Bài 13. Tiếng gà trưa

Giáo viên thực hiện
giờ ngữ văn lớp 7a-5
nhiệt liệt chào mừng các thầy cô giáo về dự
2
VŨ THỊ XUÂN
- Trỡnh b�y n?i dung v� nghệ thuật trong 2 b�i thơ " C?nh khuya v� R?m thỏng giờng" ?
Kiểm tra bài cũ
Tiết 53:
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
1.Tác giả v� ho�n c?nh sỏng tỏc.

Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942-1988).
- Quê: La Khê - Hà Đông - Hà Nội.

a- Tác giả:
Là nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ
hiện đại Việt Nam.
Thơ bà thường viết về những điều bình
dị, gần gũi với cuộc sống đời thường,biểu
lộ những rung cảm khát vọng của một
trỏi tim phụ nữ chân thành, tha thiết và đằm thắm.
( SGK/ T 150)
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Sông Nhuệ
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đường làng
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Ao làng
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Dệt lụa
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Cổng làng









Nhµ viÕt kÞch L­u Quang Vò vµ nhµ th¬ Xu©n Quúnh
Tiết 53:
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
1. Tác giả v� ho�n c?nh sỏng tỏc.

+ Tác phẩm chính: Chồi biếc (1963), Hoa dọc chiến hào (1968), Sân ga chiều em đi (1984), Tuyển tập truyện thiếu nhi( 1995).
+ Bài thơ "Tiếng gà trưa" được viết vào thời kì đầu chống Mĩ, in lần đầu trong tập "Hoa dọc chiến hào" (1968), in lại trong tập "Sân ga chiều em đi" (1984).
b. Ho�n c?nh sỏng tỏc:
a. Tỏc gi?. (sgk/ t150)
- Sỏng tỏc v�o th?i kỡ d?u cu?c khỏng chi?n ch?ng d? qu?c Mi.
Tiết 53:
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
1. Tác giả v� ho�n c?nh sỏng tỏc.
b. Ho�n c?nh sỏng tỏc.
a. Tác giả. ( sgk/ t 150)
- Sỏng tỏc v�o th?i kỡ d?u cu?c khỏng chi?n ch?ng d? qu?c Mi.
2. Kết cấu
Hướng dẫn đọc
Đọc giọng chậm rãi, nhẹ nhàng
Những câu thơ có 3 tiếng “Tiếng gà trưa” cần ngắt nghỉ lâu hơn các câu khác.
Khổ thơ cuối đọc giọng nhẹ nhàng, tha thiết như lời trò chuyện, tâm tình của cháu với bà.
Tiết 53: Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
" Cục.cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Tiếng gà trưa
ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Cứ hàng năm hàng năm
khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go
ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt.

Tiếng gà trưa
mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng


Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi,cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ.



Tiết 53:
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
1.Tác giả và hoàn cảnh sáng tác.
Tác giả. ( sgk/ t 150)
b. Hoàn cảnh sáng tác.
- Thời kì đầu cuộc kháng chiến
chống đế quốc Mĩ.
2. Kết cấu.
- Thể thơ: 5 tiếng ( Ngũ ngôn)
-Th? tho 5 ti?ng ( ngu ngụn) khụng h?n d?nh s? cõu, b?t ngu?n t? dõn ca phu?ng v?i ( Trung b?) v� t? th? vố, k? chuy?n.
- Phương thức biểu đạt: Biểu cảm, tự sự, miêu tả.
- 3 phần.
- Phần 1( Khổ thơ 1): Tiếng gà trưa
khơi dậy tình cảm làng quê.
- Phần 2( Từ khổ 2 đến 6 ): Tiếng gà trưa
khơi gợi những kỉ niệm thời thơ ấu.
- Phần 3 ( 2 khổ thơ cuối): Những suy
nghĩ được gợi lên từ tiếng gà trưa.
Tiết 53:
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
1.Tác giả và hoàn cảnh sáng tác.
Tác giả. ( sgk/ t 150)
b. Hoàn cảnh sáng tác.
- Thời kì đầu cuộc kháng chiến
chống đế quốc Mĩ
2. Kết cấu.
- Thể thơ: 5 tiếng ( Ngũ ngôn)
- 3 phần.
? Xuyờn su?t b�i tho hỡnh ?nh hay õm thanh n�o du?c th? hi?n?
- Ti?ng g� trua.
II. VĂN BẢN
? Mạch cảm xúc của bài thơ diễn biến như thế nào ?
Trên đường hành quân, lúc dừng chân chợt nghe
tiếng gà ai nhảy ổ bên xóm nhỏ người chiến sĩ cảm thấy bao
nỗi nhọc nhằn như được xua tan đi. Những kỉ niệm tuổi
thơ bên người bà và đàn gà bổng chợt đến. Từ đó người
chiến sĩ tự nhủ phải quyết tâm chiến đấu vì Tổ quốc và
người thân.
* Mạch cảm xúc: Từ hiện t¹i quá khứ hiện tại
Tiết 53:
Văn bản: Tiếng gà trưa
(Xuân Quỳnh)
Tiết 53:
Văn bản: Tiếng gà trưa
(Xuân Quỳnh)
I. Tìm hiểu chung
1.Tác giả và hoàn cảnh sáng tác.
Tác giả. ( sgk/ t 150)
b. Hoàn cảnh sáng tác.
- Thời kì đầu cuộc kháng chiến
chống đế quốc Mĩ.
2. Kết cấu.
- Thể thơ: 5 tiếng ( Ngũ ngôn)
- 3 phần.
II. VĂN BẢN
1. Ti?ng g� trua khoi d?y tỡnh c?m l�ng quờ.
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
"Cục...cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Tiếng gà vọng vào tâm trí tác giả trong thời điểm nào?
Buổi trưa nắng, trong xóm nhỏ
trên đường hành quân.
Từ nào được nhắc lại nhiều lần trong khổ thơ?
Với người ra trận, tiếng gà trưa gợi những cảm giác mới lạ nào?
(Thị giác)
(Xúc giác)
(Cảm xúc )
Điệp từ nghe ở đây không chỉ nghe bằng
thính giác bằng cảm giác mà
nghe bằng tâm tưởng,bằng sự nhớ lại,
bằng hồi ức tràn về, tiếng gà trưa như là
nút khởi động bất ngờ lan tỏa
trong tâm hồn người nghe.
- Diệp ng?, ẩn dụ.
Vậy em có nhận xét gì về âm thanh tiếng gà trong khổ thơ trên?
- L� biểu tượng của làng quê gợi nhớ hỡnh ?nh trong k? ni?m tu?i tho khụng th? n�o quờn c?a ngu?i chiến sĩ.
=>Thể hiện tình làng quê thắm thiết,
sâu nặng.
Chúc các em học sinh học giỏi!
Bài học kết thúc!
Xin chân thành cảm ơn các thầy giáo cô giáo và các em.
Chúc thầy cô mạnh khoẻ
Tiết 53- 54
Văn bản: Tiếng gà trưa
(Xuân Quỳnh)
I. Tìm hiểu chung
Ii. Tìm hiểu văn bản
1.Tiếng gà trưa khơi dậy tình cảm
làng quê.
2.Ti?ng g� trua khoi g?i k? niệm tuổi
thơ
Tiếng gà trưa
ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng
Tiết 53- 54 Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
1. Tiếng gà trưa khoi g?i tỡnh c?m l�ng quờ
Ii. văn bản
2. Tiếng gà trưa khơi gợi kỉ niệm thời thơ ấu.
Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp
Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới

