ?

Ti?t 61(63) Van b?n:
MÙA XUÂN CỦA TÔI
Vũ bằng
I/TÌM HIỂU CHUNG
- Vũ Bằng (1913-1984)
Sinh tại Hà Nội.
Là nhà văn có sáng tác trước Cách mạng tháng Tám- 1945
Sau năm 54, ông vừa viết văn, vừa làm báo, hoạt động cách mạng ở Sài Gòn nhưng vẫn không nguôi nhớ về miền Bắc
-Sở trường: truyện ngắn, tuỳ bút, bút kí.

2. T¸c phÈm
Trích “Tháng giêng mơ về trăng non rét ngọt” trong tập tuỳ bút “Thương nhớ mười hai”.
3. Thể loại:
Tuỳ bút
4. Bố cục:
3 phần

-Phần 1: Từ đầu đến :….mê luyến mùa xuân..->Tình cảm của con người đối với mùa xuân .
-Phần 2: Tiếp đến …mở hội liên hoan. -> Cảm nhận chung về cảnh sắc, không khí mùa xuân Bắc Việt.
-Phần 3: Còn lại ->Cảm nhận về mùa xuân sau ngày rằm tháng giêng.
Tiết 61 - Văn bản : Mùa xuân của tôi
( Vũ Bằng )
1/ Tác giả :
Tự nhiên như thế: ai cũng chuộng mùa xuân.Mà tháng giêng là tháng đầu của mùa xuân người ta càng triều mến, không có gì lạ hết. Ai bảo được non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió; ai cấm được trai thương gái,
ai cấm được mẹ yêu con; ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết người mê luyến mùa xuân
Tự nhiên như thế: ai cũng chuộng mùa xuân.Mà tháng giêng là tháng đầu của mùa xuân người ta càng triều mến, không có gì lạ hết. Ai bảo được non đừng thương nước, bướm đừng thương hoa, trăng đừng thương gió; ai cấm được trai thương gái,
ai cấm được mẹ yêu con; ai cấm được cô gái còn son nhớ chồng thì mới hết người mê luyến mùa xuân
-Tự nhiên như thế: Ai cũng chuộng
-Ai cấm được: Đừng
 Thì mới hết
-Quy luật gắn kết của thiên nhiên
-Quy luật gắm kết của tình cảm
con người
-Từ ngữ, câu linh hoạt,
biểu cảm, giàu hình ảnh
Tiết 61 - Văn bản : Mùa xuân của tôi
( Vũ Bằng )
I/TÌM HIỂU CHUNG
1/ Tác giả :
2. T¸c phÈm :

1/ Tình cảm tự nhiên đối với mùa xuân Hà Nội:
II/ ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
-Khẳng định quy luật tình cảm tất yếu của con người là : yêu mùa xuân.
3. Thể loại:
4. Bố cục:
Bài 15 – Tiết 61 - Văn bản : Mùa xuân của tôi
( Vũ Bằng )
I/TÌM HIỂU CHUNG
2. T¸c phÈm
trích “Thương nhớ mười hai”.
1/ Tình cảm tự nhiên đối với mùa xuân Hà Nội.
II/ ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
2/ Nỗi nhớ cảnh sắc, không khí đất trời và lòng người lúc mùa xuân sang

Mùa xuân của tôi - mùa xuân Bắc Việt, mùa xuân của Hà Nội - là mùa xuân có mưa riêu riêu, gió lành lạnh, có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng lại từ những thôn xóm xa xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng…
….Nhang trầm, đèn nến, và nhất là bầu không khí gia đình đoàn tụ êm đềm, trên kính dưới nhường, trước những bàn thờ Thánh, bàn thờ tổ tiên….
Cảnh sắc : mưa riêu riêu, gió lành lạnh
Không khí : + Tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, tiếng trống chèo, câu hát huê tình của những cô gái đẹp….
+ Bầu không khí gia đình đoàn tụ…
1/ Tác giả : Vũ Bằng, sinh ở Hà Nội
3. Thể loại: Tùy bút
4. Bố cục: 3 phần
a.Những nét riêng của thời tiết, khí hậu miền Bắc lúc mùa xuân sang

Nét đặc trưng của mùa xuân đất Bắc
Đặc biệt: có cái lạnh của mùa đông còn vương lại, lại có cái ấm áp, nồng nàn của khí xuân, hơi xuân.
Bài 15 – Tiết 61 - Văn bản : Mùa xuân của tôi
( Vũ Bằng )
I/TÌM HIỂU CHUNG
1/ Tình cảm tự nhiên đối với mùa xuân Hà Nội
2/Nỗi nhớ cảnh sắc, không khí đất trời và lòng người lúc mùa xuân sang
a.Những nét riêng của thời tiết, khí hậu miền Bắc lúc mùa xuân sang

