Bài 14. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên

Lịch sử lớp 4
Cuộc kháng chiến chống quân xâm lước Mông - Nguyên
Giáo viên: Nguyễn Bé Năm
Trường Tiểu học "A"Vĩnh Nguơn
Nhiệt liệt chào mừng quý thầy cô đến dự giờ lớp 4B!
Mục tiêu:
-Nêu được một số sự kiện tiêu biểu về ba lần chiến thắng quân xâm lước Mông – Nguyên:
+Quyết tâm chống giặc của quân dân nhà Trần.
+Tài thao lược của các tướng sĩ mà tiêu biểu là Trần Hưng Đạo; Chủ trương chống giặc đúng đắn của quân dân nhà Trần.
-Tự hào về truyền thống đấu tranh chống xâm lược của ông cha ta.
* KIỂM TRA BÀI CŨ:
-Nghề chính của nhân dân ta dưới thời nhà Trần là nghề gì ?
+Trồng lúa nước
- Nhà Trần thu được kết quả như thế nào trong công cuộc đắp đê?
Hệ thống đê đã hình thành dọc theo sông Hồng và các con sông lớn khác ở đồng bằng Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ . Nhờ vậy, nền kinh tế nông nghiệp phát triển, đời sống nhân dân ấm no.
Hội nghị Diên Hồng
Ý chí quyết tâm đánh giặc của quân dân nhà Trần:
- Đọc SGK từ đầu => các chiến sĩ tự tay mình thích vào cánh tay hai chữ “Sát Thát” (giết giặc Mông Cổ)
* Tìm những sự việc cho thấy vua tôi nhà Trần rất quyết tâm chống giặc?
+ Trần Thủ Độ khẳng khái trả lời: “Đầu thần chưa rơi xuống đất xin bệ hạ đừng lo.”
+ Điện Diên Hồng đã vang lên tiếng hô đồng thanh của các bô lão: “Đánh!”.
+ Trần Hưng Đạo viết bài Hịch tướng sĩ trong đó có câu: “Dẫu cho trăm thân này phơi ngòai nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng cam lòng”.
+ Các chiến sĩ tự thích vào cánh tay hai chữ : “Sát Thát”.
Hoạt động 1 (cá nhân)
Bức phù điêu mô phỏng tinh thần quyết tâm đánh giặc của các bô lão
Chủ trương đánh giặc của vua tôi nhà Trần và kết quả của cuộc kháng chiến.
- Đọc SGK từ Cả ba lần => dùng kế cắm cọc gỗ tiêu diệt chúng trên sông Bạch Đằng.
Những kế sách đánh giặc của vua tôi nhà Trần?
+ Kế sách “Vườn không nhà trống”.
+ Cắm cọc gỗ trên sông Bạch Đằng để tiêu diệt địch.
Hoạt động 2 (nhóm)
Cọc gỗ được cắm ở sông Bạch Đằng (trưng bày ở viện bảo tàng lịch sử)
Cọc gỗ được cắm ở sông Bạch Đằng
Hoạt động 2 (nhóm)
Câu hỏi thảo luận:
+Nhà Trần đã đối phó với giặc như thế nào khi chúng mạnh và khi chúng yếu?
+Tác dụng của việc cả 3 lần nhà Trần rút khỏi Thăng Long?
Chủ trương chống giặc của quân dân nhà Trần
Nhà Trần đã đối phó với giặc như thế nào khi chúng mạnh và khi chúng yếu?
Khi giặc mạnh ,vua tôi nhà Trần chủ động rút lui để bảo toàn lực lượng.
Khi giặc yếu,vua tôi nhà Trần tấn công quyết liệt buộc chúng phải rút khỏi nước ta.
Việc cả ba lần vua tôi nhà Trần đều rút khỏi Thăng Long gây cho địch khó khăn gì?
Làm cho địch vào Thăng Long không thấy một bóng người, không thấy một chút lương ăn, chỉ thêm mệt mỏi và đói khát .
Quân địch hao tổn , trong khi đó ta lại bảo toàn lực lượng.
- Lần thứ nhất: Chúng cắm cổ rút chạy không còn hung hăng như khi vào xâm lược.
- Lần thứ hai: Tướng giặc là Thoát Hoan phải chui vào ống đồng để thoát thân.
- Lần thứ ba: Quân ta chặn đường rút lui của giặc, tiêu diệt chúng trên sông Bạch Đằng.
- Kết quả của ba lần kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên:
kết quả của cuộc kháng chiến.
Tướng giặc Thoát Hoan chui ống đồng chạy trốn về nước

Ý nghĩa của cuộc kháng chiến :
Sau ba lần thất bại, quân Mông – Nguyên không dám sang xâm lược nước ta lần nữa, đất nước sạch bóng quân thù, độc lập dân tộc được giữ vững .
- Kháng chiến chống quân Mông – Nguyên kết thúc thắng lợi có ý nghĩa như thế nào đối với lịch sử dân tộc ta?
Hoạt động 3.Tấm gương yêu nước Trần Quốc Toản.
- Trần Quốc Toản sinh năm Đinh Mão 1267 ,mất năm Ất Dậu 1285 .Ông sinh ra và lớn lên trong không khí cả nước náo nức chuẩn bị kháng chiến chống quân Nguyên xâm lược lần 2.
Năm 1282, triều Trần tổ chức một hội nghị quân sự đặc biệt tại bến Bình Than. Tham dự hội nghị này là các quý tộc và các vị tướng lĩnh cao cấp của nhà Trần. Trần Quốc Toản tuy là tôn thất của nhà Trần, đã được phong tước Hoài Văn Hầu nhưng vì còn ở tuổi vị thành niên nên không được vào dự bàn. Ông căm tức đến nỗi bóp vỡ tan quả cam đang cầm trong tay mà không biết. Tan họp về, ông tập hợp đám thiếu niên thân thuộc, sắm sửa binh khí chiến thuyền, dựng cờ thêu sáu chữ “Phá cường tặc, báo hoàng ân” ( phá giặc mạnh, báo đáp ơn vua).
Em biết vị anh hùng tí hon này là ai không?
Khi đánh nhau với giặc, Trần Quốc Toản thường xông pha lên trước, khiến giặc hễ thấy là phải tránh lui, không ai dám đối địch.
Khi cuộc chiến tranh lần thứ hai nổ ra, Trần Quốc Toản cũng vừa đến tuổi thanh niên, đội quân hơn một ngàn người của ông đã sát cánh chiến đấu với quân đội của triều đình và lập được nhiều công lớn.
Năm Ất Dậu 1285 ông hi sinh trong chiến dịch Thăng Long – Chương Dương khi mới 18 tuổi.
LỊCH SỬ
Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên.
Ghi nhớ:
Quân Mông – Nguyên sang xâm lược nước ta ba lần. Cả ba lần, vua tôi, quân dân nhà Trần đều đồng lòng, mưu trí đánh thắng quân xâm lược.
Qua bài học, em thấy ông cha ta đánh giặc như thế nào?
Mưu trí, thông minh, gan dạ, dũng cảm, đoàn kết.
Chúng ta phải làm gì để đền đáp công ơn to lớn đó?
Học tập tốt, rèn luyện tốt về mọi mặt để luôn xứng đáng là con ngoan, trò giỏi
Dặn dò
Nhận xét tiết học
Chuẩn bị:
Nước ta cuối thời Trần
Tạm biệt, hẹn gặp lại.
Tạm biệt,hẹn gặp lại
Kính chúc quý thầy cô nhiều sức khoẻ