Bài 14. Ôn tập văn bản biểu cảm

Sở giáo dục và đào tạo Hải phòng
Phòng giáo dục huyện thủy nguyên
Giáo án ngữ văn 7
Tiết 62: ôn tập văn bản biểu cảm
Giáo viên: Nguyễn Hải Châu
Trường THCS Núi Đèo
Năm học 2008 - 2009
Kiểm tra bài cũ:
Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất:
B?n trả lời sai rồi !
A. Kể chuyện chi tiết, tỉ mỉ.
B. Lập luận chặt chẽ.
C. Bộc lộ tình cảm mạnh mẽ.
1. Văn biểu cảm là loại văn có đặc điểm gì nổi bật ?
D. Miêu tả tinh tế, sinh động.
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng !
Kiểm tra bài cũ:
Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất:
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng !
B?n trả lời sai rồi !
A. Sau phút chia ly.
C. Qua Đèo Ngang.
B. Sông nước Cà Mau.
2. Văn bản nào dưới đây không phải là văn bản biểu cảm ?
D. Bạn đến chơi nhà.
Thứ bảy, ngày 13 tháng 12 năm 2008.
Bài 14: Tiết 62. Ôn tập văn bản biểu cảm.
I. Nội dung ôn tập:
Kẹo mầm
Mỗi sáng mẹ tôi gỡ tóc bằng cái lược thưa gỗ vàng vàng, thế nào rồi cũng có ít tóc rối. Mẹ vo vo giắt nó lên dòn tay chỗ mái hiên nhà. Rồi chị tôi cũng làm thế, bắt chước mẹ cũng gỡ tóc, vo vo giắt mái tóc rối lên chỗ ấy.
Thỉnh thoảng trên đường làng có bà cụ rao to: "Ai tóc rối đổi kẹo không?". Một bên thúng là mảnh chai vỡ đồng nát, lông vịt, tóc rối,.còn bên kia chỉ có cái niêu đất, đúng hơn là một cái ang, cái liễn đựng một thứ kẹo mà bất cứ một đứa trẻ nào cũng phải mê.
Bà cụ lấy kẹo lên bằng chiếc đũa cả, quấn vào đầu que, thật khéo, kẹo cứ lồng khồng, trông rất nhiều, nhưng cho vào miệng nó xẹp lại chỉ còn tí tẹo. Bà cụ đưa kẹo cho chúng tôi, đổi lại nắm tóc rối của bà, của mẹ hay của chị.

Tóc rối bán bà cụ không mua, mua kẹo bà cụ không bán, chỉ đổi thôi. Thế là mỗi lần bà cụ qua ngõ, tôi lại kiễng chân, với tay lên chỗ mái hiên.Mẹ bảo đó là kẹo mầm làm bằng mầm cây mạ, mầm thóc, hoàn toàn không có đường mật gì cả. Những sao nó ngọt thế, hơn cả kẹo bột, kẹo bi.
Mẹ tôi đã mất, chị tôi đi lấy chồng xa.
Cứ mỗi lần có ai đi qua rao lên:" Ai đổi kẹo", tôi lại tưởng như thấy mẹ tôi ngồi đầu hè gỡ tóc bằng cái lược màu vàng vàng, đầu mẹ nghiêng nghiêng, sóng tóc đổ dài một bên vai, và rồi mẹ vuốt cài lược, vo vo nắm tóc, giắt nó lên mái hiên nhà.
Que kẹo mầm tuổi thơ.Mẹ ơi.Còn có bao giờ con được thấy mẹ ngồi gỡ tóc như thế nữa.
( Theo Băng Sơn)
Là kiểu văn bản nhằm tái hiện đối tượng (người, vật, cảnh vật) sao cho người ta cảm nhận được nó.
Là kiểu văn bản bày tỏ thái độ, tình cảm sự đánh giá của con người đối với thiên nhiên và cuộc sống.
Là kiểu văn bản nhằm kể lại một câu chuyện (sự việc) có đầu, có cuối, có nguyên nhân, diễn biến, kết quả.
