Bài 14. Một thứ quà của lúa non: Cốm

KIỂM TRA BÀI CŨ
Đọc thuộc lòng bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh. Nêu khái quát nội dung bài thơ?
Tác giả :
-Thạch Lam (1910 -1942), quê ở Hà Nội.
-Cây bút văn xuôi đặc sắc, là nhà văn lãng mạn trong nhóm Tự Lực văn đoàn với các truyện ngắn và bút kí trước 1945.
-Ngòi bút tinh tế nhạy cảm, văn phong nhẹ nhàng sâu lắng…
-Quan điểm gần với nhà văn hiện thực.
-Sở trường là truyện ngắn.

Tác phẩm :
- Xuất xứ: Bài này trích trong tập tùy bút Hà Nội băm sáu phố phường ( 1943 ).
Tác phẩm :
- Xuất xứ:
- Thể loại: Tùy bút
Là ghi chép về con người, sự kiện có thưc, chú trọng đến bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ đánh giá của người viết, đậm chất trữ tình, giàu chất thơ,có yếu tố nghị luận, triết lý.
:

Bài tùy bút nói về vấn
đề gì ? Tác giả sử dụng
những phương thức biểu đạt nào ? Phương thức nào là chủ yếu ?
 


- Phương thức biểu đạt: Bài tùy bút này nói về cốm làng Vòng ở Hà Nội. Tác giả sử dụng nhiều phương thức biểu đạt nhưng phương thức chính là biểu cảm.
:

Theo mạch cảm xúc của bài văn em chia văn bản thành mấy phần? Nội dung mỗi phần? 
Bố cục: 3 phần
+ Phần 1: Từ đầu…chiếc thuyền rồng: Cảm nghĩ về nguồn gốc của cốm.
+ Phần 2: Tiếp…kín đáo và nhũn nhặn: Phát hiện, ca ngợi giá trị của cốm.
+ Phần 3: Còn lại: Bàn về sự thưởng thức cốm.
:


Tác giả mở đầu bài viết về cốm bằng hình ảnh và chi tiết nào ?
:



- Cơn gió mùa hạ nhuần thấm hương thơm của lá sen, hương vị của thức quà thanh nhã, tinh khiết.
Cánh đồng lúa xanh, mùi thơm mát của lúa non.
Giọt sữa trắng thơm…trong sạch.

:


Theo tác giả Cốm được hình thành như thế nào?
:


- Hạt thóc nếp, mùi thơm mát, phảng phất hương vị ngàn hoa cỏ, chất quý sạch của trời.
Cốm là thức dâng của cánh đồng lúa xanh, mang cái hương vị mộc mạc, giàn dị, thanh khieetd của đồng quê nội cỏ An Nam
:


Tìm chi tiết nói về việc làm cốm?
:



Đợi đến lúc vừa nhất…gặt mang về
Cách thức làm truyền từ đời này qua đời khác: bí mật khắt khe, giữ gìn
- Cô hàng cốm: xinh xinh,gọn ghẽ…cái đòn gánh cong vút như thuyền rồng.
:



Câu văn nào của đoạn 3 đã khái quát giá trị đặc sắc chứa đựng trong cốm ?
:


“Cốm là thức quà riêng biệt của đất nước, là thức dâng của nhữn cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang trong hương vị tất cả cái mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ An Nam”
:


- Cốm làm quà sêu tết, cùng với quả hồng -> hồng cốm tốt đôi
Hồng cốm tốt đôi
:
Nghệ thuật:
Kết hơp: miêu tả, biểu cảm, bình luận
Giọng văn nhẹ nhàng, tinh tế giàu cảm xúc gần với thơ.
Chi tiết chọn lọc gợi cảm.
>Thể hiện đặc trưng của thể loại tùy bút, phong cách riêng của Thạch Lam.

:
Nội dung:
Những cảm nhận tinh tế sâu sắc và đầy ấn tượng của Thạch Lam về văn hóa lối sống của người Hà Nội qua 1 thức quà giản dị mà có giá trị văn hóa cao.
Nhắc nhở giữ gìn bản sắc, phát huy văn hóa dân tộc.

Câu 1: Văn bản Một thứ quà của lúa non: Cốm thuộc thể loại gì ?
A. Kí sự
B. Truyện ngắn
C. Tùy bút
D. Hồi kí
BÀI TẬP TRẮC NGHIỆM
Câu 2 : Câu văn “Cốm là thức quà riêng biệt của đất nước .... đồng quê nội cỏ An Nam.” nói đến vấn đề gì ?
A. Kể về nguồn gốc của cốm.
B. Ca ngợi giá trị của cốm.
C. Miêu tả cách thức làm cốm.
D. Bàn về sự thưởng thức cốm.
Câu 3 : Đặc sắc về nghệ thuật của văn bản Một thứ quà của lúa nọn: Cốm là :
A. Giọng văn tinh tế, nhẹ nhàng, giản dị mà sâu sắc
B. Sử dụng nhiều biện pháp tu từ có giá trị biểu cảm cao
C. Ngôn ngữ kể chuyện tự nhiên, hấp dẫn
D. Lập luận chặt chẽ, sắc sảo.
:
Sưu tầm thơ, ca dao nói về cốm.
- Cốm Vòng, gạo tám Mễ Trì 
Tương Bần, húng Láng có gì ngon hơn? 
-Thái Đô làm kẹo mạch nha 
Kẻ Vòng làm cốm để mà tiến vua. 
- Hỡi cô thắt lưng bao xanh 
Có về làm cốm với anh thì về. 
- Ở đây đồng đất phố phường 
Để anh mua cốm, mua hồng sang sêu.

DẶN DÒ
- Lập sơ đồ tư duy bài học.
- Đọc diễn cảm nhiều lần bài văn.
- Đọc tham khảo một số đoạn văn của Thạch Lam viết về Hà Nội.
- Sọan bài : Luyện nói: Phát biểu cảm nghĩ về sự vật, con người.