Bài 13. Tiếng gà trưa

Chào mừng các thầy giáo , cô giáo
Về dự giờ lớp 7
20 - 11
Trường THCS Đông La - Hoài Đức
Giáo viên: Nguyễn Hải An
2. Hai bài thơ "Cảnh khuya" và "Rằm tháng giêng" miêu tả cảnh thiên nhiên ở đâu ?
B. Việt Bắc
3. Nét đặc sắc về nội dung và nghệ thuật của hai bài thơ trên là:
Cảnh vật vừa có màu sắc cổ điển vừa toát lên sức sống của thời đại.
Tâm hồn thi sĩ kết hợp thật đẹp với phẩm chất chiến sĩ trong con người Hồ Chí Minh
C. Sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật có giá trị biểu cảm cao.
D. Gồm cả 3 ý A, B, C.
Chọn đáp án đúng (A, B, C, D) cho mỗi câu hỏi sau:
C. Sông núi nước Nam
D. Qua đèo Ngang
A. Thủ đô Hà Nội
Kiểm tra bài cũ
C. Tây Bắc
D. Nghệ An
A- Bài ca Côn Sơn
B. Tĩnh dạ tứ
Thể thơ của bài "Cảnh khuya" và "Rằm tháng giêng" (phiên âm chữ Hán) giống bài thơ nào sau đây ?
Vào khoảng cuối những năm 60 của thế kỉ XX, chú bé Trần Đăng Khoa, nay là nhà thơ Trần Đăng khoa đã từ góc sân nhà, chú bé ở làng Điền Trì, Hải Dương đã xúc động vì nghe thấy tiếng gà cất lên.
Tiếng gà
Tiếng gà
Giục quả na
Mở mắt
Tròn xoe
Giục hàng tre
Đâm măng nhọn hoắt
Thì trong khoảng thời gian ấy nữ thi sĩ trẻ Xuân Quỳnh thay lời anh lính trẻ trên đường hành quân đã cảm thấy như thế nào sau khi nghe tiếng gà giữa ngọ. Đó là bài học hôm nay mà chúng ta đi tìm hiểu.
Nhà thơ Xuân Quỳnh cùng bà nội
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
(02 tiết)
(Xuân Quỳnh)
- Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ ca hiện đại Việt Nam.
I. Đọc - tìm hiểu chung :
1. Tác giả:
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
- Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942-1988) quê ở làng La Khê ven thị xã Hà Đông, tỉnh Hà Tây (cũ).
- Thơ bà gần gũi, thường viết về những điều bình dị, một hồn thơ trẻ trung, sôi nổi chân thành, tha thiết.
Xuân Quỳnh
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
Bầu trời trong quả trứng, Chú gấu trong vòng đu quay, Mùa xuân trên cánh đồng, Vẫn có ông trăng khác.
*- Tác phẩm chính:
Tơ tằm - chồi biếc, Hoa dọc chiến hào, Gió Lào cát trắng, Lời ru trên mặt đất, Sân ga chiều em đi.
*- Các tác phấm viết cho thiếu nhi:
I. Đọc - tìm hiểu chung:
1- Tác giả:
3. Đọc- hiểu từ khó:
- Chú ý: nhịp 3/2, 2/3 nhấn mạnh điệp câu, điệp ngữ tiếng gà trưa ở đầu các đoạn 2, 3, 4, 7. Giọng bồi hồi phân biệt lời mắng yêu của bà với lời kể và tả trữ tình của nhà thơ trong vai anh bộ đội hành quân xa nhà, nhớ nhà, nhớ bà, nhớ quê.
- Từ khó:
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
2- Tác phẩm:
- Viết trong thời kì kháng chiến chống Mĩ (1968)
- In lần thứ nhất trong tập thơ "Hoa dọc chiến hào" và in lại trong tập "sân ga chiều em đi" (1984).
- Đọc ( SGK).
* Hoàn cảnh sáng tác:
Em có nhận xét gì về số câu, số tiếng, cách gieo vần của bài thơ này ?
- Số câu thơ không hạn định, có khổ 4 câu, có khổ 6 câu, có khổ 7 câu gần với thể hát dặm
- Số tiếng: Có 4 câu chỉ có 3 tiếng (Tiếng gà trưa) đứng ở đầu các khổ
- C¸ch gieo vÇn: kh¸ phong phó vµ linh ho¹t, ë cuèi c©u kh«ng cè ®Þnh vµ t­¬ng ®èi Ýt vÇn.
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
4. Thể thơ:
ngũ ngôn sáng tạo


Gieo vần
Gieo vần “cách”:
ở câu 1 và 4
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ
“Cục...cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
Gieo vần “liền”:
ở câu 2 và 3
- Phần 1: Khổ đầu: Tiếng gà trưa trong nỗi niềm người lính trẻ
- Phần 2: Khổ 2, 3, 4, 5,6: Tiếng gà trưa khơi dậy kỉ niệm ấu thơ.
- Phần 3: Còn lại (khổ 7,8): Những suy tư gợi lên từ tiếng gà trưa.
Biểu cảm, tự sự, miêu tả.
7. Nhân vật trữ tình:
5. Bố cục:
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
6- Phương thức biểu đạt:
Gồm 3 phần:
Bài thơ có thể chia mấy phần, ranh giới và nội dung từng phần ?
Người lính trên đường hành quân xa.
Mạch cảm xúc của bài thơ diễn biến như thế nào ?
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
Trên đường hành quân, lúc dừng chân chợt nghe tiếng gà ai nhảy ổ bên xóm nhỏ người chiến sĩ cảm thấy bao nỗi nhọc nhằn như được xua tan đi. Những kỉ niệm tuổi thơ bên người bà và đàn gà bổng chợt đến. Từ đó người chiến sĩ tự nhủ phải quyết tâm chiến đấu vì Tổ quốc và người thân.
 Mạch cảm xúc: Từ hiện tai -> quá khứ -> hiện tại.
I- Đọc -tìm hiểu chung:
II- Đọc - tìm hiểu chi tiết văn bản:

1. Xuyên suốt bài thơ là hình ảnh hay âm thanh gì ?
A. Tiếng gà trưa
B. Người bà,
C. Người chiến sĩ
D. Quả trứng hồng
Xếp lại: B -> A -> C
2. Hãy sắp xếp lại trình tự phát triển mạch cảm xúc trong bài thơ:
A. Tình bà cháu
B. Tiếng gà trưa - hoài niệm tuổi thơ
C. Tình yêu quê hương, đất nước
Trắc nghiệm
- Khổ thơ 1:
I- Đọc -tìm hiểu chung:
II- Đọc - tìm hiểu chi tiết văn bản:
+ Thời gian: buổi trưa lúc nghỉ chân.
+ Không gian: Trên đường hành quân xa.
- Thời điểm:
-> Buổi trưa vắng , thanh bình, yên ả.

Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ
- Cục.cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
+ Địa điểm: bên xóm nhỏ
Âm thanh tiếng gà trưa trong nỗi niềm của người lính trẻ.
Đọc - hiểu chú thích
Đọc - hiểu văn bản:
Điệp từ "nghe"
1. Âm thanh tiếng gà trưa trong nỗi niềm của người lính trẻ: ( khổ thơ đầu)
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
xao động nắng trưa
bàn chân đỡ mỏi
gọi về tuổi thơ
Câu hỏi thảo luận nhóm
Để diễn tả cảm xúc của người lính tác giả đã sử dụng nghệ thuật gì và nói rõ tác dụng của nó ?
-> Nhấn mạnh những tình cảm tinh tế trong tâm hồn người lính .
Hết giờ
01
02
03
04
05
06
07
08
09
10
Đọc - hiểu chú thích
Đọc - hiểu văn bản:
“Nghe”
tiếng gà (thính giác)
xao động nắng trưa (thị giác)
gọi về tuổi thơ (tâm hồn)
bàn chân đỡ mỏi (xúc giác)
* từ ngữ: bình dị, quen thuộc dân dã
1. Âm thanh tiếng gà trưa trong nỗi niềm của người lính trẻ: ( khổ 1)
ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
Đọc - hiểu chú thích.
Đọc - hiểu văn bản.
Từ tiếng gà bình dị quen thuộc đó em cảm nhận
được gì về tình cảm của nhà ?
=> Yêu quê hương làng xóm sâu nặng, ăn sâu vào máu thịt trở thành một phần không thể thiếu đối với nhà thơ.
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
- Khổ thơ 1:
Âm thanh tiếng gà trưa trong nỗi niềm của người lính trẻ.
ẩn dụ
điệp ngữ
Ngũ ngôn
sáng tạo
nghe
Tiếng
Gà trưa
Sân ga
chiều em đi
Tự sự
Biểu cảm
Hiện tại
Quá khứ
hiện tại
Nguyễn thị
xuân quỳnh
Kỷ niệm
Tuổi thơ
Hoa dọc
Chiến hào
4
5
6
7
8
9
10
1
2
3
1. Tên đầy đủ của tác giả bài thơ ?
2. Tiếng gà trên đường hành quân đã gợi nhắc trong người chiến sĩ điều gì ?
3. Bài thơ được in lần đầu tiên trong tập thơ này ?
4. Biện pháp tu từ được sử dụng trong khổ thơ đầu của bài thơ ?
5. Thể thơ của bài thơ ?
6. Động từ thể hiện cảm xúc của người lính đối với tiếng gà ?
7. Xuyên suốt bài thơ là âm thanh gì ?
8. Bài thơ được tái bản trong tập thơ này?
9. Những phương thức biểu đạt được sử dụng trong khổ đầu của bài thơ ?
10.Trình tự mạch cảm xúc trong bài thơ như thế nào ?
Trò chơi ô chữ
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
I. Đọc - tìm hiểu chung:
1- Tác giả:
2- Tác phẩm:
3. Đọc- hiểu từ khó:
4. Thể thơ: ngũ ngôn sáng tạo
7. Nhân vật trữ tình:
5. Bố cục:
6- Phương thức biểu đạt:
II- Đọc - hiểu văn bản:
1. Âm thanh tiếng gà trưa trong nỗi niềm của người lính trẻ: ( khổ 1)
- Tập viết đoạn văn phát biểu cảm nghĩ của em về khổ thơ đầu.
- Về nhà các em học thuộc lòng khổ thơ 1.
- Soạn tiếp tiết 2 bài Tiếng gà trưa.
Tiếng gà trưa
Tiết 53.
Xin chân thành cám ơn
quý thầy cô và các em