Bài 13. Tiếng gà trưa

NG? VAN 7
Giáo viên: Nguyễn Kim Nhu
Kính Chào Các Thầy Cô Đến Dự Giờ
Kiểm tra bài cũ
? Đọc thuộc lòng bài thơ “ Cảnh khuya; Rằm tháng giêng ” – Hồ Chí Minh. Nêu ý nghĩa của hai bài thơ này ?

Tiết 53
Văn bản
TIẾNG GÀ TRƯA
Xuân Quỳnh
Tiết 53:
Văn bản: TIẾNG GÀ TRƯA
- XUÂN QUỲNH -









Nguyễn Thị Xuân Quỳnh ( 1942 – 1988), quê ở làng La Khê, tỉnh Hà Tây.
Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ ca hiện đại Việt Nam.
Đề tài: Viết về những tình cảm gần gũi, bình dị trong đời sống gia đình và cuộc sống thường ngày.

- Bài thơ được viết vào những năm đầu của cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước.


Hướng dẫn đọc

Đọc giọng chậm rãi, nhẹ nhàng
Những câu thơ có 3 tiếng “Tiếng gà trưa” cần ngắt nghỉ lâu hơn các câu khác.
Khổ thơ cuối đọc giọng nhẹ nhàng, tha thiết như lời trò chuyện, tâm tình của cháu với bà.
Tiếng gà trưa

Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục.cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Tiếng gà trưa
? rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go
?ng rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt.

Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng

Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi,cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
? trứng hồng tuổi thơ.
- Gà nhảy ổ: Gà lên ổ để đẻ trứng.
- Soi trứng: Dân gian thường dùng cách khum tay che nửa quả trứng soi lên ánh sáng để chọn những quả trứng đủ trống để cho gà ấp nở.
Tiết 53/ Văn bản:
TIẾNG GÀ TRƯA
- XUÂN QUỲNH -
Tiết 53/ Văn bản:
TIẾNG GÀ TRƯA
- XUÂN QUỲNH -
2.Thể thơ:
- Ngũ ngôn (5 tiếng) xen kẽ câu 3 tiếng, không hạn định số câu.
Thể thơ ngũ ngôn : có 2 loại

Ngũ ngôn tứ tuyệt
Bắt nguồn từ thơ Trung Quốc

Hạn định về số câu, số chữ trong bài.
4 câu / bài.
5 tiếng / câu.
Ngũ ngôn
Bắt nguồn từ thể hát dặm Nghệ Tĩnh và vè dân gian.

Không hạn định về số câu, số chữ
Tiếng gà trưa

Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục.cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Tiếng gà trưa
? rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go
?ng rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt.

Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng

Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi,cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
? trứng hồng tuổi thơ.
3. Bố cục: 3 phần
- Khổ 1: Tiếng gà trưa thức dậy tình cảm làng quê.
- Năm khổ tiếp theo: Những kỉ niệm tuổi thơ được tiếng gà khơi dậy.
- 2 khổ cuối: Những suy nghĩ từ tiếng gà trưa.
Tiết 53/ Văn bản:
TIẾNG GÀ TRƯA
- XUÂN QUỲNH -
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“ Cục… cục tác cục ta ”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Cảm hứng của tác giả trong bài thơ được khơi gợi từ sự việc gì?

Tiếng gà ai nhảy ổ :
“ Cục… cục tác cục ta ”
Tiếng gà trưa được tác giả cảm nhận trong thời gian và hoàn cảnh nào?
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“ Cục… cục tác cục ta ”
Tiết 53/ Văn bản:
TIẾNG GÀ TRƯA
- XUÂN QUỲNH -
- Tại sao trong vô vàn âm thanh của làng quê, tâm trí nhà thơ lại bị ám ảnh bởi tiếng gà trưa?
->Tiếng gà là âm thanh gần gũi, quen thuộc của làng quê, dự báo điều tốt lành.
- Tiếng gà trưa là tiếng gà nhảy ổ để có những quả trứng hồng – là niềm vui cho người nông dân cần cù, chịu khó.
=> Do đó tiếng gà trưa dễ tạo những kỉ niệm khó quên của con người.
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“ Cục… cục tác cục ta ”
Tác giả đã nghe thấy những gì trong tiếng gà bình dị đó?
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ :
“ Cục… cục tác cục ta ”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Tiếng gà trưa

Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
Cục.cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Tiếng gà trưa
? rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go
?ng rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt.


Những hình ảnh và kỉ niệm gì trong tuổi thơ đã được gợi lại từ tiếng gà trưa?
Tiết 53/ Văn bản:
TIẾNG GÀ TRƯA
- XUÂN QUỲNH -



Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng






Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng:
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng



Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới



Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Ôi cái áo trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt.
Tiết 53/ Văn bản:
TIẾNG GÀ TRƯA
- XUÂN QUỲNH -
Qua những kỉ niệm trên đã gợi lại tình cảm gì của người cháu?
Tiết 53/ Văn bản:
TIẾNG GÀ TRƯA
- XUÂN QUỲNH -
Thảo luận: 1bàn /nhóm (1’)
Như vậy con người ở đây không chỉ nghe tiếng gà bằng thính giác, mà còn nghe bằng cả cảm xúc tâm hồn.
Khi con người nghe được bằng tâm hồn thì người đó phải là người có tình cảm như thế nào đối với làng xóm, quê hương?
Tiết 53/ Văn bản:
TIẾNG GÀ TRƯA
- XUÂN QUỲNH -
Câu1: Bài Tiếng gà trưa được trích từ tập thơ nào?
A. Gió lào cát trắng
B. Lời ru trên mặt đất
C. Sân ga chiều em đi
D. Hoa dọc chiến hào
Câu2:
Xuyên suốt bài thơ là hình ảnh hay âm thanh gì?
A. Tiếng gà trưa
B. Người bà
C. Người chiến sĩ
D. Quả trứng hồng
D
A
Hướng dẫn về nhà

- Học thuộc 6 khổ thơ đầu và nêu cảm nhận của em về kỉ niệm tuổi thơ của 6 khổ thơ đó.
- Tìm hiểu tiếp phần còn lại của bài thơ
Tiết học kết thúc
Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh