Bài 13. Tiếng gà trưa

Kính chào các thầy cô giáo
cùng toàn thể các em học sinh.
Phòng gd $ đt chương mỹ - Trường thcs hoà chính
Khoảng nửa cuối những năm 60 của thế kỉ XX, chú bé Trần Đăng Khoa - nay là nhà thơ Trần Đăng Khoa từ góc sân nhà chú ở làng Điền Trì, Hải Dương đã xúc động vì nghe thấy tiếng gà:
Tiếng gà
Tiếng gà
Giục quả na
Mở mắt
Tròn xoe
Giục hàng tre
Đâm măng
Nhọn hoắt.
Thì trong khoảng thời gian ấy, nữ thi sĩ trẻ Xuân Quỳnh thay lời một anh lính trẻ trên đường hành quân đã cảm thấy như thế nào sau khi nghe thấy tiếng gà giữa Ngọ ? ta cùng nhau đi tìm hiểu bài ngày hôm nay.
Tiết 53
Văn bản
I. Giới thiệu chung
I. Giới thiệu chung.
Em hãy nêu sự hiểu biết của mình về nhà thơ ?
1. Tác giả
Nguyễn Thị Xuân Quỳnh
(1942 - 1988)
quê ở La Khê, ven Thị xã Hà Đông
(Hà Tây), là một trong những
nữ thi sĩ nổi tiếng của nước ta
thời kháng chiến chống Mĩ.
Xuân Quỳnh là tác giả của nhiều
tập thơ hay: Tơ tằm - chồi biếc
(viết chung với Cẩm Lai),
Hoa dọc chiến hào; Hoa cỏ may;
Sân ga chiều em đi; Tự hát.
Nguyễn Thị Xuân Quỳnh
(1942 - 1988)
Xuân Quỳnh thường viết về
những tình cảm gần gũi,
bình dị trong đời sống gia
đình và cuộc sống thường
ngày, biểu lộ những rung
cảm và khát vọng
của một trái tim phụ nữ
chân thành tha thiết và
đằm thắm.
Tiết 53
Văn bản :
- Xuân Quỳnh -
I. Giới thiệu chung.
1. Tác giả
Tiết 53
Văn bản :
- Xuân Quỳnh -
- Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942 - 1988)
2. Tác phẩm
Em biết gì
về sự
ra đời của
bài thơ ?
Tiếng gà trưa được viết
trong thời kì đầu của
cuộc kháng chiến chống
Mĩ, in lần đầu trong tập
Hoa dọc chiến hào (1968)
và được in lại trong tập
Sân ga chiều em đi (1984).
- Tiếng gà trưa được viết trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Mĩ.
I. Giới thiệu chung.
1. Tác giả
Tiết 53
Văn bản :
- Xuân Quỳnh -
- Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942 - 1988)
2. Tác phẩm
II. Tìm hiểu bài thơ.
II. Tìm hiểu bài thơ.
- Tiếng gà trưa được viết trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống Mĩ.
Chú ý đọc giọng vui,
bồi hồi, phân biệt lời mắng
yêu của bà với lời kể, tả của
nhà thơ trong vai anh bộ đội.
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
" Cục ... cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân dỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Tiếng gà trưa
ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng



Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt !
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới

Ôi cái quần chéo go
ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt
*
* *

Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng

Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ


I. Giới thiệu chung.
Tiết 53
Văn bản :
- Xuân Quỳnh -
II. Tìm hiểu bài thơ.
Bài thơ này viết theo thể thơ n�o ?
Thể loại:
Thơ năm
tiếng
(ngũ ngôn).
Không hạn định về số
câu, bắt nguồn từ dân ca
phường vải (Trung Bộ).
Có ý kiến cho rằng, có
thể nó bắt nguồn từ Ngũ
ngôn Đường luật cổ
thể Trung Quốc.
I. Giới thiệu chung.
Tiết 53
Văn bản :
- Xuân Quỳnh -
II. Tìm hiểu bài thơ.
Cảm hứng của tác giả được khơi gợi từ sự việc gì ? Hãy nêu bố cục của bài thơ ?
*Thể loại: Thơ năm tiếng (ngũ ngôn).
Bố cục:
4 phần.
- Phần1 (Khổ 1): Tiếng gà trưa gợi về kí ức tuổi thơ của anh chiến sĩ trẻ trên đường hành quân.
- Phần2 (Khổ 2): Kỉ niệm về những con gà mái mơ, mái vàng.
- Phần3 (Khổ 3, 4, 5, 6): Kỉ niệm về bà.
- Phần4 (Khổ 7, 8): Mơ ước tuổi thơ và mơ ước hiện tại.
*Bố cục: 4 phần
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
" Cục ... cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
1. âm vang tiếng gà và
những kỉ niệm tuổi thơ
Tiếng gà vọng vào tâm trí của nhà thơ trong thời thời gian nào? ở đâu ?
1. âm vang tiếng gà và
những kỉ niệm tuổi thơ
- Thời gian: Buổi trưa nắng, trên đường hành quân.
- Thời gian: Buổi trưa nắng, trên đường hành quân.
Tại sao trong vô vàn âm thanh của làng quê, chỉ có tiếng gà trưa vọng vào tâm trí của tác giả ?

- Tiếng gà trưa là âm thanh của làng quê.
Tiếng gà trưa là tiếng gà nhảy ổ để
cho những quả trứng hồng đem lại
niềm vui cho người nông dân.
Tiếng gà trưa là âm thanh dự báo điều
tốt lành.
Tiếng gà trưa dễ tạo thành kỉ niệm
khó quên trong mỗi con người.

- Địa điểm: Trong xóm nhỏ.
- Địa điểm: Trong xóm nhỏ.
1. âm vang tiếng gà và
những kỉ niệm tuổi thơ
Em hiểu thế nào là
Đường hành quân xa ?
Đường ra trận
Thời gian: Buổi trưa nắng, trên đường hành quân.
Với mỗi người ra trận, tiếng gà trưa mới lạ nào?
gợi cảm giác
+ Nắng trưa xao động.
+ Chân đỡ mỏi.
+ Tuổi thơ hiện về.
Tác giả đã sử dụng biện pháp nghệ thuật gì ? Tác dụng của biện pháp này ?
Điệp từ nghe => Cảm xúc lắng đọng.
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
- Địa điểm: Trong xóm nhỏ.
1. âm vang tiếng gà và
những kỉ niệm tuổi thơ
- Thời gian: Buổi trưa nắng, trên đường hành quân.
Cảm giác: Nắng trưa xao động, chân đỡ mỏi, tuổi thơ hiện về. +Điệp từ Nghe tạo ra cảm xúc lắng đọng.
Như thế, con người ở
đây không chỉ nghe
tiếng gà, bằng thính giác
mà còn nghe bằng cảm
xúc tâm hồn.
Điệp từ nghe trở nên trìu
tượng và lan toả trong
tâm hồn người nghe.
Khi đã nghe được bằng cả tâm hồn thì người nghe đó phải có tình cảm như thế nào với xóm làng quê hương ?
=> Tình làng quê thắm thiết, sâu nặng.
Tiếng gà trưa
ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng
Tiếng gà trưa đã khơi dậy điều gì trong khổ thơ này ? Với những hình ảnh nào ?
Những con gà mái và những quả trứng hồng hiện lên qua những câu thơ nào ?
- Hình ảnh con gà mái.
- Hình ảnh những
quả trứng hồng.
Khơi gợi kí ức
tuổi thơ:
- ổ rơm hồng những trứng.
- Khắp mình hoa đốm trắng.
- Lông óng như màu nắng.
Những sắc màu đó đã gợi lên vẻ đẹp gì của làng quê ?
Lời thơ Này con gà mái mơ (mái vàng) trong đoạn thơ có sức biểu hiện như thế nào ?
Vẻ đẹp tươi sáng,
đầm ấm hiền hoà
và bình dị nơi làng quê
Điệp ngữ "này.":tâm trạng hồ
hởi,vui sướng, hân hoan
Điệp từ này như là sự giới thiệu đầy hổ hởi, vui sướng hân hoan như kéo quá khứ tuổi thơ xa xăm về với hiện tại bây giờ khiến cho người đọc như đang nhìn thấy trước mặt một con gà mái mơ lốm đốm hoa trắng, con gà mái vàng, lông màu nắng đang cục ta cục tác sau khi làm xong cái việc thiêng liêng và đau đớn: đẻ ra những quả trứng hồng giữa buổi trưa nắng lửa.
Em có nhận xét gì về hình ảnh trong bức tranh ?
I. Giới thiệu chung.
Tiết 53
Văn bản :
- Xuân Quỳnh -
II. Tìm hiểu bài thơ.
*Thể loại:
*Bố cục
1. âm vang tiếng gà và
những kỉ niệm tuổi thơ
- Thời điểm: Buổi trưa nắng, trên đường hành quân.
- Cảm giác: Nắng trưa xao động, chân đỡ mỏi, tuổi thơ hiện về. +Điệp từ Nghe tạo ra cảm xúc lắng đọng.
=>Tình làng quê thắm thiết sâu nặng.
- Hình ảnh con gà mái, Hình ảnh những quả trứng hồng => Khơi gợi kí ức tuổi thơ
->Vẻ đẹp tươi sáng,đầm ấm hiền hoà và bình dị nơi làng quê
+ Điệp ngữ "này.": tâm trạng hồ hởi,vui sướng, hân hoan
Cảm ơn các em học sinh đã
học tập tích cực
Cảm ơn các thầy cô đã tham dự giờ dạy.