Bài 13. Tiếng gà trưa

Ti��?t 53 Chu? d�` tho hi�?n da?i Vi�?t Nam
TI�?NG GA` TRUA
Xuân Quỳnh
I/Đọc hiểu chú thích:
1. Tác giả, tác phẩm
+Tác giả : (SGK/150)
_ Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942-1988)
_ Viết về những tình cảm gần gũi, bình dị trong đời sống gia đình và cuộc sống thường ngày.
_ Nhà thơ nữ xuất sắc trong nền thơ hiện đại Việt Nam
+ Tác phẩm: (SGK/150)

_ In lần đầu trong tập thơ Hoa dọc chiến hào (1968)
_ Bài “Tiếng gà trưa ” được viết trong thời kì đầu của cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ.
Nhiều tập thơ hay: Tơ tằm chồi biếc, Hoa dọc chiến hào, Hoa cỏ may, Sân ga chiều em đi, Tự hát…
1. Đọc :
II/ ĐỌC - HIỂU VĂN BẢN:
2. Thể tho:
-Tiếng gà trên đường hành quân:
--Tiếng gà gọi về tuổi thơ:
--Tiếng gà khơi dậy những suy tư:
Thơ tự do trên nồng cốt là thơ 5 chữ
3. Bố cục:
Đoạn 1 (Khổ 1)
Đoạn 2 (Khổ 2,3,4,5,6)
Đoạn 3 (Khổ 7,8)
4. Nội dung:
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ:
“Cục … cục tác cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
a) Tiếng gà trên đường hành quân:
“Cục …cục tác, cục ta”
Nghe xao động nắng trưa
bàn chân đỡ mỏi
gọi về tuổi thơ
► Điệp ngữ, ẩn dụ, chuyển đổi cảm giác
=> Tiếng gà làm thức dậy những tình cảm làng quê thắm thiết, sâu nặng.
Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng
- Ổ rơm hồng những trứng
- Này con gà mái mơ – hoa đốm trắng
vàng – óng như màu nắng…
b) Tiếng gà gỌi về tuổi thơ:
* Hình ảnh đàn gà thân thương
► Điệp từ, điệp ngữ, so sánh, tính từ gợi màu sắc
-> Vẻ đẹp tươi sáng, đầm ấm , hiền hoà, bình dị của làng quê
và sự gần gũi
của con người đối với quê hương
Cĩ ti?ng b� v?n m?ng .
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu…
Bà lo đàn gà toi
Người bà tần tảo, chắt chiu trong cảnh nghèo
và dành hết tình yêu thương
cho cháu.
b) Tiếng gà gọi về tuổi thơ:
* Kỉ niệm tuổi thơ dại và hình ảnh về bà
Ôi cái quần chéo go …
Cái áo cánh trúc bâu …
-> Niềm vui đơn sơ và ấm áp tình bà cháu.
b) Tiếng gà gỌi về tuổi thơ:
-> Kể tả bằng những chi tiết và hình ảnh chân thực mà cảm động
=> Kỷ niệm đẹp đẽ tuổi thơ và tình bà cháu sâu nặng thắm thiết.
b) Tiếng gà gỌi về tuổi thơ:
…
Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng

Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
Ổ trứng hồng tuổi thơ.
c. Tiếng gà khơi dậy những suy tư:
- Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Cháu chiến đấu…
Vì tổ quốc
xóm làng
bà
tiếng gà … ổ trứng hồng…
=> Tiếng gà đem lại hạnh phúc và tình yêu rộng lớn, sâu sắc, cao cả với đất nước, quê hương.
c. Tiếng gà khơi dậy những suy tư:
-> Điệp ngữ
THẢO LUẬN
Tổ 1 Cho biết tác dụng của việc lăp lại câu thơ ba chữ “ Tiếng gà trưa”?
Tổ 2 Tại sao tác giả lại đăt tên tác phẩm là “ Tiếng gà trưa” ?
Tổ 3 Em có nhận xét gì về hình ảnh và tình cảm diễn đạt trong bài thơ ?
Tiếng gà trưa đã gọi về kỷ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu. Tình cảm gia đình làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương đất nước.
Bài thơ theo thể năm tiếng có cách diễn đạt tình cảm tự nhiên và nhiều hình ảnh bình dị, chân thực.
II/ Tổng kết: ghi nhớ SGK/151
III/ Luyện tập:
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
1/ Tình cảm, cảm xúc nào thể hiện trong bài thơ “tiếng gà trưa”?
Hoài niệm về tuổi thơ
Tình bà cháu
Tình quê hương thắm thiết
Cả ba ý trên
2/ Đặc sắc nghệ thuật của bài thơ trên là gì?
Cách diễn đạt tự nhiên với những hình ảnh giản dị chân thực
Ngôn ngữ cô đọng, hàm xúc
Sử dụng các biện pháp so sánh, nhân hóa có giá trị biểu cảm cao
Sử dụng rộng rãi lối liên tưởng, tưởng tượng.

CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM
- Học thuộc bài thơ, ghi nhớ.
- Xem trước bài "Điệp ngữ".