Bài 13. Tiếng gà trưa

1
Tiết 53
TIẾNG GÀ TRƯA
XUÂN QUỲNH
I. Giới thiệu chung:
11/26/2015
2
1. Tác giả: Xuân Quỳnh là nhà thơ nữ xuất sắc.
- Giọng thơ gần gũi,giàu tình cảm.
2.Tác phẩm:

* Viết năm 1965 những năm
Cuộc kháng chiến chống
Mĩ ác liệt nhất
* In trong tập “Xuân Quỳnh - cuộc đời và tác phẩm”
II. Đọc-Hiểu văn bản
1. Đọc- Tìm hiểu nghĩa từ khó

2. Tìm hiểu văn bản
a. Thể thơ: 5 tiếng
b. Bố cục: 3 phần
11/26/2015
3
Phần 1- Khổ1: Tiếng gà trưa gợi nhớ kỉ niệm tuổi thơ

Phần 2: Khổ 2 - 6: Kỉ niệm ấu thơ. ( hình ảnh những con gà mái và ổ trứng- khổ thơ thứ 2; hình ảnh người bà –khổ thơ 3,4,5,6)

Phần 3: Khổ 7- 8: Tâm niệm của người chiến sĩ trên đường ra trận.
c. Phân tích
c.1 Tiếng gà trưa gợi nhớ kỉ niệm tuổi thơ:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“cục…cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ.
4
Câu hỏi thảo luận nhóm: 3-5 phút
- Tiếng gà trưa vọng vào tâm trí tác giả trong thời điểm và hoàn cảnh nào?
- Tại sao trong rất nhiều âm thanh của làng quê,tác giả chỉ chỉ xao xuyến bâng khuâng nhất bởi tiếng gà trưa?
- Điệp từ : “nghe” lặp lại 3 lần đã gợi lên những cảm xúc gì và đã tác động như thế nào đến tâm hồn người chiến sĩ?
- Như vậy khi nghe tiếng gà trưa, tiếng gà nhảy ổ quen thuộc ấy đã đánh thức tình cảm gì trong tâm hồn của người chiến sĩ?
c.2. Tiếng gà trưa khơi gợi kỉ niệm tuổi thơ:
Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái tơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng.

-a. Hình ảnh gợi nhớ:

?

11/26/2015
5
- Kỉ niệm ấu thơ trở về trong cháu với những hình ảnh nào? Hình ảnh nào làm cho người cháu gợi nhớ về bà?

- Theo em, hình ảnh nào in đậm trong tâm trí tác giả nhất ? Tại sao?


- Gà: mái mơ ,mái vàng
- ổ trứng hồng

Hình ảnh gần gũi ,thân quen của làng quê. Hình ảnh làm cho người cháu nhớ về bà và công lao to lớn của bà đối với cháu.
11/26/2015
6
b.Hình ảnh người bà:
Em có nhận xét gì về kỉ niệm tuổi thơ và tình bà cháu?
11/26/2015
7
* Nhận xét cách dùng từ của tác giả (chú ý các từ loại)
Nêu cảm nghĩ của em về hình ảnh người bà qua đoạn thơ trên?Qua hình ảnh người bà em có suy nghĩ gì về những người phụ nữ Việt Nam?

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Hãy đọc một vài câu thơ , một bài hát viết về tình cảm bà cháu.
Các động từ,tính từ gợi tả
Bà là người tần tảo,chắt chiu,yêu thương cháu.
Bà tiêu biểu cho người phụ nữ Việt Nam giàu lòng nhân hậu,giàu đức hi sinh.
11/26/2015
8
Tình bà cháu gắn bó sâu đậm , thắm thiết.
Tuổi thơ êm đềm, ngọt ngào
11/26/2015
9
Hãy tìm một vài câu thơ viết về tình cảm bà cháu
T�� v� ����c nhaĩc �i nhaĩc lái 2 l?n c� tâc d?ng g�?
Ng���i chieân sy� chi?n d?u v� múc ��ch g�? T�� �o� em c� nh?n xĩt g� veă t�nh c?m c?a ngu?i châu d?i v?i bă vă d?i v?i quí huong d?t nu?c?

3. Tiếng gà trưa gợi những suy tư.

Tiếng gà trưa Cháu chiến đấu hôm nay
Mang bao nhiêu hạnh phúc vì long yêu tổ quốc
Đêm cháu về nằm mơ Vì xóm làng thân thuộc
Giấc ngủ hồng sắc trứng Bà ơi cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
11/26/2015
10


Tình cảm gia đình đã hoà quyện với tình yêu đất nước trong trái tim người lính.
11/26/2015
11
3. Tổng kết
a. Nghệ thuật
Sử dụng hiệu quả điệp ngữ: Tiếng gà trưa, có tác dụng nối mạch cảm xúc, gợi nhắc kỉ niệm lần lượt hiện về.
Viết theo thể thơ 5 tiếng phù hợp với việc vừa kể chuyện vừa bộ lộ tình cảm.
b.Ý nghĩa:
Những kỉ niệm về người bà tràn ngập yêu thương làm cho người chiến sĩ thêm vững bước trên đường ra trận.
11/26/2015
12
Âm thanh tiếng gà trưa xuyên suốt bài thơ là mạch cảm xúc của bài.
11/26/2015
13
Mạch cảm xúc của bài
Tiếng gà trưa
Trên đường hành quân khơi
gợi kỉ niệm
Kỉ niệm tuổi thơ
Gắn tình cảm gia đình với tình
yêu Đất nước
IV.Dặn dò:
Học thuộc bài thơ.
Nêu cảm nghĩ của em về tình bà cháu trong bài.(Trình bày đoạn văn 5-6 câu).
11/26/2015
14