Bài 13. Tiếng gà trưa

tiết 48-Văn bản:

Nhiệt liệt chào mừng
các thầy cô về dự giờ thăm lớp
TiẾNG GÀ TRƯA
Kiểm tra bài cũ
Câu 1: Chỉ ra mạch cảm Xúc và nêu bố cục trong bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh?
Câu 2: Đọc thuộc khổ thơ đầu của bài thơ Tiếng gà trưa?
Nêu nghệ thuật tiêu biểu của khổ thơ là gì? Nêu tác dụng?
I. Đọc - hiểu chú thích.
II. Đọc - hiểu văn bản.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a.Tiếng gà trưa thức dậy tình cảm làng quê.
b. Tiếng gà trưa khơi dậy kỉ niệm tuæi th¬.
*Kỉ niệm về ổ trứng hồng, những con gà mái.
Tiếng gà trưa
Ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng
- Điệp từ: Này
Gợi vẻ đẹp tươi sáng, đầm ấm, hiền hoà, bình dị của làng quê
- Phương thức miêu tả
- So sánh: Lông óng như màu nắng
- Tính từ chỉ màu sắc: hồng, mơ, trắng, vàng, óng, nắng
2. Nội dung văn bản.
a.Tiếng gà trưa thưc dậy tình cảm làng quê.
b.Tiếng gà trưa khơi dậy kỉ niệm tuổi thơ.
* Kỉ niệm về ổ trứng hồng, những con gà mái.
* Kỉ niệm về bà.
- Lời bà mắng
Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt !
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng
Thể hiện tình yêu thương, sự quan tâm, lo lắng, cụ thể, sâu sắc của bà dành cho cháu
Gợi vẻ đẹp tươi sáng, đầm ấm, hiền hoà, bình dị của làng quê
Ngôn ngữ tự nhiên, giản dị, gần gũi
2. Nội dung văn bản.
a. Tiếng gà trưa thưc dậy tình cảm làng quê.
b. Tiếng gà trưa khơi dậy kỉ niệm tuổi thơ.
* Kỉ niệm về ổ trứng hồng, những con gà mái.
* Kỉ niệm về bà :
- Lời bà mắng
Thể hiện tình yêu thương, sự quan tâm, lo lắng, cụ thể, sâu sắc của bà dành cho cháu

