Bài 15. Mùa xuân của tôi

KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu 1: Đọc thuộc lòng một đoạn văn mà em thích
trong văn bản “Một thứ quà của lúa non: Cốm”.
Nêu nội dung ý nghĩa của bài văn này.
Câu 2: Hãy nêu lại một số câu thơ, ca dao có nói
đến cốm.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Nêu ý nghĩa văn bản Một thứ quà của lúa non : cốm.
Ý nghĩa văn bản Một thứ quà của lúa non : cốm :
Bài văn là sự thể hiện thành công những cảm giác lắng đọng, tinh tế mà sâu sắc của Thạch Lam về văn hóa và lối sống của người Hà Nội.

Tiết: 64 Văn bản MÙA XUÂN CỦA TÔI
( Vũ Bằng )

I. Tiếp xúc văn bản


a. Tác giả :

Vũ Bằng ( 1913 -1984 ), tên thật Vũ Đăng Bằng, quê ở Hà Nội. Ông là nhà văn, nhà báo nổi tiếng được Giải thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ thuật năm 2007.
Tác giả Vũ Bằng
Xuất xứ: Văn bản trích từ tùy bút Tháng
giêng mơ về trăng non rét ngọt của tập tùy bút – bút kí Thương nhớ mười hai.
- Thể loại: Kí - tùy bút mang tính chất hồi kí.
.
b. Tác phẩm :



3. Bố cục:


Phần 1: “Tự nhiên ….. mê luyến mùa xuân” : Tình cảm con người với mùa xuân là qui luật tất yếu.
Phần 2: “Tôi yêu …… mở hội liên hoan”: Cảnh sắc và không khí mùa xuân ở đất trời và lòng người.
Phần 3: “ Đẹp quá đi……êm đềm thường nhật”: Cảnh sắc riêng của đất trời mùa xuân từ sau 15/1 ở miền Bắc.

1. Tình cảm của con người với mùa xuân là quy luật tất yếu và tự nhiên.
Các cụm từ:
+ …tự nhiên như thế, không có gì lạ hết →Khẳng định tình cảm với mùa xuân là tình cảm sẵn có ở mỗi người.
+ Đừng thương, ai cấm được → phép điệp từ → nhấn mạnh tình cảm con người dành cho mùa xuân.
Khẳng định tình cảm với mùa xuân là quy luật.


2. Cảnh sắc và không khí mùa xuân đất Bắc, mùa xuân Hà Nội :
….mưa riêu riêu, gió lành lạnh
Có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh
có tiếng trống chèo vọng từ xa
2. Cảnh sắc và không khí mùa xuân đất Bắc, mùa xuân Hà Nội :
- Thời tiết: mưa riêu riêu, gió lành lạnh. → giọng văn kể, sử dụng từ láy.
Hs thảo luận nhóm 5:
Tìm chi tiết tái hiện lại không khí thời tiết, âm thanh trong cảnh sắc mùa xuân đất Bắc.
Nhóm 1, 2, : Tìm chi tiết tái hiện lại không khí thời tiết.
Nhóm 3,4 : Tìm chi tiết tái hiện lại âm thanh.
- Âm thanh : có tiếng nhạn kêu trong đêm xanh, có tiếng trống chèo vọng từ xa, có câu hát huê tình của cô gái đẹp như thơ mộng → điệp từ, biện pháp liệt kê, so sánh.
Mùa xuân khơi dậy năng lực sống tình yêu cuộc sống quê hương.
- Khung cảnh gia đình : nhang trầm, đèn nến,…bàn thờ, tổ tiên... và không khí gia đình đoàn tụ êm đềm.

Sức sống mùa xuân trong thiên nhiên và con người được tác giả thể hiện bằng nhiều hình ảnh gợi cảm và so sánh cụ thể : Nhựa sống ở trong người ... đứng cạnh.
Giọng điệu vừa sôi nổi vừa tha thiết góp phần tạo nên sức truyền cảm cho đoạn văn.
đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong
3/ Cảnh sắc riêng của đất trời mùa xuân từ sau 15/1 ở miền Bắc được tác giả miêu tả qua các chi tiết như :
Tết hết mà chưa hết hẳn, đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong.

Cỏ không mướt xanh nhưng nức một mùi hương man mác.
3/ Cảnh sắc riêng của đất trời mùa xuân từ sau 15/1 ở miền Bắc được tác giả miêu tả qua các chi tiết như :
Tết hết mà chưa hết hẳn, đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong.
Cỏ không mướt xanh nhưng nức một mùi hương man mác.


