Bài 15. ADN

môn: sinh học 9
Tiết 15: adn

Giáo viên :Trần thị mai
Trường THSC Liên châu
Chương III: ADN và GEN
Tiết 15: ADN
I: Cấu tạo hoá học của phân tử ADN: (Axit đêôxiribônuclêic)
ADN cấu tạo từ các
nguyên tố
C,H,O,N,P
ADN là đại phân tử:
+ Kich thước lớn dài
hàng trăm micrômét
+ Khối lượng lớn
đến hàng triệu
hàng chục triệu
đơn vị cácbon
Cấu tạo hóa học
của ADN :
- ADN cấu tạo từ các
nguyên tố
C,H,O,N,P
- ADN là đại phân tử
- cấu tạo theo
nguyên tắc
đa phân, đơn phân
của nó là các
nuclêotit: ađêlin (A)
timin(T), guanin(G)
xitôgin(X).
ADN cấu tạo theo
nguyên tắc đa phân
vì gồm nhiều
đơn phân
4/ đơn phân của ADN là các loại nuclêôtít nào?
đơn phân của nó
là các nuclêôtit:
ađêlin (A) timin(T)
guanin(G) xitôzin(X).
3/ vì sao nói ADN cấu tạo theo nguyên tắc đa phân?
2/ vì sao nói ADN là đại phân tử?
1/ ADN được cấu tạo từ nguyên tố hoá học nào?
Hãy quan sát hình
vẽ kết hợp đọc sách giáo khoa trả lời câu hỏi sau :
Mỗi nuclêôtit có ba thành phần:Đường đêôxiribôzơ, axitphốtphoric, một trong bốn loại bazơ nitric: ađênin(A), guanin(G), xitôzin(X), timin(T)
Mở rộng
- Tên của mỗi nuclêôtít đươc gọi bằng tên của bazơ nitric vì chúng chỉ khác nhau ở thành phần này
- Các nuclêôtít liên kết với nhau theo chiều dài bằng các liên kết hoá trị, cứ một đường của nuclêôtít này với một axit của nuclêôtit kia tạo lên chuỗi pôlinuclêôtít quyết định chiều dài của phân tử ADN
TRAO ĐỔI NHÓM
Hãy nghiên cứu sách giáo khoa trả lời câu hỏi sau:

1 Vì sao ADN lại có tính đa dạng?
2 Vì sao ADN lại có tính đặc thù ?
G
Tính đa dạng và đặc thù thể hiên:
G
G
G
G
G
G
G
G
1
2
3
Số lượng
Thành phần
Trình tự sắp xếp
Tiết 15: ADN
- Tính đa dạng : do sự sắp xếp khác nhau của 4 loại nuclêôtít
- Tính đặc thù: do thành phần, số lượng, trình tự sắp xếp của các nuclêôtit trên ADN
TÍNH ĐA DẠNG VÀ ĐẶC THÙ CỦA ADN
Tính đa dạng và đặc thù của ADN giúp ta giải thích như thế nào về tính đa dạng đặc thù của các loài sinh vật?
*Tính đa dạng và đặc thù của ADN là cơ sở ph¸t triÓn về tính đa dạng đặc thù của các loài sinh vật
Hàm lượng ADN trong nhân tế bào lưỡng bội ở người là 6,6.10-12g
Hàm lượng ADN trong trứng hay tinh trùng là 3,3.10-12g
Tiết 15: ADN
? Sự hiểu biết về tính đa dạng và đặc thù của ADN được ứng dụng như thế nào trong cuộc sống hằng ngày?
Hình ảnh mô phỏng một tên trộm ở huyện Bến Cát, Tân Uyên và thị xã Thủ Dầu Một - tỉnh Bình Dương
Vụ cướp thường xảy ra vào trời tối. Mục đích là cướp nữ trang và cưỡng hiếp phụ nữ
(vào năm 2003-2004)
Đã thành công được 12 vụ. Đến vụ thứ 13, thì anh ta bị chị Bích cắn đứt một mẩu tai và đã chạy thoát.
Cơ quan điều tra đã đưa 19 người vào diện nghi vấn có đặc điểm hình dáng giống với kẻ mà các nạn nhân đã mô tả.
Nhưng đến tháng 4/2006, chỉ một mẫu tóc của kẻ tình nghi mà công an tỉnh Bình Dương đã thành công trong việc truy bắt tội Phạm
B. Mẫu tóc của tội phạm
C. Mẫu mô tai của tội phạm
Đố các em: tại sao chỉ một mẫu tóc của tội phạm mà công an tỉnh Bình Dương đã truy bắt được tội Phạm?
Trung tâm phân tích ADN và công nghệ di truyền
Các cán bộ giám định ADN trong phòng TN
Cấu trúc gen trong ADN của mẫu tóc
Cấu trúc gen trong ADN của mô tai
Mặc dù trên cơ thể có rất nhiều tế bào, nhưng mỗi tế bào đều có cấu trúc di truyền giống nhau. Đó chính là phân tử ADN.
Trước những bằng chứng ADN được phân tích trên máy hiện đại nhất thế giới, Điền đã cúi đầu nhận tội.
I: Cấu tạo hoá học của phân tử ADN(Axit đêôxiribônuclêic)
II: Cấu trúc không gian của phân tử ADN
Chương III: ADN và GEN
Tiết 15: ADN
Năm 1953, J.Oatson và F.Crick công bố mô hình của ADN và xem như là mô hình của sự sống
34 A0
20 A0
A
T
T
A
G
G
X
X
Th?o lu?n
(?) Mô tả cấu trúc của phân tử ADN theo mô hình của Watson và Crick?
(?) Các loại nucleotit nào giữa 2 mạch đơn liên kết với nhau thành từng cặp?
ADN là một chuỗi xoắn kép song song từ trái qua phải. Đường kính vòng xoắn 20Ao, 1 chu kì xoắn 34A0
Giữa 2 mạch đơn thì A liên kết với T và G liên kết với X theo nguyên tắc bổ sung
(?) A�p dụng nguyên tắc bổ sung giữa 2 mạch đơn của phân tử ADN viết trình tự nucleotit trên mạch đơn còn lại?
A
T
T
A
G
G
X
X
T
T
A
G
T
X
X
T
T
A
A
A
T
X
A
G
A
A
T
G
Nhận xét về số nucleotit loại A với nucleotit loại T; nucleotit loại G với nucleotit loại X?
A = T và G = X
Nếu gọi N là tổng số nucleotit trên ADN thì N tính như thế nào?
N=A+T+G+X =2(A+G)
1 chu kì xoắn có 10 cặp nucleotit. Vậy khoảng cách giữa 2 nucleotit kế nhau là bao nhiêu?
3,4 A0
Gọi l là chiều dài của ADN thì l tính như thế nào?
Do A=T và G = X nên tỉ số là đặc trưng cho từng loài.
Trao đổi nhóm:
Giả sử trình tự các đơn phân trên một đoạn mạch ADN như sau :
-A-T-G-G-X-T-A-G-T-X-
Trình tự các đơn phân trên mạch tương ứng sẽ như thế nào ?
Từ bài tập trên hãy rút ra hệ quả của nguyên tắc bổ sung ?
Mạch ban đầu: -A-T-G-G-X-T-A-G-T-X-
Đáp án:

Mạch tương ứng: -T-A-X-X-G-A-T-X-A-G-
Hệ quả của nguyên tắc bổ xung

- Biết trình tự nuclêôtít trên mạch này => trình tự của nuclêôtít của mạch tương ứng
- A = T
- G = X
A + G = T + X= 50% N
( A + G):( T + X) = 1
Nêu đặc điểm cấu tạo hoá học của AND?
Mô tả cấu trúc ADN. Hệ quả của nguyên tắc bổ sung được thể hiện ở những điểm nào?
Kiểm tra đánh giá
Kết luận
Phân tủ ADN được cấu tạo các nguyên tố C, H, O, N và P. ADN thuộc loại đại phân tử được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân mà đơn phân gồm 4 loại nucleotit là A, T, G và X
ADN của mỗi loại được đặc thù bởi thành phần, số lượng, trình tự sắp xếp của các nucleotit. Do trình tự sắp xếp khác nhau của 4 loại nu đã tạo nên tính đa dạng cho ADN. Tính đa dạng và đặc thù của ADN là cơ sở cho tính đa dạng và đặc thù của các loài sinh vật
ADN là một chuỗi xoắn kép gồm 2 mạch song song, xoắn đều. Các nu giữa 2 mạch đơn liên kết với nhau theo từng cặp theo NTBS: A liên kết với T và G liên kết với X, chính nguyên tắc này đã tạo nên tính chất bổ sung của 2 mạch đơn
Dặn dò:
Bài tập về nhà:
Một đoạn ADN có A=20%, A=600 nuclêôtít,
+ Tính % ,số lượng từng loại nuclêôtít còn lại của ADN
+ đoạn phân tử ADN dài bao nhiêu A0
Trả lời câu hỏi SGK
Chuẩn bị bài 16