Bài 14. Chuẩn mực sử dụng từ

Chào mừng quý thầy cô giáo về dự giờ môn: Ngữ văn 7
KIỂM TRA BÀI CŨ
Câu hỏi: Nêu các lối chơi chữ. Cho ví dụ một trong các cách chơi chữ dó .
Trả lời: Các lối chơi chữ thường gặp:
+ Dùng từ ngữ đồng âm.
+ Dùng lối nói trại âm (gần âm)
+ Dùng cách điệp âm.
+ Dùng lối nói lái.
+ Dùng từ ngữ trái nghĩa, đồng nghĩa, gần nghĩa.
Em hãy quan sát ví dụ, cho biết các từ in đậm được dùng sai như thế nào? Hãy sửa lại cho đúng.
- Một số người sau một thời gian dùi đầu vào làm ăn, nay đã khấm khá.
Một số người sau một thời gian vùi đầu vào làm ăn, nay đã khấm khá.
- Em bé đã tập tẹ biết nói.
Em bé đã bập bẹ biết nói.
- Đó là những khoảng khắc sung sướng nhất trong đời em.
Đó là những khoảnh khắc sung sướng nhất trong đời em.
Tiết 63: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
I. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG ÂM, ĐÚNG CHÍNH TẢ
Dùng sai
dùi đầu
tập tẹ
khoảng khắc
Sửa lỗi
vùi đầu
bập bẹ
khoảnh khắc
Tiết 63: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
Đất nước ta ngày càng sáng sủa.
Quan sát ví dụ và cho biết những câu sau đây dùng sai như thế nào? Hãy thay những từ ấy bằng những từ thích hợp.
Ông cha ta đã để lại cho chúng ta những câu tục ngữ cao cả để chúng ta vận dụng trong thực tế.
Con người phải biết lương tâm.
II. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG NGHĨA
Dùng sai
sáng sủa
cao cả
biết
Sửa lỗi
tươi đẹp
sâu sắc
có
Tiết 63: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
Các từ in đậm trong những câu sau đây dùng sai như thế nào? Hãy tìm cách chữa lại cho đúng.
Câu 1: Nước sơn làm cho đồ vật thêm hào quang.
Nước sơn làm cho đồ vật thêm hào nhoáng.
Câu 2: Ăn mặc của chị thật là giản dị.
cách ăn mặc của chị thật là giản dị.
Hoặc: Chị ăn mặc thật giản dị.
Câu 3: Bọn giặc đã chết với nhiều thảm hại: máu chảy thành sông ở Ninh Kiều, thây chất đầy nội ở Tuỵ Động, Trần Hiệp phải bêu đầu, Lí Khánh phải bỏ mạng.
Bọn giặc đã chết rất thảm hại: máu chảy thành sông ở Ninh Kiều, thây chất đầy nội ở Tụy Động, Trần Hiệp phải bêu đầu, Lí Khánh phải bỏ mạng.
Câu 4: Đất nước phải giàu mạnh thực sự chứ không phải là sự giả tạo phồn vinh.
Đất nước phải giàu mạnh thực sự chứ không phải là sự phồn vinh giả tạo.
III. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG TÍNH CHẤT NGỮ PHÁP CỦA TỪ
Dùng sai
hào quang
ăn mặc
Với nhiều thảm hại
giả tạo phồn vinh
Sửa lỗi
hào nhoáng
cách ăn mặc
rất thảm hại
phồn vinh giả tạo
Tiết 63: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
Quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị lãnh đạo sang xâm lược nước ta.
Các từ in đậm trong những câu sau đây sai như thế nào? Hãy tìm những từ thích hợp để thay thế những từ đó.
Con hổ dùng những cái vuốt nhọn hoắt cấu vào người, vào mặt Viên [...]. Nhưng Viên vẫn rán sức quần nhau với chú hổ.
(Dẫn theo Nguyễn Đức Dân )
Quân Thanh do Tôn Sĩ Nghị cầm đầu sang xâm lược nước ta.
Con hổ dùng những cái vuốt nhọn hoắt cấu vào người, vào mặt Viên [...]. Nhưng Viên vẫn rán sức quần nhau với nó.
Hoặc:
Con hổ dùng những cái vuốt nhọn hoắt cấu vào người, vào mặt Viên [...]. Nhưng Viên vẫn rán sức quần nhau với con hổ.
IV. SỬ DỤNG TỪ ĐÚNG SẮC THÁI BIỂU CẢM, HỢP PHONG CÁCH
Dùng sai
lãnh đạo
chú hổ
Sửa lỗi
cầm đầu
con hổ, nó
Tiết 63: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
Cái cươi ni rộng quá hỉ!
Em hiểu câu nói trên như thế nào ?
Tiết 63: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
Câu nói trên có nghĩa là: Cái sân này rộng quá nhỉ!
->Sử dụng từ địa phương gây khó hiểu cho địa phương khác.
Tiết 63: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
Các nhi đồng đang chơi ngoài sân.
Hãy tìm từ Hán Việt trong ví dụ sau? Việc sử dụng từ Hán Việt như thế có hợp lí không?
Các em nhỏ đang chơi ngoài sân.
V. KHÔNG LẠM DỤNG TỪ ĐỊA PHƯƠNG, TỪ HÁN VIỆT:
Tiết 63: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
Tiết 63: CHUẨN MỰC SỬ DỤNG TỪ
* Để đạt được chuẩn mực sử dụng từ, cần chú ý:
- Mẹ thường khuyên bảo để con chửng chạc hơn.
Bà có giáng người cân đối,nước da hơi ngâm.
Mẹ có khuôn mặt trái son rất đẹp.
- Mỗi con người ai cũng điều có mẹ.
- Em mong sau được sống mãi bên mẹ.


Tìm và sửa lại những từ sai lỗi chính tả trong bài viết số 3 của một số bạn trong lớp:
- Mẹ thường khuyên bảo để con chửng chạc hơn.
Bà có giáng người cân đối,nước da hơi ngâm.
Mẹ có khuôn mặt trái son rất đẹp.
- Mỗi con người ai cũng điều có mẹ.
- Em mong sau được sống mãi bên mẹ.

Thảo luận nhóm:
Sửa lỗi:
- Mẹ thường khuyên bảo để con chững chạc hơn.
- Bà có dáng người cân đối,nước da hơi ngâm.
- Mẹ có khuôn mặt trái xoan rất đẹp.
- Mỗi con người ai cũng đều có mẹ.
- Em mong sao được sống mãi bên mẹ.
chúc thầy cô giáo và các em học sinh mạnh khoẻ