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp


- Cách bà chăm chút từng quả trứng
+ Động từ: khum, dành
+ Từ láy: chắt chiu
Bà tần tảo, chịu khó, tiết kiệm
Gợi vẻ đẹp tươi sáng, đầm ấm, hiền hoà, bình dị của làng quê
2. Nội dung văn bản.
a. Tiếng gà trưa thưc dậy tình cảm làng quê.
b. Tiếng gà trưa khơi dậy kỉ niệm tuổi thơ.
* Kỉ niệm về ổ trứng hồng, những con gà mái.
* Kỉ niệm về bà :
- Lời trách mắng
Thể hiện tình yêu thương, sự quan tâm lo lắng, cụ thể, sâu sắc của bà dành cho cháu
- Cách bà chăm chút từng quả trứng
- Nỗi lo âu của bà
Cứ hàng năm hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
hàng năm hàng năm
+ Động từ: khum, dành
+ Từ láy: chắt chiu
Bà tần tảo, chịu khó, tiết kiệm
+ Điệp từ: hàng năm
+ Động từ: lo, mong
Tình yêu thương thầm lặng của bà
Gợi vẻ đẹp tươi sáng, đầm ấm, hiền hoà, bình dị của làng quê
Hình ảnh bà
Lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà cháu được quần áo mới
Hình ảnh người bà tần tảo, chắt chiu dành trọn tình yêu thương cho cháu
Dành từng quả chắt chiu
Tay khum soi trứng
Bà tiêu biểu cho người phụ nữ Việt Nam giàu lòng nhân hậu, giàu đức hi sinh
2. Nội dung văn bản.
a.Tiếng gà trưa thức dậy tình cảm làng quê.
b.Tiếng gà trưa khơi dậy kỉ niệm tuổi thơ
* Kỉ niệm về ổ trứng hồng, những con gà mái.
Gợi lên một cuộc sống làng quê yên bình, tươi sáng, đầm ấm, bình dị
* Kỉ niệm về bà.
- Lời bà mắng thương yêu
- Cách bà chăm chút từng quả trứng.
- Những lo âu của bà.
- Niềm vui của cháu khi được mặc quần áo mới từ tiền bán gà.
Ôi cái quần chéo go
Ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt.
Tâm hồn trong sáng, hồn nhiên
Mong ước nhỏ bé, giản dị
-
Hình ảnh người bà tần tảo, chắt chiu, dành trọn tình yêu thương cho cháu
Tình cảm yêu quý, kính trọng, biết ơn bà
- Ôi: Biểu cảm trực tiếp.
- Sột soạt : từ láy .
Niềm vui sướng thích thú
Bà
Cháu
Tần tảo chắt chiu dành trọn tình yêu cho cháu
Yêu thương kính trọng biết ơn bà
Tuổi thơ êm đềm ngọt ngào
Tình bà cháu sâu đậm thăm thiết
2. Đọc thêm 1 số đoạn hoặc bài thơ nói về hình ảnh người bà
Một bếp lửa chờn vờn sương sớm
Một bếp lửa ấp iu nồng đượm
Cháu thương bà biết mấy nắng mưa.
Tám năm ròng cháu cùng bà nhóm lửa
Tu hú kêu trên những cánh đồng xa
Khi tu hú kêu bà còn nhớ không bà
Bà hay kể chuyện những ngày ở Huế
Tiếng tu hú sao mà tha thiết thế
Mẹ cùng cha công tác bận không về
Cháu ở cùng bà , bà bảo cháu nghe
Bà dạy cháu làm, bà chăm cháu học
Nhóm bếp lửa nghĩ thương bà khó nhọc
Tu hú ơi! Chẳng đến ở cùng bà
Kêu chi hoài trên những cánh đồng xa.
(Bếp lửa - Bằng Việt)


tiếng gà trưa
c. Những suy tư của tác giả.
-
2. Nội dung văn bản.
a.Tiếng gà trưa thức dậy tình cảm làng quê.
b.Tiếng gà trưa khơi dậy kỉ niệm tuổi thơ
* Kỉ niệm về ổ trứng hồng, những con gà mái.
Gợi lên một cuộc sống làng quê yên bình, tươi sáng, đầm ấm, bình dị
* Kỉ niệm về bà.
- Lời bà mắng thương yêu
- Cách bà chăm chút từng quả trứng.
- Những lo âu của bà.
- Niềm vui của cháu khi được mặc quần áo mới từ tiền bán gà.
-
Hình ảnh người bà tần tảo, chắt chiu, dành trọn tình yêu thương cho cháu
Tình cảm yêu quý, kính trọng, biết ơn bà
Tình bà cháu sâu đậm, thắm thiết
Tiếng gà trưa
Gợi những suy tư
Về hạnh phúc
Về mục đích cuộc chiến đấu
Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng
Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ
Hạnh phúc bắt nguồn từ những điều giản dị, tốt đẹp hàng ngày
Vì những điều to lớn và những điều giản dị
- Có suy nghĩ đúng đắn về hạnh phúc và mục đích sống
-Yêu gia đình, yêu quê hương đất nước,yêu những điều giản dị trong cuộc sống hàng ngày
Gợi tình bà cháu
Hạnh phúc tuổi thơ
Âm thanh cuộc sống thanh bình
Cả 3 ý trên

