Bài 14. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông - Nguyên

TRƯỜNG TIỂU HỌC THANH LÂM B
LỊCH SỬ
LỚP 4A4
GIÁO VIÊN: LỤC THỊ LAN KHÁNH
CUỘC KHÁNG CHIẾN CHỐNG
QUÂN XÂM LƯỢC MÔNG - NGUYÊN

KHỞI ĐỘNG
Nhà trần được thành lập
vào năm nào?
Giữa năm 1226
b
Đầu năm 1226
a
Cuối năm 1226
c
Câu 1
rung chuông vàng
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Vua Trần đặt trống lớn ở
thềm cung điện để làm gì?
Để dân đến đánh khi có lễ hội.
b
Để dân đến đánh khi có điều gì
cần xin, hoặc bị oan ức
a
Để tạo vẻ đẹp thêm cho cung điện.
c
Câu 2
rung chuông vàng
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Nhà Trần đã có những việc làm gì
để củng cố xây dựng đất nước?
Xây dựng lực lượng quân
đội, tăng gia sản xuất.
A
Cả hai ý trên đều đúng.
b
Đắp lại đê điều, mở rộng
đồn điền.
c
Câu 3
rung chuông vàng
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Nhà Trần đã lập ra “Hà đê sứ” để làm gì?
Để chống lũ lụt
A
Để chống hạn hán
b
Để trông coi việc đắp đê
và bảo vệ đê.
c
Câu 4
rung chuông vàng
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Nhà Trần đã thu được kết quả gì
trong việc đắp đê?
Nền kinh tế công nghiệp phát
triển, đời sống nhân dân ấm no.
A
Nền kinh tế nông nghiệp phát
triển, đời sống nhân dân ấm no.
b
Ngành nuôi trồng thuỷ sản phát
triển, đời sống nhân dân ấm no.
c
Câu 5
rung chuông vàng
0
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
Lịch sử
Cuộc kháng chiến chống quân xâm lượcMông - Nguyên
1)Ý chí quyết tâm đánh giặc của vua tôi nhà Trần.
Đọc thông tin SGK/40
Từ đầu đến Sát Thát
Lúc bấy giờ sức mạnh của quân Mông – Nguyên như thế nào?
Làm việc cá nhân


Quân Mông - Nguyên là đội quân như thế nào? Chúng xâm lược nước ta mấy lần ?
- Quân Mông - Nguyên là một đội quân rất hùng mạnh: quân đông, tung hoành khắp châu Á, châu Âu…
- Quân Mông - Nguyên xâm lược nước ta ba lần.
+ Năm 1258
+ Năm 1285
+ Năm 1287- 1288
Mông Cổ
Trung Quốc
Bản đồ châu Á
Mông Cổ
Trung Quốc
Hội nghị Diên Hồng
HỘI NGHỊ DIÊN HỒNG
Hội nghị Diên Hồng được tổ chức trước thềm điện Diên Hồng vào cuối năm 1284 do Thượng hoàng Trần Thánh Tông triệu họp các bô lão trong cả nước để trưng cầu dân ý, hỏi về chủ trương hòa hay đánh khi quân Mông-Nguyên sang xâm lược nước ta lần thứ 2.
Hội nghị Diên Hồng được xem như hội nghị dân chủ đầu tiên trong lịch sử nước ta. Các bô lão có thể coi là những đại biểu của dân. Sau hội nghị, chính các bô lão là những người truyền đạt lại chủ trương của chính quyền đến người dân, kêu gọi mọi người đoàn kết cùng đứng lên chống giặc.
1:Ý chí quyết tâm đánh giặc của vua tôi nhà Trần.
Tìm những sự việc cho thấy vua tôi nhà Trần rất quyết tâm đánh giặc?
PHIẾU HỌC TẬP
Điền vào chỗ trống để hoàn thành câu nói, câu viết sau:
- Trần Thủ Độ khảng khái trả lời: “ Đầu thần….đừng lo”.
- Điện Diên Hồng vang lên tiếng hô của các bô lão: “ ........”
- Bài Hịch tướng sĩ có câu: “ …………phơi ngoài nội cỏ,
…….gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng”.
- Các chiến sĩ tự mình thích vào tay hai chữ: “………......”
Thảo luận nhóm 4
( 3 phút )
PHIẾU HỌC TẬP
Điền vào chỗ trống để hoàn thành câu nói, câu viết sau:
- Trần Thủ Độ khảng khái trả lời: “Đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo”.
- Điện Diên Hồng vang lên tiếng hô của các bô lão:“Đánh”.
- Bài Hịch tướng sĩ có câu: “ Dẫu cho trăm thân này phơi
ngoài nội cỏ, nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng”.
- Các chiến sĩ tự mình thích vào tay hai chữ: “Sát Thát”.
1:Ý chí quyết tâm đánh giặc của vua tôi nhà Trần.

TRẦN THỦ ĐỘ (1194 - 1264)
“Dẫu cho trăm thân này phơi ngoài nội cỏ,
nghìn xác này gói trong da ngựa, ta cũng vui lòng…”
(Hịch tướng sĩ – Trần Hưng Đạo)
Hưng Đạo Vương (Trần Quốc Tuấn) sinh năm 1228, mất năm 1300 – Là một đại danh tướng của dân tộc dưới thời Trần

Tất cả những hành động trên thể hiện điều gì?
VuaTrần lo lắng đã hỏi ý kiến Trần Thủ Độ.
Các bô lão trong cả nước về họp ở điện Diên Hồng.
Trần Hưng Đạo viết “Hịch tướng sĩ” để khích lệ mọi người.
Các chiến sĩ thích vào cánh tay hai chữ : “Sát Thát”
* Cả nước ( vua, quan, binh lính, nhân dân ) đều đồng lòng quyết tâm đánh giặc.
2: Kế sách đánh giặc của vua tôi nhà Trần.
Cuộc kháng chiến lần thứ nhất năm 1258
Cuộc kháng chiến lần thứ hai năm 1285
Cuộc kháng chiến lần thứ ba năm 1287-1288

1. Khi giặc Mông - Nguyên tấn công vào Thăng Long,
nhà Trần đã đối phó với giặc như thế nào?

Khi thế giặc mạnh?
Khi giặc yếu?
2.Việc nhà Trần rút khỏi Thăng Long có tác dụng như thế nào?
Thảo luận nhóm đôi
2: Kế sách đánh giặc của vua tôi nhà Trần.
( 2 phút )

* Khi giặc mạnh, vua tôi nhà Trần chủ động rút lui khỏi Thăng Long.
*Khi giặc mệt mỏi, khó khăn về lương thực và không còn ý chí chiến đấu nữa thì quân dân nhà Trần tấn công quyết liệt vào kinh thành Thăng Long.
Quân Mông – Nguyên vào Thăng Long không tìm thấy một bóng người, không có lương ăn. Chúng điên cuồng phá phách, nhưng chỉ thêm mệt mỏi và đói khát.
Nhà Trần đã dùng kế sách gì để chống giặc?
* Kế sách:
“Vườn không nhà trống”

Cuộc kháng chiến lần thứ nhất năm 1258
Cuộc kháng chiến chống quân Nguyên-Mông lần 3 trên sông Bạch Đằng5
2: Kế sách đánh giặc của vua tôi nhà Trần.

Dấu tích bãi cọc Bạch Đằng
Cọc gỗ được cắm ở sông Bạch Đằng
2: Kế sách đánh giặc của vua tôi nhà Trần.
Kế sách:
-“ Vườn không nhà trống”
- Cắm cọc gỗ tiêu diệt chúng trên sông Bạch Đằng.
3: Kết quả của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên.
Kết quả của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên ?
Lần thứ nhất
Lần thứ hai
Chúng cắm cổ rút chạy.
Tướng giặc là Thoát Hoan phải chui vào ống đồng để thoát thân.
3: Kết quả của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên.
Tướng giặc Thoát Hoan chui ống đồng đề thoát thân.
Quân Mông – Nguyên không dám xâm lược nước ta nữa.
Lần thứ nhất
Lần thứ hai
Lần thứ ba
Chúng cắm cổ rút chạy
Tướng giặc là Thoát Hoan phải chui vào ống đồng để thoát thân.
Quân ta chặn đường rút lui và tiêu diệt của chúng trên sông Bạch Đằng.
3: Kết quả của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên.
Quân Mông – Nguyên sang xâm lược nước ta ba lần. Cả ba lần, vua tôi, quân dân nhà Trần đều đồng lòng, mưu trí đánh thắng quân xâm lược.
Bài học
Em biết gì về Trần Quốc Toản?
Kể về tấm gương Trấn Quốc Toản.
Trần Quốc Toản
Vua thấy Hoài Văn Hầu Trần Quốc Toản, Hoài Nhân Vương Kiện đều còn trẻ tuổi, không cho dự bàn. Quốc Toản trong lòng hổ thẹn, phẫn khích, tay cầm quả cam, bóp nát lúc nào không biết. Sau đó Quốc Toản lui về, huy động hơn nghìn gia nô và người nhà thân thuộc, sắm vũ khí, đóng chiến thuyền, viết lên cờ sáu chữ:"Phá cường địch, báo hoàng ân” ( phá giặc mạnh, báo ơn vua ). Sau này, khi đối trận với giặc, tự mình xông lên trước quân sĩ, giặc trông thấy phải lui tránh, không dám chống lại.
Trần Quốc Toản tại bến Bình Than.











































Trần Quốc Toản (1267- 1285). Ông là một vị anh hùng thời nhà Trần. Trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên lần thứ 2, tuy còn nhỏ tuổi nhưng với lòng căm thù giặc sâu sắc, ông tham gia nhiều trận đánh lớn và đã ghi được nhiều chiến công hiển hách…
Hồ Chí Minh trong tác phẩm "Lịch sử nước ta" có ca ngợi về Trần Quốc Toản như sau:
Quốc Toản là trẻ có tài,
Mới mười sáu tuổi ra oai trận tiền,
Mấy lần đánh thắng quân Nguyên,
Được phong làm tướng cầm quyền binh nhung
Thật là một đấng anh hùng,
Trẻ con Nam Việt nên cùng noi theo.



Thôn Ngừ – xã Liên Hiệp – huyện Hưng Hà – tỉnh Thái Bình
TRÒ CHƠI: GIẢI Ô CHỮ
N
Ầ
R
H
Ủ
Ộ
T
T
Đây là câu nói của ai: “Đầu thần chưa rơi xuống đất, xin bệ hạ đừng lo”?
Ã
O
G
Ạ
Ô
Đ
N
Ầ
R
H
Ủ
Ộ
T
T
Vua Trần mời ai về điện Diên Hồng họp bàn việc nước?
L
Ô
B
O
Tên tướng giặc nào phải chui ống đồng?
T
T
Á
Á
T
S
H
O
A
Á
H
H
O
T
T
N
Ai là người chỉ huy tối cao của cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông- Nguyên?
Đ
G
N
Ầ
R
Ư
N
T
H
Nơi mà triều đình đóng đô gọi là gì?
H
N
I
K
Đ
Vua mời các vị bô lão họp ở điện nào?
N
Ê
I
Ồ
N
D
H
Quân ta đã thích vào tay chữ gì?
Một trong những yếu tố giúp cho cuộc kháng chiến của dân tộc ta thắng lợi.
ĐOÀN KẾT



Chào tạm biệt các em.