Bài 15. ADN

SINH HỌC
KHỐI LỚP 9
TRUONGTHCS HUNG DONG
GV :LUONG THI HONG LAM
Chương III: ADN và GEN
Tiết 15: ADN
I: Cấu tạo hoá học của phân tử ADN(Axit đêoxiribônuclêic)
Cấu tao hóa hoc
của ADN :
ADN cấu tạo từ các
nguyên tố
C,H,O,N,P
ADN là đại phân tử,
cấu tạo theo
nguyên tắc
đa phân, đơn phân
của nó là các
nuclêotit: ađêlin (A)
timin(T), guanin(G)
xitogin(X).
1 ADN được cấu tạo từ nguyên tố hoá học nào?
2 vì sao nói ADN là đại phân tử?
3 vì sao nói ADN cấu tạo theo nguyên tắc đa phân?
TRAO ĐỔI NHÓM
Hãy quan sát
hình vẽ kết hợp đọc sách giáo khoa trả lời câu hởi sau :
Mỗi nuclêôtit có ba thành phần: - Đường đêôxiribôzơ, - Axitphốtphoric, - Một trong bốn loại bazơ nitric: ađênin(A), guanin(G), xitôzin(X), timin(T)
Mở rộng
- Tên của mỗi nuclêôtít đươc gọi bằng tên của bazơ nitric vì chúng chỉ khác nhau ở thành phần này
- Các nuclêôtít liên kết với nhau theo chiều dài bằng các liên kết hoá trị, cứ một đường của nuclê otít với một axit của nuclêôtit kia tao lên chuỗi pôlinuclêôtít quyết định chieu dài của phân tử ADN
TRAO ĐỔI NHÓM
Hãy nghiên cứu sách giáo khoa trả lời câu hỏi sau :

1 Vì sao ADN lại có tính đa dạng?
2 Vì sao ADN lai có tinh đặc thù ?
Tính đa dạng của ADN là do 4 loại nucleôtit sắp xếp khác nhau tạo được vô số loại phân tử ADN khác nhau.
Tính đặc thù là do số lượng, thành phần và trình tự sắp xếp các cặp nuclêôtit
-> Tính đa dạng và đặc thù của ADN là cơ sở phân tử cho tính đa dạng và đặc thù của các loài sinh vật.
II: Cấu trúc không gian của phân tử ADN
CRICK
WATSON
THẢO LUẬN NHÓM
Hãy quan sát mô hình kết hợp hình vẽ
trả lời các câu hỏi sau :
1/ Mô tả cấu trúc không gian của phân tử ADN ?
2/ Em có nhận xét gì về sự liên kết của các nuclêôtit gữa hai mạch
ADN là một chuỗi xoắn kép gồm hai mạch song song xoắn đều quanh một trục theo chiều từ trái qua phải .Mỗi chu kỳ xoắn dài 34A, gồm 10 cặp nuclêôtit, đường kính vòng là 20A
- Các loại nuclêôtit giữa hai mạch liên kết với nhau thành từng cặp : A liên kết với T bằng 2 liên kết hiđro, G liên kết với X bằng 3 liên kết hiđrô theo nguyên tắc bổ sung (NTBS)
Bài tập :
Giả sử trình tự các đơn phân trên một đoạn mạch ADN như sau :
-A-T-G-G-X-T-A-G-T-X-
Trình tự các đơn phân trên mạch tương ứng sẽ như thế nào ?
Từ bài tập trên hãy rút ra hệ quả của nguyên tắc bổ sung ?
Mạch ban đầu: -A-T-G-G-X-T-A-G-T-X-
Mạch tương ứng: -T-A-X-X-G-A-T-X-A-G-
Đáp án
Do tính chất bổ sung của 2 mạch nên khi biết trình tự đơn phân của một mạch thì suy ra đơn phân của mạch còn lại.
- A = T ; G = X

A + G = T + X
- Tỷ số A+ T/ G + X trong các ADN khác nhau thì khác nhau và đặc trưng cho từng loài.
Câu 1: tính đặc thù của mỗi loại ADN do yếu tố nào sau đây quyết định?
A: số lương, thành phần, trình tự sắp xếp của các nuclêôtit trong phân tử ADN
B: hàm lượng ADN trong nhân
C: tỉ lệ (A+T)/(G+X)
D: cả A & B
Câu 2: chọn những câu trả lời đúng
Theo NTBS thì về mặt số lượng đơn phân những
trường hợp nào sau đây là đúng?
A: A+G = T+X
B: A = T; G = X
C: A+T+G = A+X+T
D: A+X+T = G+X+T
Kiểm tra đánh giá
Dặn dò:
Trả lời câu hỏi SGK
Chuẩn bị bài 16
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô cùng toàn thể các em học sinh!