Bài 13. Tiếng gà trưa

chào mừng
các thầy cô về dự gi? VAN
lớp: 7D


Giáo viên : Nguyễn Thị Lạng
2. Hai bài thơ "Cảnh khuya" và "Rằm tháng giêng" miêu tả cảnh thiên nhiên ở đâu?

C. Tây Bắc D. Nghệ An
B. Việt Bắc
3. Nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của hai bài thơ trên là:
Cảnh vật vừa có màu sắc cổ điển vừa toát lên sức sống của thời đại.
Tâm hồn thi sĩ kết hợp thật đẹp với phẩm chất chiến sĩ trong con người Hồ Chí Minh
C. Sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật có giá trị biểu cảm cao.
D. Gồm cả 3 ý A, B, C.
B�i cu: Chọn đáp án đúng (A, B, C, D) cho mỗi câu hỏi sau:
Thể thơ của bài "Cảnh khuya" và "Rằm tháng giêng" (phiên âm chữ Hán) giống bài thơ nào sau đây?
Bài ca Côn Sơn B. Tĩnh dạ tứ

C. Sông núi nước Nam
D. Qua đèo Ngang
A. Thủ đô Hà Nội
Tiết 53:

Tiếng
gà
trưa
( 2 tiết )
Nhà thơ Xuân Quỳnh cùng bà nội
- Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942-1988), quê: Làng La Khê, ven thị xã Hà Đông , tỉnh Hà Tây.
- Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại Việt Nam
- Thơ bà thường viết về những điều bình dị gần gũi với cuộc sống đời thường.
I. Đọc - hiểu chú thích
1. Tác giả:
Xuân Quỳnh
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Sông Nhuệ
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đường làng
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Ao làng
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Dệt lụa
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Cổng làng
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
* Tác phẩm chính: Tơ tằm - chồi biếc, Hoa dọc chiến hào, Gió Lào cát trắng, Lời ru trên mặt đất, Sân ga chiều em đi.

- Các tác phấm viết cho thiếu nhi: Bầu trời trong quả trứng, Chú gấu trong vòng đu quay, Mùa xuân trên cánh đồng, Vẫn có ông trăng khác.
Xuân Quỳnh
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)


II. Đọc - hiểu văn bản
Hướng dẫn đọc
Đọc giọng chậm rãi, nhẹ nhàng
Những câu thơ có 3 tiếng “Tiếng gà trưa” cần ngắt nghỉ lâu hơn các câu khác.
Khổ thơ cuối đọc giọng nhẹ nhàng, tha thiết như lời trò chuyện, tâm tình của cháu với bà.
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Tiếng gà trưa
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng nhà ai nhảy ổ :
“Cục ... cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng:
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)



Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)



Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Ôi cái áo trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt.
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục.cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa
ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng
Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt(1)!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng
Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Tiếng gà trưa
Xuân Quỳnh
Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối(2)
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go(3)
ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu(4)
Đi qua nghe sột soạt.
Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ

(Trong "Sân ga chiều em đi" - NXB Văn học, Hà Nội 1984)


Gieo vần
Gieo vần cách:
ở câu 1 và 4

Gieo vần liền:
ở câu 2 và 3

Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ
“Cục...cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Số câu thơ trong mỗi khổ thơ
Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp
------
Cứ hàng năm hàng năm
Khi gío mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng nhà ai nhảy ổ:
“Cục ... cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
1. Xuyên suốt bài thơ là hình ảnh hay âm thanh nào sau đây?
A. Tiếng gà trưa
B. Người bà
C. Người chiến sĩ
D. Quả trứng hồng
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
A




Một buổi trưa, trên đường hành quân, được
nghỉ chân ở một xóm nhỏ, người chiến sĩ chợt
nghe tiếng gà nhảy ổ vang vọng vào tâm tư.
Âm vang của tiếng gà khiến anh bồi hồi xúc động.
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)


? Mạch cảm xúc của bài thơ diễn biến như thế nào ?
Trên đường hành quân, lúc dừng chân chợt nghe
tiếng gà ai nhảy ổ bên xóm nhỏ người chiến sĩ cảm thấy bao
nỗi nhọc nhằn như được xua tan đi. Những kỉ niệm tuổi
thơ bên người bà và đàn gà bổng chợt đến. Từ đó người
chiến sĩ tự nhủ phải quyết tâm chiến đấu vì Tổ quốc và
người thân.
-> Mạch cảm xúc: Từ hiện tai-> quá khứ-> hiện tại
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)


Bố cục của bài thơ có thể chia làm mấy phần?
Nêu ý chính từng phần?
Bố cục của bài thơ có thể chia làm 3 phần:
1. Từ đầu đến “Nghe gọi về tuổi thơ”: Tiếng gà
trưa khơi nguồn cảm xúc, gợi tình cảm quê hương
2. Tiếp theo đến “ Đi qua nghe sột soạt”: Tiếng gà
trưa gợi nhớ kỉ niệm thời thơ ấu.
3. Phần còn lại: Tiếng gà trưa gợi nhiều suy ngẫm
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Thể thơ: Ngũ ngôn sáng tạo
- Phương thức biểu đạt: Miêu tả, tự sự và biểu cảm. Phương thức chính là: Biểu cảm.
- Nhân vật trữ tình: người lính trên đường hành quân- người cháu.
- Mạch cảm xúc: hiện tại -> quá khứ -> hiện tại
- Bố cục: 3 Phần.
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)










1. Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc: ( khổ thơ đầu)

Trờn du?ng h�nh quõn xa
D?ng chõn bờn xúm nh?
Ti?ng nh� ai nh?y ? :
"C?c ... c?c tỏc c?c ta
Nghe xao d?ng n?ng trua
Nghe b�n chõn d? m?i
Nghe g?i v? tu?i tho

Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đọc - hiểu chú thích
Đọc - hiểu văn bản:
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)



Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đọc - hiểu chú thích
Đọc - hiểu văn bản:




ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
Nghe
tiếng gà (thính giác)
gọi về tuổi thơ (tâm hồn)

bàn chân đỡ mỏi ( xúc giác)
xao động nắng trưa ( thị giác)

ẩn dụ
điệp ngữ
Ngũ ngôn
sáng tạo
nghe
Tiếng
Gà trưa
Sân ga
chiều em đi
Tự sự
Biểu cảm
Hiện tại
Quá khứ
hiện tại
Nguyễn thị
xuân quỳnh
Kỷ niệm
Tuổi thơ
Hoa dọc
Chiến hào
4
5
6
7
8
9
10
1
2
3
1. Tên đầy đủ của tác giả bài thơ?
2. Tiếng gà trên đường hành quân đã gợi nhắc trong người chiến sĩ điều gì?
3. Bài thơ được in lần đầu tiên trong tập thơ này?
4. Biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ đầu của bài thơ?
5. Thể thơ của bài thơ?
6. Động từ thể hiện cảm xúc của người lính đối với tiếng gà?
7. Xuyên suốt bài thơ là âm thanh gì?
8. Bài thơ được tái bản trong tập thơ này?
9. Những phương thức biểu đạt được sử dụng trong khổ đầu của bài thơ?
10.Trình tự mạch cảm xúc trong bài thơ như thế nào?
BTVN:
- Tập viết đoạn văn PBCN của em về khổ
thơ đầu.
- Về nhà các em học thuộc lòng bài thơ.
- Soạn tiếp bài
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)