Bài 15. ADN

Chào mừng quý thầy cô về thăm lớp và dự giờ

Người thực hiện: Nguy?n Th? Phuong Thỳy
Tiết 15 : ADN
Kiểm tra bài cũ
NST được quan sát rõ nhất ở kì nào trong chu kì tế bào? Nêu cấu trúc của NST?

2. Nêu vai trò của NST đối với sự di truyền tính trạng?
1- NST được quan sát rõ nhất ở kì giữa của quá trình phân chia tế bào.
- Ở kì giữa, NST gồm 2 nhiễm sắc tử chị em (cromatit) gắn với nhau ở tâm động. Mỗi cromatit có thành phần chủ yếu: một phân tử ADN và protein loại histon
2. NST là cấu trúc mang gen có bản chất là ADN, nhờ sự tự sao của ADN đưa đến sự tự nhân đôi của NST, nhờ đó các gen quy định các tính trạng được di truyền qua các thế hệ tế bào và cơ thể.
Chương iii: adn và gen
Tiết 15: ADN
(Axit dêôxiribônuclêic)
I. Cấu tạo hoá học của phân tử ADN
Phân tử ADN được cấu tạo từ những nguyên tố hóa học nào ?
Các nguyên tố cấu tạo nên phân tử ADN: C, H, O, N, P.
- Nêu đặc điểm về kích thước, khối lượng của phân tử AND?
I. Cấu tạo hoá học của phân tử ADN
ADN là một đại phân tử:
- Kích thước lớn, dài tới hàng trăm micrômet
- Khối lượng lớn, hàng triệu đvC
Phân tử ADN
+ ADN có cấu tạo theo nguyên tắc đa phân vì mỗi phân tử ADN gồm nhiều đơn phân. Mỗi đơn phân là 1 Nuclêôtit.

+ Có 4 loại nuclêôtit:
? Nờu nguyờn t?c c?u t?o trong phõn t? ADN?
? Có mấy loại nuclêôtit?
,
Cấu tạo chi tiết một đoạn phân tử ADn
Mỗi nuclêôtít gồm có những thành phần hóa học nào?
Mỗi nuclêôtit gồm:
H3PO4
Đường đêôxiribôzơ C5H10O4
Bazơ Nitric A (T, G, X)
Hãy quan sát tranh mô hình cấu tạo một đoạn phân tử AND và nghiên cứu thông tin SGK trả lời câu hỏi sau
? Vì sao ADN có tính đa dạng v� tính đặc thù?
*Tính đa dạng của ADN là do 4 loại Nu sắp xếp khác
nhau tạo được vô số loại phân tử ADN khác nhau
*Tính đặc thù của ADN là do số lượng, thành phần và
trình tự sắp xếp các cặp Nu quy định
? Tính đa dạng và đặc thù của AND được chi phối chủ yếu do đặc điểm cấu tạo hóa học nào?
Do sự chi phối của cấu tạo theo nguyên tắc đa phân gồm nhiều đơn phân. Có 4 loại đơn phân: A, T, G, X.
? Tính đa dạng và đặc thù của AND có ý nghĩa gì đối với di truyền ở sinh vật?
Tính đa dạng và đặc thù của AND là cơ sở phân tử cho tính đa dạng và đặc thù của các loài sinh vật
Tính đặc thù của ADN được ổn định trong quá trình sinh sản vì:
- Trong giao tử hàm lượng ADN giảm đi một nửa
- Trong thụ tinh hàm lượng ADN lại được phục hồi
Ví dụ: ở người:
- Trong tế bào lưỡng bội hàm lượng ADN là 6,6.10-12 (g)
- Trong giao tử (trứng hoặc tinh trùng), hàm lượng ADN chỉ còn 3,3 . 10-12 (g)
II. Cấu trúc không gian của phân tử ADN
- Phân tử ADN là chuỗi xoắn kép gồm 2 mạch đơn ( pôlinuclêôtit) song song xoắn đều quanh một trục theo chiều từ trái sang phải( xoắn phải)
- Mỗi chu kì xoắn có chiều dài 34 A0, R= 20 A0 , gồm 10 cặp Nu.
1A0 = 10-7mm = 10-4àm
Cấu trúc không gian của phân tử ADN:
Quan sát tranh thảo luận nhóm trả lời các câu hỏi sau( 3 phút)
Các loại Nu nào giữa 2 mạch liên kết với nhau thành từng cặp?
Giả sử trình tự các đơn phân trên đoạn mạch ADN như sau:
-A-T-G-G-X-T-A-G-T-X-
Trình tự các đơn phân trên đoạn
mạch tương ứng sẽ như thế nào?
- C¸c Nu gi÷a 2 m¹ch liªn kÕt víi nhau theo chiÒu däc bëi c¸c liªn kÕt Hi®r« theo nguyªn t¨c bæ sung: A = T ; G = X
- Trình tự các đơn phân trên đoạn mạch tương như sau:
- A - T - G - G -T - A- G - T - X -
A
T
T
A
G
G
X
X
T
T
A
G
T
X
X
T
T
A
A
A
T
X
A
G
A
A
T
G
Giả sử trình tự các đơn phân trên đoạn mạch ADN như sau:
Trình tự các đơn phân trên đoạn mạch tương ứng sẽ như thế nào?
Hệ quả của nguyên tắc bổ sung
- Tỉ lệ các đơn phân trong ADN
A = T ; G = X A + G = T + X

Theo nguyên tắc bổ sung của 2 mạch nên khi biết trình tự đơn
phân của 1 mạch thì suy ra trình tự đơn phân của đoạn mạch
còn lại.
- Tỷ lệ: (A + T) / (G + X) trong các ADN khác nhau thì
Khác nhau và đặc trưng cho loài
Kiểm tra đánh giá:
Chọn câu trả lời đúng:
Câu 1: Tính đặc thù của mỗi loại ADN do yếu tố nào qui định?
a. Số lượng, thành phần và trình tự sắp xếp của các Nu trong phân tử ADN
b. Hàm lượng ADN trong nhân tế bào
c. Tỉ lệ (A+T) / (G+X) trong phân tử ADN
d. Cả a và b
Chọn những câu trả lời đúng:
Câu 2: Theo nguyên tắc bổ sung thì về mặt số lượng đơn phân, những trường hợp nào sau đây là đúng?
a. A + G = T + X
b. A = T; G = X
c. A +T +G = A +X + T
d. A +X +T = G + X + T

Một phân tử ADN có 10.000 nucleotit.
a. Số vòng xoắn của phân tử ADN là
A. 100
B. 500
C. 200
D. 1.000
b. Chiều dài của phân tử ADN là:
A. 15.000 A0
B. 10.000A0
C. 17.000 A0
D. 20.000A0

Dặn dò
Học bài và trả lời câu hỏi SGK
Làm bài tập : 4, 5, 6 vào vở bài tập;
Đọc trước bài 16 và chuẩn bị các phần lệnh của bài 16
GIỜ HỌC KẾT THÚC
CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM