Bài 15. ADN

bài giảng sinh học 9
Giáo viên: Vũ Đình Giới
Trường THCS Nam Chính
Nam Sách - Hải Dương
Chương III : adn và gen
Bài 15: adn
* NộI DUNG BàI HọC
Cấu tạo hóa học của phân tử ADN
II. Cấu trúc không gian của phân tử ADN
Bài 15: adn
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Quan sát tranh và trả lời câu hỏi
Phân tử adn được cấu tạo từ những nguyên tố nào ?
Trả lời :
Phân tử adn được cấu tạo từ những nguyên tố : c, h , o ,n ,p
Cấu tạo ADN
Quan sát tranh và trả lời câu hỏi
Phân tử adn được cấu tạo từ những loại nuclêôtit nào ?Sự sắp xếp các nuclêôtit trên ADN như thế nào?
Trả lời :
Phân tử adn được cấu tạo bởi 4 loại nuclêôtit : a , t, g, X.các nuclêôtit sắp xếp theo chiều dọc phân tửADN
Hình15.môhình cấu trúc một đoạn phân tử ADN
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Em có nhận xét gì về kích thước , khối lượng và chiều dài của phân tử adn ?
Trả lời :
Phân tử adn có kích thước lớn có thể dài tới hàng trăm micrômet và khối lượng lớn đạt đến hàng triệu , hàng chục triệu đvc
mô hình ADN
Quan sát tranh và trả lời câu hỏi
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Trả lời :
Theo em chiều dài của phân tử ADN được xác định do đâu?
Chiều dài phân tử ADN được xác định theo số lượng của các nuclêôtit.
Cứ 3 nuclêôtit tạo thành một bộ ba . từ 4 loại nuclêôtit:A,T,G,X hãy viết các bộ ba có thể tạo ra?
Trả lời :
Từ 4 loại nuclêôtit tao ra rất nhiều bộ ba: AAA, ATG, ATX,AGX...............................
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Từ 4 loại nuclêôtit tạo ra nhiều cách sắp xếp. Nhiều cách sắp xếp này có ý nghĩa gì ?
Trả lời :
Nhiều cách sắp xếp tạo ra vô số loại phân tử ADN khác nhau.
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Thảo luận nhóm và trả lời câu hỏi sau :
1. Tại sao phân tử ADN lại có tính đa dạng và đặc thù?
2. Tính đa dạng và đặc thù của ADN có ý nghĩa gì?
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
1.Tại sao phân tử ADN lại có tính đa dạng và đặc thù?
Trả lời :
- Mỗi phân tử ADN có thành phần,số lượng, trình tự sắp xếp các nuclêôtit,hàm lượng ADN trong nhân tế bào là khác nhau.
- Từ 4 loại nuclêôtit có nhiều cách sắp xếp khác nhau tạo ra vô số loại phân tử ADN.
Trả lời :
2.tính đa dạng và đặc thù của ADN có ý nghĩa gì?
Tính đa dạng và đặc thù của phân tử ADN có ý nghĩa: đó là cơ sở cho tính đa dạng và đặc thù của các loài sinh vật.
Trả lời :
- trong tế bào sinh dưỡng: ADN chủ yếu tập trung trong nhân.
- trong giao tử: hàm lượng ADN giảm đi một nửa
- trong hợp tử: hàm lượng ADN lại được phục hồi.
Em có nhận xét gì về hàm lượng và vị trí của ADN trong tế bào sinh dưỡng, trong giao tử và hợp tử?
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Trả lời :
Hàm lượng ADN giảm đi một nửa trong quá trình tạo giao tử và phục hồi trong hợp tử sau thụ tinh vì liên quan đến cơ chế nhân đôi , phân li của NST trong tế bào sinh dưỡng.
Tại sao hàm lượng ADN lại giảm đi một nửa trong quá trình tạo giao tử và phục hồi trong hợp tử sau thụ tinh?
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Phân tử adn được cấu tạo gồm mấy mạch, các mạch này có đặc điểm gì khác nhau?
Trả lời :
- Phân tử ADN là một chuỗi xoắn kép, gồm 2 mạch đơn song song, xoắn đều quanh 1 trục theo chiều từ trái sang phải.
II. Cấu trúc không gian của phân tử ADN
hình15.mô hình cấu trúc một đoạn phân tử ADN
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Chiêù dài mỗi vòng xoắn và đường kính phân tử AND là bao nhiêu?
Trả lời :
- Mỗi vòng xoắn cao 34 angtơron gồm 10 cặp nuclêôtit, đường kính vòng xoắn là 20 angtơron.
II. Cấu trúc không gian của phân tử ADN
hình15.mô hình cấu trúc một đoạn phân tử ADN
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Giữa hai mạch đơn của phân tử adn cócác loại nuclêôtit nào liên kết với nhau ?
Trả lời :
Phân tử adn giữa hai mạch đơn có: A liên kết với T bằng 2 liên kết hiđrô(a = t ); G liên kết với X bằng 3 liên kết hiđrô (g = x )
II. Cấu trúc không gian của phân tử ADN
mô hình cấu trúc một đoạn ADN
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Trả lời :
Mạch 1: - A-T-G-G-X-T-A-G-T-X-
Hoàn thành tiếp các nuclêôtit ở mạch 2:
Mạch 2: .........................................
Mạch 1: - A-T-G-G-X-T-A-G-T-X-
Mạch 2: - T-A-X-X-G-A-T-X-A-G-
II. Cấu trúc không gian của phân tử ADN
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Trả lời :
giữa 2 mạch của phân tử ADN các nuclêôtit liên kết với nhau theo nguyên tắc nào? nguyên tắc này có ý nghĩa gì?
Giữa 2 mạch của phân tử ADN các nuclêôtit liên kết với nhau theo nguyên tắc bổ sung.
Nguyên tắc nay có ý nghĩa: Khi biết trình tự các nuclêôtit của 1 mạch có thể biết trình tự các nuclêôtit của mạch kia.
II. Cấu trúc không gian của phân tử ADN
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
Trả lời :
theo nguyên tắc bổ sung em có nhân xét gì về số lượng của các nuclêôtit trong phân tử ADN?
Theo nguyên tắc bổ sung:
A=T, G?X tức là A-T; G-X
A+T
A+G=T+X
G+X
đặc trưng cho loài.
II. Cấu trúc không gian của phân tử ADN
I. Cấu tạo hóa học của phân tử adn
Bài 15: adn
bài tập
Bài 1: Một đoạn đơn của phân tử ADN có trình tự ADN như sau:
-A-T-G-X-T-A-G-T-X-
-T-A-X-G-A-T-X-A-G-
hãy viết đoạn mạch đơn bổ sung với nó ?
.........................................
Bài 2: Theo NTBS thì về mặt số lượng đơn phân những trường hợp nào sau đây là đúng?
a, A+G=T+X
b, A=T,G=X.
c, A+T+G=A+X+T
d, A+X+T=G+X+T
bài tập
hướng dẫn về nhà
Học lại bài và trả lời các câu hỏi cuối bài
Đọc trước bài 16 : "ADN và bản chất của gen "
bài học kết thúc