Trời đã hết nồm, mưa xuân thay thế cho mưa phùn.
3/ Cảnh sắc riêng của đất trời mùa xuân từ sau 15/1 ở miền Bắc được tác giả miêu tả qua các chi tiết như :
Tết hết mà chưa hết hẳn, đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong.
Cỏ không mướt xanh nhưng nức một mùi hương man mác.
Trời đã hết nồm, mưa xuân thay thế cho mưa phùn.

3/ Cảnh sắc riêng của đất trời mùa xuân từ sau 15/1 ở miền Bắc được tác giả miêu tả qua các chi tiết như :
Tết hết mà chưa hết hẳn, đào hơi phai nhưng nhụy vẫn còn phong.
Cỏ không mướt xanh nhưng nức một mùi hương man mác.
Trời đã hết nồm, mưa xuân thay thế cho mưa phùn.
Con người trở về với bữa cơm giản dị.
Các trò vui ngày Tết cũng tạm thời kết thúc.

4/ Ý nghĩa văn bản :
- Văn bản đem đến cho người đọc cảm nhận về vẻ đẹp của mùa xuân trên quê hương miền Bắc hiện lên trong nỗi nhớ của người con xa quê.
- Văn bản thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa con người với quê hương xứ sở - một biểu hiện cụ thể của tình yêu đất nước.
2. NỘI DUNG Ý NGHĨA :
1. NGHỆ THUẬT:

- Trình bày nội dung văn bản theo mạch cảm xúc lôi cuốn, say
mê.
- Lựa chọn từ, ngữ, câu văn linh hoạt, biểu cảm, giàu hình ảnh.
- Có nhiều so sánh, liên tưởng phong phú, độc đáo, giàu chất thơ.
Văn bản đem đến cho người đọc cảm nhận về vẻ đẹp của mùa xuân trên quê hương miền Bắc hiện lên trong nỗi nhớ của người con xa quê.
Văn bản thể hiện sự gắn bó máu thịt giữa con người với quê hương xứ sở - một biểu hiện cụ thể của tình yêu đất nước.
III/TỔNG KẾT:
IV.LUYỆN TẬP:
Tập đọc diễn cảm bài văn.
Sưu tầm và chép lại một số đoạn văn, câu thơ hay về mùa xuân ?
3. Viết một đoạn văn diễn tả cảm xúc của em về một mùa trong năm ở quê hương hay nơi mình đang sống.

Đi vào nẻo xuân
Gặp đường lụa đỏ
Ai chờ em đó
Mà hoa trắng ngần

vào thanh tân
Như về quê ngoại
Lúa hương đồng gần
Đương thì con gái

Hẹn cưới phân vân
Em nhìn mê mải
Chuồn ngô ngủ mãi
Bờ ao cúc tần

Khép tà áo mới
Em vào đêm xuân.
Vào Xuân – Hoàng Cầm
Mùa xuân nho nhỏ - Thanh Hải

Mọc giữa dòng sông xanh
Một bông hoa tím biếc
Ơi con chim chiền chiện
Hót chi mà vang trời.
Từng giọt long lanh rơi
Tôi đưa tay tôi hứng

Mùa xuân người cầm súng
Lộc dắt đầy quanh lưng
Mùa xuân người ra đồng
Lộc trải dài nương mạ
Tất cả như hối hả
Tất cả như xôn xao
…………………….
Ý Xuân - Hồ Dzếnh

Trời đẹp như trời mới tráng gương,
Chim ca, tiếng hát rộn ven tường.
Có ai bên cửa, ngồi hong tóc
Cho chảy lan thành một suối hương…

Sắc biếc giao nhau, cành bắt cành,
Nước trong, hồ ngợp thủy tinh xanh.
Chim bay, cánh trĩu trong xuân ý,
Em đợi chờ ai, khuất bức mành?

Giữa một giờ thiêng, tình rất đẹp,
Mắt buồn và rất…rất thanh thanh.
Mày ai bán nguyệt, người ai nhỏ,
Em ạ, yêu nhau…chết cũng đành!


Hướng dẫnVề nhà
- Ghi lại những câu văn mà em cho là hay nhất trong văn bản.
- Nhận xét về việc lựa chọn, sử dụng ngôn ngữ trong văn bản.
Sọan bài : Sài Gòn tôi yêu
Sưu tầm văn thơ,tranh ảnh về SG
Xem, trả lời các câu hỏi SGK/171