Hoa học trò
Phượng cứ nở. Phượng cứ rơi. Bao giờ cũng có hoa phượng rơi, bao giờ cũng có hoa phượng nở. Nghỉ hè đã đến. Học sinh sửa soạn về nhà. Nhà chưa về, cái vui gia đình đâu chửa thấy, chỉ thấy xa trường, rời bạn, buồn biết bao! Những cuộc tình duyên giữa bạn bè, đến lúc rẽ chia, cũng rẽ chia dưới màu hoa phượng; dù hữu tâm, dù vô tình, người nào cũng có sắc hoa phượng nằm ở trong hồn. Phượng xui ta nhớ cái gì đâu. Nhớ người sắp xa, còn đứng trước mặt.Nhớ một trưa hè gà gáy khan.Nhớ một thành xưa son uể oải.
...Thôi học trò đã về hết, hoa phượng ở lại một mình. Phượng đứng canh gác nhà trường, sân trường. Hè đang thịnh, mọi nơi đều buồn bã, trường ngủ, cây cối cũng ngủ. Chỉ có hoa phượng thức để làm vui cho cảnh trường. Hoa phượng thức, nhưng thỉnh thoảng cũng mệt nhọc, muốn lim dim. Gió qua, hoa giật mình, một cơn hoa rụng.
Theo Xuân Diệu

Có ý kiến cho rằng bài văn biểu cảm thường sử dụng nhiều biện pháp tu từ, đồng thời ngôn ngữ gần với thơ ?
ý kiến của em như thế nào ?
Câu hỏi thảo luận: (2 phút)
Đề bài: Cảm nghĩ về mùa xuân.
Đề bài: Cảm nghĩ về mùa xuân.
Cảnh sắc, thời tiết, khí hậu, cây cỏ, chim muông.
ý nghĩa của mùa xuân với con người, đem lại cho con người một tuổi trong đời, đối với thiếu niên đánh dấu sự trưởng thành.
Mở đầu cho một năm, mở đầu cho một kế hoạch dự định.
Em suy nghĩ về mùa xuân, về mọi người xung quanh, mong đợi mùa xuân, mong sự trưởng thành của bản thân, mong bố mẹ đừng già đi.
* Các ý cần có:
II. Luyện tập:
Bài tập: Em hãy chọn một ý trong các ý vừa tìm được ở đề bài cảm nghĩ về mùa xuân. Viết đoạn văn (từ 3 đến 5 câu) biểu cảm về mùa xuân.
Bài tập củng cố:
1. Bài thơ nào không kết hợp giữa tự sự với biểu cảm ?
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng !
B?n trả lời sai rồi !
A. Bạn đến chơi nhà.
B. Ngẫu nhiên viết nhân buổi về quê.
D. Cảnh khuya.
C. Bài ca nhà tranh bị gió thu phá.
2. ý kiến nào dưới đây không đúng ?
A. Văn biểu cảm miêu tả đặc điểm của đối tượng để khơi gợi, bộc lộ cảm xúc cá nhân với đối tượng
B. Văn biểu cảm có dùng yếu tố tự sự để làm cơ sở bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ về sự việc để lại ấn tượng sâu sắc.
C. Văn biểu cảm không dùng tự sự, miêu tả.
D. Bày tỏ thái độ, tình cảm sự đánh giá của con người đối với thiên nhiên và cuộc sống.
Bài 1: Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất:
Phiếu học tập
Đánh dấu đúng (Đ) vào các trường hợp là văn biểu cảm và dấu
Sai (S) vào các trường hợp không phải là văn biểu cảm.
1. Chiều chiều ra đứng ngõ sau
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều.
(Ca dao)
2. Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai ?
(Sau phút chia ly)
3. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều
(Con hổ có nghĩa)
. Mùa nào, tiết nào Hà Nội cũng có cái để mà nhớ, mà thương.
Đó chính là cái duyên của thành phố trong mắt, trong lòng những người
yêu Hà Nội. (Cây sấu Hà Nội)
5. . Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày
đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như
người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
(Sông nước Cà Mau)
Phiếu học tập
Đánh dấu đúng (Đ) vào các trường hợp là văn biểu cảm và dấu
Sai (S) vào các trường hợp không phải là văn biểu cảm.