Theo em niềm hạnh phúc ở đây là gì?
tiếng gà trưa
I. Đọc - hiểu chú thích.
II. Đọc - hiểu văn bản.
1. Cấu trúc văn bản.
c. Những suy tư của tác giả.
- Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương đất nước.
2. Nội dung văn bản.
a.Tiếng gà trưa thức dậy tình cảm làng quê.
b.Tiếng gà trưa khơi dậy kỉ niệm tuổi thơ
* Kỉ niệm về ổ trứng hồng,những con gà mái.
Gợi lên một cuộc sống làng quê yên bình, tươi sáng, đầm ấm, bình dị
* Kỉ niệm về bà.
- Lời bà mắng thương yêu
- Cách bà chăm chút từng quả trứng.
- Nỗilo âu của bà.
- Niềm vui của cháu khi được mặc quần áo mới từ tiền bán gà.
-
Hình ảnh người bà tần tảo, chắt chiu, dành trọn tình yêu thương cho cháu
Tình cảm yêu quý, kính trọng, biết ơn bà
Tình bà cháu sâu đậm, thắm thiết
3. Ý nghĩa văn bản.
* Nội dung:
-Tiếng gà trưa đã gọi về những kỉ niệm đẹp đẽ của tuổi thơ và tình bà cháu.Tình cảm gia đình đã làm sâu sắc thêm tình yêu quê hương đất nước.
* Nghệ thuật:
- Cách diễn đạt tự nhiên với những hình ảnh giản dị, chân thực.
- Thể thơ ngũ ngôn sáng tạo, ngôn ngữ bình dị.
- Sử dụng nhiều biện pháp nghệ thuật có giá trị biểu cảm cao.
- Phương thức biểu cảm có các yếu tố miêu tả, tự sự.
* Ghi nhớ sgk T 151
"Dòng suối đổ vào sông, sông đổ vào dải trường giang Vôn-Ga, con sông Vôn-ga đi ra bể. Lòng yêu nhà, yêu làng xóm, yêu miền quê trở nên lòng yêu Tổ quốc."
(Lòng yêu nước- Ê-ren-bua)

I. Đọc - hiểu chú thích.
II. Đọc - hiểu văn bản.
1. Cấu trúc văn bản.
2. Nội dung văn bản.
a. Âm vang tiếng gà trong nỗi niềm anh lính trẻ.
b. Tiếng gà trưa khơi dậy những kỉ niệm thời thơ ấu.
* Kỉ niệm về những ổ trứng hồng, những con gà mái.
Gợi lên một cuộc sống làng quê yên bình, tươi sáng, đầm ấm, bình dị
* Những kỉ niệm thân thương về bà.
- Lời trách mắng thương yêu
- Cách bà chăm chút từng quả trứng.
- Những lo âu của bà.
- Niềm vui của cháu khi được mặc quần áo mới từ tiền bán gà.
Bà
Cháu
Tần tảo chắt chiu dành trọn tình yêu cho cháu
Yêu thương kính trọng biết ơn bà
Tuổi thơ êm đềm ngọt ngào
Tình bà cháu sâu đậm thăm thiết
CÂU HỎI THẢO LUẬN
Nhúm 1.2: Theo em vỡ sao tỏc gi? l?i d?t nhan d? b�i tho l� Ti?ng g� trua?
Nhóm 3.4: Tình cảm của tác giả được bộc lộ qua những chi tiết giản dị , tự nhiên. Hãy chứng minh?

Theo em vì sao tác giả lại đặt nhan đề bài thơ là Tiếng gà trưa?
Tình cảm của tác giả được bộc lộ qua những chi tiết giản dị , tự nhiên.
Hãy chứng minh?
Sở dĩ đặt tên bài thơ là Tiếng gà trưa vì tiếng gà trưa là đầu mối cảm xúc, là cảm hứng chủ đạo xuyên suốt bài thơ.
Tiếng gà trưa đã đi vào kỉ niệm, được gợi lại trên đường hành quân, trở thành yếu tố khắc sâu thêm tình cảm thiêng liêng với quê hương đất nước của người chiến sĩ.
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng.
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng.
Ôi cái quần chéo go
ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt.