Bài 15. Đòn bẩy

Tiết 16: ĐÒN BẨY
Dùng KÌM và xà beng nhổ hai cây đinh cắm chặt vào tấm gỗ. Dụng cụ nào dễ nhổ đinh hơn?
Một số người quyết định dùng cần vọt để nâng ống bê tông lên.
Liệu làm như thế có dễ dàng hơn không?
1. Trọng lượng của ống cống đó bằng
A. 30 N
B. 300 N
C. 3000 N
D. 30000 N
2. Dùng cách nâng như H2, để nâng được ống cống lên thì tổng lực kéo
A. F= 3000 N
B. F=300 N
C. F< 300 N
D. F= 30N
3. Dùng cách nâng như H3, để nâng được ống cống lên có thể dùng lực kéo
A. F< 3000 N
B. F=3000 N
C. F =3300 N
D. F>3000N
Ống cống ở H1 có khối lượng 300Kg.
cần vọt
ròng rọc
mặt phẳng nghiêng
dây kéo
4
+ Trong 2 bài học trước để dịch chuyển ống cống từ dưới mương lên các bạn HS đã dùng những cách nào?
Kéo trực tiếp theo phương thẳng đứng
Dùng mặt phẳng nghiêng
Một số người quyết định dùng cần vọt để nâng ống bêtông lên. Hãy dự đoán xem làm như vậy có dễ dàng hơn hay không?
Một số người quyết định dùng cần vọt để nâng ống bê tông lên
Liệu làm như thế có dễ dàng hơn không?
cần vọt
Muốn rõ hơn chúng ta cùng tìm hiểu bài học:
Tiết 16-Bài 15: đòn bẩy
+ Chiếc cần vọt
hình 15.1
hình 15.2
hình 15.3
Hãy quan sát hình vẽ :
I. Tìm hiểu cấu tạo của đòn bẩy:
- 3 yếu tố của đòn bẩy:
+ Điểm tựa (O)
+ Điểm tác dụng của lực nâng vật F2 tại O2
O1
O
O2
+ Điểm tác dụng của lực cần nâng F1 tại O1
B
0
F
P
A
Mỗi đòn bẩy cần có một điểm để quay quanh
gọi là điểm tựa.
Một điểm tựa
- Một thanh chắc
- Cánh tay đòn
Khoảng cách giữa điểm tựa 0 và giá của lực gọi là cánh tay đòn.
+) Các yếu tố của đòn bẩy:
cấu tạo của đòn bẩy
3 yếu tố của đòn bẩy:

- Điểm tựa là O
-Điểm tác dụng của lực cần nâng F1 tại O1
-Điểm tác dụng của lực cần nângF2 tại O2
Có thể dùng đòn bẩy mà thiếu một trong 3 yếu tố vừa nêu được không?
Không
O1
O
O2
BÀI 15: ĐÒN BẨY
O
O2
O1
O
O1
O2
3
2
1
4
5
6
C1: Hãy điền các chữ O, O1, O2 vào vị trí thích hợp trên các hình 15.2, 15.3
H 15.2
H15.3
11
O
Búa nhổ đinh
Hình 15.3
Nhổ đinh
C1
Hãy chỉ ra điểm đặt các chữ O,O1,O2 vào vị trí thích hợp trên hình.
Trong đòn bẩy ở H15.4 , muốn lực nâng vật lên nhỏ hơn trọng lượng (P) của vật thì các khoảng cách OO1 và OO2 phải thỏa mãn điều kiện gì?
quả nặng
giá treo
lực kế
F
P
Trong đòn bẩy ở H15.4 , muốn F< P thì các khoảng cách OO1 và OO2 phải thỏa mãn điều kiện gì?
- Lực kế, khối trụ kim loại có móc và dây buộc,
- giá đỡ có thanh ngang khối lượng không đáng kể
- Chép bảng 15.1 vào vở
Lắp dụng cụ như hình 15.4 để đo lực kéo F2
b, Tiến hành đo
b, Tiến hành đo
C2:
- Đo trọng lượng của vật và ghi kết quả vào bảng 15.1

Kéo lực kế để nâng vật lên từ từ.
Đọc và ghi số chỉ của lực kế trong 3 trường hợp ghi trong bảng 15.1
O
O1
O2
O2
O2
Thí nghiệm:
1,5N
2,5N
1N
2N
3. Rút ra kết luận.
C3: Chọn từ thích hợp trong khung để điền vào chổ trống của các câu sau:
-lớn hơn
bằng
-nhỏ hơn
- Muốn lực nâng vật trọng lượng của vật thì phải làm cho khoảng cách từ điểm tựa tới điểm tác dụng của lực nâng khoảng cách từ điểm tựa tới điểm tác dụng của trọng lượng vật.
nhỏ hơn
lớn hơn
Vậy:
Khi OO2 > OO1 thì F2 < F1.
phambayss.violet.vn

Chọn câu trả lời đúng:
Khi sử dụng đòn bẩy phải dùng lực:
TRẮC NGHIỆM
III. Vận dụng
Tìm những thí dụ sử dụng đòn bẩy trong cuộc sống?
C4
cuốc chim
búa nhổ đinh
cầu bập bênh
Những thí dụ sử dụng đòn bẩy trong cuộc sống
chổi
dao cắt thuốc nam
cần cẩu
chèo thuyền
sử dụng đòn bẩy trong cuộc sống
cái bóc vỏ
23
C5. hãy chỉ ra điểm tựa, các điểm tác dụng của lực F1, F2 lên đòn bẩy trong các hình vẽ bên
O2
điểm tựa O
O1
điểm tựa O
O1
O2
1
2
3
4
5
6
C5: Hãy chỉ ra điểm tựa, các điểm tác dụng của lực F1, F2 lên đòn bẩy trong h.15.5
* Mỗi đòn bẩy đều có:
- Điểm tựa là O
- Điểm tác dụng của lực F1 là O1
- Điểm tác dụng của lực F2 là O2
điểm tựa O
O1
O2
O2
điểm tựa O
O1
1
2
3
5
6
4
* Mỗi đòn bẩy đều có:

- Điểm tựa là O

- Trọng lượng của vật
cần nâng (F1) là O1

- lực nâng vật F2 là O2
chiếc Cần vọt
C6. Hãy đề xuất phương án để cải tiến việc sử dụng đòn bẩy ở hình 15.1 để làm giảm lực kéo hơn?
O1
O
H 15.1
C6: Hãy chỉ ra cách cải tiến việc sử dụng đòn bẩy H.15.1
để làm giảm bớt lực kéo.
- Đặt điểm tựa O gần ống bêtông hơn
- Buộc dây kéo xa điểm tựa hơn
- Buộc thêm vật nặng vào cuối đòn bẩy
O2
O1
O
o1
o2
Chọn câu nói đúng.
Câu1. Đòn bẩy trên có điểm tựa là:
o
Điểm O2 C. Điểm O
Điểm O1 D. Cả 3 ý đều đúng
H1 H2
o1
o2
o
Câu 2: Trong hai trường hợp trên, trường hợp nào tay tác dụng vào đòn bẩy với lực nhỏ hơn trọng lượng vật.
A. H1 B. H2
H1 H2
3/ Chọn câu trả lời đúng. Tại sao kéo cắt kim loại, kìm cộng lực phải có tay cầm dài?
Để dễ cầm hơn.
Để cắt dễ dàng hơn.
C. Để tay tác dụng lực nhỏ hơn.
D. Cả B và C.
4/ Chọn câu trả lời đúng.
Để nhổ một cây đinh lớn đóng sâu vào cây gỗ, người ta thường dùng vật nào sau đây là có lợi nhất :
A. Kìm nhổ đinh.
B. Búa nhổ đinh.
C. Xà beng nhổ đinh.
D. Kéo.
5/ Chọn câu trả lời đúng. Khi sử dụng đòn bẩy, người ta sẽ :

Bị thiệt về lực.
Được lợi về lực.
C. Không được lợi gì cả.
D. Được lợi về đường đi
Tay chân của con người hoạt động như các đòn bẩy. Các xương tay, xương chân là đòn bẩy.
“Nếu cho tôi 1 điểm tựa , tôi sẽ nâng bổng trái đát lên”
Archimedes
(284 - 212 TCN)
Archimedes
(284 - 212 TCN)
Một đòn bẩy không thể thiếu điểm tựa.
Trong thực tế, nếu ta có kiến thức thì nó là một điểm tựa cững chắc để mỗi con người chúng ta bước tới sự thành công một cách dễ dàng
GHI NHỚ
* Mỗi đòn bẩy đều có:
- Điểm tựa là O
- Điểm tác dụng của lực F1 là O1
- Điểm tác dụng của lực F2 là O2
* Khi OO2 > OO1 thì F2 < F1
BÀI 15: ĐÒN BẨY
- Học thuộc phần ghi nhớ SGK
- Làm các bài tập 15.1, 15.2, 15.3, 15.4 trong sách Bài tập
Hướng dẫn về nhà
b
a
F1
c
d
F2
c
a
F1
F2
b