1. Chiều chiều ra đứng ngõ sau
Trông về quê mẹ ruột đau chín chiều.
(Ca dao)
2. Cùng trông lại mà cùng chẳng thấy
Thấy xanh xanh những mấy ngàn dâu
Ngàn dâu xanh ngắt một màu
Lòng chàng ý thiếp ai sầu hơn ai ?
(Sau phút chia ly)
3. Bà đỡ Trần là người huyện Đông Triều
(Con hổ có nghĩa)
. Mùa nào, tiết nào Hà Nội cũng có cái để mà nhớ, mà thương.
Đó chính là cái duyên của thành phố trong mắt, trong lòng những người
yêu Hà Nội. (Cây sấu Hà Nội)
5. . Dòng sông Năm Căn mênh mông, nước ầm ầm đổ ra biển ngày
đêm như thác, cá nước bơi hàng đàn đen trũi nhô lên hụp xuống như
người bơi ếch giữa những đầu sóng trắng.
(Sông nước Cà Mau)
Đ
Đ
S
Đ
S
Hướng dẫn học bài ở nhà:
- Hoàn thiện các bài tập còn lại vào vở bài tập.
+ Sưu tầm tranh ảnh về Sài Gòn xưa.
+ Trả lời câu hỏi theo sách giáo khoa vào vở.
- Soạn văn bản: Sài Gòn tôi yêu.
Xin trân trọng cảm ơn !
Kính chúc ban giám khảo mạnh khoẻ
Chúc hội thi thành công tốt đẹp !
Kiểm tra bài cũ:
Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất:
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng !
B?n trả lời sai rồi !
A. Kể chuyện chi tiết, tỉ mỉ.
B. Lập luận chặt chẽ.
C. Bộc lộ tình cảm mạnh mẽ.
2. Văn biểu cảm là loại văn có đặc điểm gì nổi bật ?
D. Miêu tả tinh tế, sinh động.
A. Sau phút chia ly.
C. Qua Đèo Ngang.
B. Sông nước Cà Mau.
1. Văn bản nào dưới đây không phải là văn bản biểu cảm ?
D. Bạn đến chơi nhà.
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng !
Kiểm tra bài cũ:
Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất:
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng !
B?n trả lời sai rồi !
1. Trong những văn bản dưới đây, văn bản nào là văn bản biểu cảm ?
A. Thánh Gióng.
C. Tinh thần yêu nước của nhân dân ta.
B. Sau phút chia ly.
II. Luyện tập:
Bài 1: Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất:
3, Một bạn định viết bài văn biểu cảm về mùa xuân với các ý sau. Theo em ý nào chưa hợp lý?
A. Kể lại một kỉ niệm về mùa xuân
C. Mùa xuân là sự khởi đầu.
D. Mùa xuân với cuộc đời con người.
B. Mùa xuân mang đến sức sống cho muôn loài.
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng !
B?n trả lời sai rồi !
Bài 2: Em hãy chọn một ý trong các ý vừa tìm được ở đề bài cảm nghĩ về mùa xuân. Viết đoạn văn từ 3 đến 5 câu biểu cảm về mùa xuân. Có sử dụng biện pháp tu từ.
II. Luyện tập:
Bài 1: Khoanh tròn vào câu trả lời đúng nhất:
3, Một bạn định viết bài văn biểu cảm về mùa xuân với các ý sau. Theo em ý nào chưa hợp lý?
A. Kể lại một kỉ niệm về mùa xuân
C. Mùa xuân là sự khởi đầu.
D. Mùa xuân với cuộc đời con người.
B. Mùa xuân mang đến sức sống cho muôn loài.
Chúc mừng bạn đã trả lời đúng !
B?n trả lời sai rồi !
Bài 2: Em hãy chọn một ý trong các ý vừa tìm được ở đề bài cảm nghĩ về mùa xuân. Viết đoạn văn từ 3 đến 5 câu biểu cảm về mùa xuân. Có sử dụng biện pháp tu từ.