II/ ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
+Cảnh sắc : Mưa riêu riêu, gió lành lạnh  Đặc biệt, cã c¸i l¹nh cña mïa ®«ng cßn v­¬ng l¹i nh­ng cã c¸i Êm ¸p, nång nµn cña khÝ xu©n, h¬i xu©n.
Tác giả muốn khẳng định “ mùa xuân Bắc Việt ’’, “ mùa xuân Hà Nội ’’ là mùa xuân của riêng mình. Bởi trong hoàn cảnh xa quê đang ở miền Nam, nên nhà văn càng nhớ về mùa xuân quê hương da diết hơn…
b.Những nét riêng của ngày Tết miền Bắc
-Tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, tiếng trống chèo, câu hát huê tình của những cô gái đẹp….
-Bầu không khí gia đình đoàn tụ: bàn thờ, đèn nến, nhang trầm và bầu không khí gia đình yêu thương thắm thiết.
Bài 15 – Tiết 61 - Văn bản : Mùa xuân của tôi
( Vũ Bằng )
I/TÌM HIỂU CHUNG
1/ Tác giả : Vũ Bằng, sinh ở Hà Nội
trích “Thương nhớ mười hai”.
3. Thể loại: Tùy bút
2.Tác phẩm
4. Bố cục: 3 phần
II/ ĐỌC-HIỂU VĂN BẢN
1/. Tình cảm tự nhiên đối với mùa xuân Hà Nội:
2/ Nỗi nhớ cảnh sắc, không khí đất trời và lòng người lúc mùa xuân sang
-Nhựa sống trong người căng lên như máu căng lên trong lộc non của loài nai , như mầm non của cây cối nằm im mãi không chịu được , phải trồi ra thành những lá nhỏ li ti giơ tay vẫy những cặp uyên ương đứng cạnh.
-Cùng với mùa xuân trở lại, tim người ta dường như cũng trẻ hơn ra, và đập mạnh hơn trong những ngày đông tháng giá.
-Y như những con vật nằm thu hình một nơi để trốn rét thấy nắng ấm trở về thì lại bò ra để nhảy nhót kiếm ăn, anh cũng sống lại và thèm khát yêu thương thực sự. Ra ngoài trời, thấy ai cũng muốn yêu thương, về đến nhà lại cũng thấy yêu thương nữa.
-So sánh, liên tưởng độc đáo,giàu chất thơ.
- Mùa xuân như có sức sống thần kì, khơi gợi tình cảm của tác giả. Đoạn văn đã thể hiện lòng yêu cuộc sống, sự nhạy cảm giao hòa trước thiên nhiên và tình yêu quê hương của nhà văn Vũ Bằng.
Đoạn văn xuôi tùy bút ngẫu hứng mang đậm chất thơ, và nhà văn đã trở thành một thi sĩ đa tình, say đắm trước cảnh sắc mùa xuân.
Bài 15 – Tiết 61 - Văn bản : Mùa xuân của tôi
( Vũ Bằng )
I/TÌM HIỂU CHUNG
II/ ĐỌC- HIỂU VĂN BẢN
1/ Tình cảm tự nhiên đối với mùa xuân Hà Nội:
2/ Nỗi nhớ cảnh sắc, không khí đất trời và lòng người lúc mùa xuân sang
a.Những nét riêng của thời tiết, khí hậu miền Bắc lúc mùa xuân sang
b.Những nét riêng của ngày Tết miền Bắc
c. Cảm nhận về lòng người lúc xuân sang:
3.Nỗi nhớ cảnh sắc, không khí, dất trời sau ngày rằm tháng giêng.
-Mùa xuân đã khơi dậy trong con người sức sống tiềm tàng,khơi dậy tình yêu đời, khao khát sống, yêu thương.
Đẹp quá đi, mùa xuân ơi- mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng, Tết hết mà chưa hết hẳn, đào hơi phai nhưng nụ vẫn còn phong, cỏ không mướt xanh như cuối đông, đầu giêng, nhưng trái lại, lại nức một mùi hương man mác.
Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ. Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện lên ở trên trời , mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên giàn hoa lí,vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa.
Chỉ độ tám chín giờ sáng, trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột. Ấy là lúc thịt mỡ dưa hành đã hết, người ta bắt đầu trở về với bữa cơn giản dị có cà om với thịt thăn điểm những lá canh tía tô thái nhỏ hay bát canh trứng cua vắt chanh ăn như quạt vào lòng.Cánh màn điều trên bàn thờ ông vải cũng được xuống từ hôm hóa vàng và những trò vui ngày Tết cũng tạm thời kết thúc để nhường chỗ cho cuộc sống êm đềm thường nhật.
Đẹp quá đi, mùa xuân ơi- mùa xuân của Hà Nội thân yêu, của Bắc Việt thương mến. Nhưng tôi yêu mùa xuân nhất là vào khoảng sau ngày rằm tháng giêng, Tết hết mà chưa hết hẳn, đào hơi phai nhưng nụ vẫn còn phong, cỏ không mướt xanh như cuối đông, đầu giêng, nhưng trái lại, lại nức một mùi hương man mác.
Thường thường, vào khoảng đó trời đã hết nồm, mưa xuân bắt đầu thay thế cho mưa phùn, không còn làm cho nền trời đùng đục như màu pha lê mờ. Sáng dậy, nằm dài nhìn ra cửa sổ thấy những vệt xanh tươi hiện lên ở trên trời , mình cảm thấy rạo rực một niềm vui sáng sủa. Trên giàn hoa lí,vài con ong siêng năng đã bay đi kiếm nhị hoa.
Chỉ độ tám chín giờ sáng, trên nền trời trong trong có những làn sáng hồng hồng rung động như cánh con ve mới lột. Ấy là lúc thịt mỡ dưa hành đã hết, người ta bắt đầu trở về với bữa cơn giản dị có cà om với thịt thăn điểm những lá canh tía tô thái nhỏ hay bát canh trứng cua vắt chanh ăn như quạt vào lòng.Cánh màn điều trên bàn thờ ông vải cũng được xuống từ hôm hóa vàng và những trò vui ngày Tết cũng tạm thời kết thúc để nhường chỗ cho cuộc sống êm đềm thường nhật.
Cảnh sắc thiên nhiên thay đổi: Đào, cỏ…
Trời đất: xanh tươi, sáng sủa
Thời tiết: mưa xuân thay cho mưa phùn
Nếp sống: êm đềm, thường nhật trở lại sau Tết.
Tết đến
Cỏ xanh mướt
Trời nồm, mưa phùn, nền trời đục,...
Bữa cơm giản dị
Bàn thờ treo tấm điều
Đào nở rộ
Cánh màn điều ở bàn thờ đã hạ xuống
Mâm cơm ngày tết: thịt mỡ dưa hành
Mưa xuân, nền trời xanh, làn sáng hồng
Cỏ không mướt xanh, nức một mùi hương man mác
Tết chưa hết
hẳn, đào hơi
phai nhưng nhuỵ vẫn còn phong
Sau rằm tháng giêng
Trước rằm tháng giêng
3.Nỗi nhớ cảnh sắc, không khí, dất trời sau ngày rằm tháng giêng.

-Cảm nhận tinh tế về thời tiết khí hậu mùa xuân ở thời điểm sau ngày rằm tháng giêng:
+ Thiên nhiên
+ Cảnh sắc
+ Thời tiết
-Cảm nhận về cuộc sống êm đềm thường nhật trở lại sau Tết: Nhớ nếp sống, nếp sinh hoạt thường ngày.
Trong những ngày này nhà văn không mở cửa đi ra cửa như những kẻ lãng du mà lắng lòng lại “nằm dài nhìn ra cửa sổ” để nhớ thương, khao khát…
III.TỔNG KẾT:
Nghê thuật:
-Trình bày nội dung văn bản theo mạch cảm xúc say mê.
-Lựa chọn từ ngữ, câu văn linh hoạt, hiểu cảm, giàu hình ảnh.
-Có nhiều so sánh, liên tưởng, độc đáo, giàu chất thơ.
2. Ý nghĩa văn bản:
-Văn bản đem đến cho người đọc cảm nhận về vẻ đẹp của mùa xuân trên quê hương miền Bắc hiện lên trong nỗi nhớ con người xa quê.
-Thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa con người với quê hương, xứ sở- một biểu hiện cụ thể của tình yêu nước.
Hướng dẫn tự học:
-Về nhà học bài. Nắm nội dung, ý nghĩa, nghệ thuật của văn bản.Ghi lại những câu văn em cho là hay.
-HSG: Viết bài văn: Mùa xuân của em.
-Chuẩn bị tốt tiết ôn tập tác phẩm trữ tình.Tiết sau chuyển lên học trước. Và Ôn tập TV.
Xuân về cùng những cơn mưa
Cứ giăng đầy mênh mang như nỗi nhớ
Cứ mỏng mảnh như nỗi niềm bỡ ngỡ
Lối đi về lá cỏ ướt nghiêng chao
-Phương Chi-
Buổi ấy mưa xuân phơi phới bay
Hoa xoan lớp lớp rụng vơi dầy
Hội chèo làng Đặng đi ngang ngõ
Mẹ bảo Thôn Đoài hát tối nay
-Nguyễn Bính-