Ôi cái quần chéo go
ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt
Tiết 53- 54
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
1.Tiêng gµ tr­a khơi gợi tình cảm làng quê.
Ii. văn bản
2. Ti?ng g� trua khoi g?i k? ni?m th?i tho ?u
Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
- Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng
Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp
Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go
ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt
- Điệp ngữ
- Kỉ niệm tuổi thơ:
+ gắn liền với hình ảnh những con gà mái, ổ trứng hồng .
+ gắn với hình ảnh người bà: chịu thương, chịu khó, giàu đức hi sinh, hết lòng vì con cháu.
Tiết 53- 54
Văn bản: Tiếng gà trưa
(Xuân Quỳnh)
I. Tìm hiểu chung
Ii. văn bản
1. Ti?ng g� trua khoi g?i tỡnh c?m l�ng quờ.
2. Ti?ng g� trua khoi g?i k? ni?m th?i tho ?u.
3. Những suy tư gợi lên từ tiếng gà trưa
Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng
Vì sao con người nghĩ rằng: “Tiếng gà trưa mang bao nhiêu hạnh phúc”
Tiếng gà trưa, ổ trứng hồng là hình
ảnh của cuộc sống, chân thật, bình
yên, no ấm
Tiếng gà trưa thức dậy bao tình cảm
bà cháu, gia đình, quê hương.
Đó là âm thanh bình dị của làng quê
đem lại niềm yêu thương cho con người.
Vậy trong “giấc ngủ hồng sắc trứng”, con người chỉ có thể mơ điều gì?
Mơ điều tốt lành, những
niềm vui và hạnh phúc.
Tiết 53- 54
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
1. Ti?ng g� trua khoi g?i tỡnh c?m l�ng quờ.
Ii. văn bản
2. Ti?ng g� trua khoi g?i k? ni?m th?i tho ?u.
3. Những suy tư gợi lên từ tiếng gà trưa
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ
Vì sao người chiến sĩ có thể nghĩ rằng cuộc chiến đấu của mình còn là “ Vì tiếng gà cục tác. Ổ trứng hồng tuổi thơ”?
- Mơ về những điều tốt lành, hạnh phúc, vui vẻ.
- Tình yêu gia đình gắn với tình yêu quê hương đất nước.
Tiết 53- 54
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
Ii. văn bản
3. Những suy tư gợi lên từ tiếng gà trưa
Câu hỏi thảo luận
Hình ảnh xuyên toàn toàn bộ bài thơ là hình ảnh nào? Cảm nhận của em về hình ảnh đó?
1. Ti?ng g� trua khoi g?i tỡnh c?m l�ng quờ.
2. Ti?ng g� trua khoi g?i k? ni?m th?i tho ?u.
Tiết 53- 54
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
Ii. văn bản
iii. Tổng kết
1. Nghệ thuật
- Thể thơ 5 tiếng, cách diễn đạt tình cảm tự nhiên, hình ảnh bình dị.
- Nghệ thuật điệp từ, ẩn dụ.
2. Nội dung
- Tình yêu bà, yêu những thứ bình dị chân thực của quê hương
- Bao trùm: tình yêu gia đình, quê hương đất nước.
* Ghi nhớ: Sgk trang 151
Tiết 53 - 54
Văn bản: Tiếng gà trưa
I. Tìm hiểu chung
(Xuân Quỳnh)
* Thảo Luận nhóm
Ii. Tìm hiểu văn bản
iii. Tổng kết
iv. Luyện tập
Cảm nghĩ của em về tình bà cháu trong bài thơ?
Dặn dò
- Học thuộc bài thơ, ghi nhớ.
- Xem trước bài "Điệp ngữ".
Xin cảm ơn các thầy cô và
các em học sinh