Bài 13. Tiếng gà trưa

TIẾNG GÀ TRƯA
Ngữ văn 7 – Đọc hiểu văn bản
Xuân Quỳnh
Đọc thuộc lòng bài thơ của Bác mà em thích nhất.
Dòng nêu không đúng nét chung của hai bài thơ Cảnh khuya và Rằm tháng Giêng là
Hai bài thơ cùng được viết trong thời gian Bác sống và làm việc tại Trung Quốc
Hai bài thơ được viết theo thể thất ngôn tứ tuyệt
Hai bài thơ đều thể hiện tình yêu thiên nhiên, yêu trăng tha thiết
Hai bài thơ toát lên phẩm chất thi sĩ yêu trăng và chiến sĩ, yêu nước nồng nàn.
KIỂM TRA BÀI CŨ
Cháu sẽ như giọt nắng
Trước hiên bà mùa đông
Tuyết Mai
Khi tu hú kêu bà còn nhớ không bà
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế
Bằng Việt
Nhà thơ Xuân Quỳnh
Thông tin không đúng về nhà thơ Xuân Quỳnh là
Quê làng La Khê, ven thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây.
Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại với giọng thơ chân tình đằm thắm.
Xuân Quỳnh thường viết về những tình cảm gần gũi, bình dị trong đời sống gia đình và cuộc sống thường ngày.
Năm 2000, Xuân Quỳnh được tặng giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
Thông tin cần ghi nhớ về nhà thơ Xuân Quỳnh là
Quê làng La Khê, ven thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây.
Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại với giọng thơ chân tình đằm thắm.
Xuân Quỳnh thường viết về những tình cảm gần gũi, bình dị trong đời sống gia đình và cuộc sống thường ngày.
Năm 2001, Xuân Quỳnh được tặng giải thưởng Nhà nước về văn học nghệ thuật.
Văn bản
Hoàn cảnh sáng tác
Thể thơ
Viết trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ. Trong tập Hoa dọc chiến hào
Thể thơ 5 chữ
Từ khó
Da mặt có những đám trăsng loang lổ do bệnh lang ben. Trong dân gian lưu truyền quan niệm cho rằng nhìn gà đẻ sẽ bị lang mặt.
Vải trắng, dày dệt bằng sợi bông thông thường
Sương muối
Chéo go
Bố cục
Phần 1 : Trên đường …tuổi thơ
Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc.
Phần 2 : Tiếng gà trưa…hồng sắc trứng
Tiếng gà trưa và những kỉ niệm về bà.
Phần 3 : Cháu chiến đấu…tuổi thơ.
Tiếng gà trưa và tấm lòng của cháu.
Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục… cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục… cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục… cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Nghệ thuật : Điệp từ - Ẩn dụ - Liệt kê
Tiếng gà trưa và những kỉ niệm về bà
Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái tơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng.

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng:
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp
Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới

Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh chúc bâu
Đi qua nghe sột soạt

Tiếng gà trưa
Mang bao niềm hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng.
Kỉ niệm về đàn gà
Sự yêu thương chăm
sóc của bà
Niềm vui của cháu
Con gà mái tơ…mình hoa đốm trắng …con gà mái vàng…lông óng như màu nắng.

Có tiếng bà vẫn mắng…Tay bà khum soi trứng…Dành từng quả chắt chiu…
Bà lo đàn gà toi....Để cuối năm bán gà

Cháu về lấy gương soi…Lòng dại thơ lo lắng
Cháu được quần áo mới…Ôi cái quần chéo go…Cái áo cánh chúc bâu…..Mang bao niềm hạnh phúc….Đêm cháu về nằm mơ….Giấc ngủ hồng sắc trứng.
Đoạn thơ giàu chất tự sự, nghệ thuật
so sánh, liệt kê.
Thảo luận – thời gian 2 phút
Câu thơ Tiếng gà trưa được nhắc lại nhiều lần trong bài có tác dụng gì ?
Gợi ý :
Vị trí các câu thơ
Tác dụng trong dẫn dắt cảm xúc từng đoạn
Ý nghĩa
Tiếng gà trưa và suy ngẫm của cháu
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ .
Tiếng gà trưa và suy ngẫm của cháu
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ .
Nghệ thuật điệp từ ngữ
Bản đồ tư duy
Tiểu sử
Phong cách
Sự nghiệp
Thể thơ
Ngôn ngữ
Bản đồ tư duy
Tiểu sử
Phong cách
Sự nghiệp
Thể thơ
Ngôn ngữ
Nghệ thuật
Biện pháp tu từ
Tiếng gà-khơi nguồn cảm hứng
Tiếng gà-kỉ niệm tuổi thơ
Tiếng gà-tâm tư người cháu
Dặn dò:
Học thuộc bài thơ và ghi nhớ
Viết đoạn văn cảm nhận của em về tình bà cháu thể hiện qua bài thơ
Soạn bài tiếp theo : Điệp ngữ
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN
CÁC THẦY, CÔ GIÁO
VÀ CÁC EM HỌC SINH!