Bài 15. ADN

Trường THCS Lê Lợi
Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô
đến dự giờ hội giảng
Câu 1: Cho biết chức năng của NST? Gen còn được gọi là gì? (9đ)
Câu 2: Em có biết ADN được cấu tạo từ những nguyên tố nào? (1đ)
Đáp án:Câu 1:-Chức năng của NST:
+ NST là cấu trúc mang gen qui định các tính trạng của sinh vật
+NST có tính tự nhân đôi, nhờ đó thông tin di truyền qui định các tính trạng được sao chép lại qua các thế hệ
-Gen là nhân tố di truyền, bản chất là ADN
Câu 2: ADN được cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N, P
Nhiễm sắc thể
ADN
Cấu trúc của NST gồm các thành phần:
Cromatit
Gen 1
Gen 2
ADN
I.Cấu tạo hóa học của phân tử ADN:
Chương III: ADN VÀ GEN
Tiết 15-Bài 15
-ADN là 1 loại Axit đeoxiribonucleic, được cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N, P
Mô hình cấu trúc 1 đoạn phân tử ADN
ADN
I.Cấu tạo hóa học của phân tử ADN:
Chương III: ADN VÀ GEN
Tiết 15-Bài 15
-ADN là 1 loại Axit đêôxiribônuclêic,
được cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N, P
-ADN thuộc loại đại phân tử: có kích thước, khối lượng lớn.
G
G
G
G
G
G
G
4 LOẠI NUCLÊÔTÍT CỦA ADN
A-đê-nin
Ti-min
G
Gu-a-nin
Xy-tô-zin
Một đoạn phân tử ADN (mạch thẳng)
ADN
I.Cấu tạo hóa học của phân tử ADN:
Chương III: ADN VÀ GEN
Tiết 15-Bài 15
-ADN là 1 loại Axit đêôxiribônuclêic,
được cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N, P
-ADN thuộc loại đại phân tử: có kích thước, khối lượng lớn.
-ADN được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, mà đơn phân là nucleotit gồm 4 loại: A, T, G, X
A
A
A
A
A
A
A
1
2
3
Số lượng
Thành phần
Trình tự sắp xếp
Ban đầu
-ADN của mỗi loài được đặc thù bởi số lượng, thành phần và trình tự sắp xếp của các nuclêôtit
-Do trình tự sắp xếp khác nhau của 4 loại nuclêôtit đã tạo nên tính đa dạng của phân tử ADN
? Vì sao ADN có tính đa dạng và đặc thù?
ADN
I.Cấu tạo hóa học của phân tử ADN:
Chương III: ADN VÀ GEN
Tiết 15-Bài 15
-ADN là 1 loại Axit đêôxiribônuclêic,
được cấu tạo từ các nguyên tố C, H, O, N, P.
-ADN thuộc loại đại phân tử: có kích thước, khối lượng lớn.
-ADN được cấu tạo theo nguyên tắc đa phân, mà đơn phân là nucleotit gồm 4 loại: A, T, G, X.
-Tính đa dạng: là do 4 loại Nucleotit sắp xếp khác nhau tạo được vô số loại phân tử ADN khác nhau.
- Tính đặc thù: số lượng, thành phần, trình tự sắp xếp của các Nucleotit quy định.
ADN
I.Cấu tạo hóa học của phân tử ADN:
Chương III: ADN VÀ GEN
Tiết 15-Bài 15
? Tính đa dạng và đặc thù của ADN có ý nghĩa gì đối với sinh vật?
Tính đa dạng và đặc thù của ADN là cơ sở cho tính đa dạng và tính đặc thù của các loài sinh vật.
Trong quá trình điều tra, dựa vào mẫu ADN có thể xác định chính xác để tìm thân nhân hoặc tìm tội phạm.
Vì: - Trong giao tử hàm lượng ADN giảm đi một nửa.
-Trong thụ tinh hàm lượng ADN lại được phục hồi.
Ví dụ: ở người:
-Trong tế bào lưỡng bội hàm lượng ADN là 6,6.10-12 (g)
- Trong giao tử (trứng hoặc tinh trùng), hàm lượng ADN chỉ là 3,3. 10-12 (g)
ADN
I.Cấu tạo hóa học của phân tử ADN:
Chương III: ADN VÀ GEN
Tiết 15-Bài 15
II.Cấu trúc không gian của phân tử ADN:
J.Oatxơn (người Mỹ) và F.Crick (người Anh)
( công bố 1953 – giải thưởng Nôben 1962 )
37 tuổi
25 tuổi
ADN
I.Cấu tạo hóa học của phân tử ADN:
Chương III: ADN VÀ GEN
Tiết 15-Bài 15
II.Cấu trúc không gian của phân tử ADN:
- Mỗi chu kỳ xoắn cao 34 ăngxtơrông. Gồm 10 cặp Nucleotit, đường kính là 20 ăngxtơrông.
-ADN là 1 chuỗi xoắn kép gồm 2 mạch song song, xoắn đều quanh 1 trục theo chiều từ trái sang phải
? Mô tả cấu trúc không gian của phân tử ADN ?
(Là chuỗi như thế nào, chu kì vòng xoắn bao nhiêu, gồm bao nhiêu cặp Nucleotit?)
34 A0
20 A0
A
T
T
A
G
G
X
X
? Các loại Nucleotit nào liên kết với nhau thành cặp?
Các loại Nuclêotít giữa 2 mạch ADN đơn liên kết với nhau tạo thành cặp bằng liên kết hyđrô theo nguyên tắc bổ sung (NTBS) là:
A liên kết với T (và ngược lại)
G liên kết với X (và ngược lại)

ADN
I.Cấu tạo hóa học của phân tử ADN:
Chương III: ADN VÀ GEN
Tiết 15-Bài 15
II.Cấu trúc không gian của phân tử ADN:
- Mỗi chu kỳ xoắn cao 34 ăngxtơrông. Gồm 10 cặp Nucleotit, đường kính là 20 ăngxtơrông.
-ADN là 1 chuỗi xoắn kép gồm 2 mạch song song, xoắn đều quanh 1 trục theo chiều từ trái sang phải
Các nucleotit giữa 2 mạch đơn liên kết với nhau thành từng cặp theo NTBS:
A–T,G – X.
Chương III: ADN VÀ GEN
Tiết 15-Bài 15
ADN
Trong phân tử ADN:
-Liên kết dọc: trên 1 mạch đơn cacnucleotit liên kết với nhau bằng liên kết hóa trị.
-Liên kết ngang:Giữa cacnucleotit trên 2 mạch đơn liên kết với nhau theo nguyên tắc bổ sung
*A liên kết với T bằng 2 liên kết hyđrô
*G liên kết với X bằng 3 liên kết hyđrô
Đoạn mạch đơn phân của phân tử ADN có trình tự sắp xếp sau:
- A - T - G - G -T - A- G - T - X -
Mạch ban đầu
Mạch bổ sung
Bài tập: Một phân tử ADN có 3000 nucleotit, trong đó A =900
a/ Xác định chiều dài của gen ?
b/ Tính số nucleotit mỗi loại ?
Đáp án:
a/ l = N/2 x 3,4 l = 3000/ 2 x 3,4 =5100 ( ăngxtơrông)
b/ N= A + T + G + X=2(A+G)
 G =N - 2A/2 =3000-1800/2=6000 Nu
Theo NTBS ta có: A=T=900; G=X=600 nu
-Theo NTBS : A = T; G = X => A + G = T+ X
-Tỉ số ( A + T) / ( G + X ) trong các phân tử ADN khác nhau thì khác nhau và đặc trưng cho loài.
-Nếu gọi N là tổng số Nu thì N= A + T + G + X= 2(A+G)= 2(T+X)
Nếu l là chiều dài của phân tử ADN thì l = N/ 2 x 3,4 ( ăngxtơrông)
C, H, O, N, P
Có kích thước lớn dài hàng trăm µm

Lớn hàng triệu, hàng chục triệu đvC
Mô hình cấu trúc 1 đoạn phân tử ADN
Đa phân ( gồm nhiều phần tử con gọi là đơn phân)
Là nuclêôtic gồm 4 loại: A, T, G, X
Tổng kết:
*Hướng dẫn học tập:
*Đối với bài học này:
-Trình bày được cấu tạo hóa học của ADN?
-Giải thích vì sao ADN có tính đa dạng và đặc thù?
-Mô tả cấu trúc không gian của ADN? Viết đoạn mạch của ADN khi biết trình tự của 1 mạch?
- Đọc mục: “Em có biết”SGK/47
*Đối với bài học tiết học tiếp theo:
-Tìm hiểu bài “ ADN và bản chất của Gen”
+ ADN tự nhân đôi theo những nguyên tắc nào?
+ Bản chất của Gen là gì ? Chức năng của ADN?
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT