Bài 13. Tiếng gà trưa

NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ GIỜ
Môn ngữ văn 7
Văn bản

TIẾNG GÀ TRƯA
Tác giả : Xuân Quỳnh
Kiểm tra bài cũ
? Đọc thuộc lòng bài th¬ “ C¶nh khuya” vµ “ R»m th¸ng giªng”? Qua 2 bµi th¬ gióp em hiÓu g× vÒ t¸c gi¶ Hå ChÝ Minh?
Tiết 53: Văn bản Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đọc - Tìm hiểu chung
Tác giả:
- Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942-1988 ), quê : làng La Khê, ven thị xã Hà Đông , tỉnh Hà Tây.
- Là nhà thơ nữ xuất sắc trong
nền thơ ca hiện đại Việt Nam
- Thơ bà gần gũi, thường viết về những điều bình dị; một hồn thơ trẻ trung, sôi nổi chân thành, tha thiết.
Tiết 53: Văn bản Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đọc - Tìm hiểu chung
Tác giả:
- Nguyễn Thị Xuân Quỳnh (1942-1988 ), quê : làng La Khê, ven thị xã Hà Đông , tỉnh Hà Tây.
- Là nhà thơ nữ xuất sắc trong
nền thơ ca hiện đại Việt Nam
- Thơ bà gần gũi, thường viết về những điều bình dị; một hồn thơ trẻ trung, sôi nổi chân thành, tha thiết.
* Tác phẩm chính: Tơ tằm - chồi biếc, Hoa dọc chiến hào, Gió Lào cát trắng, Lời ru trên mặt đất, Sân ga chiều em đi.
- Các tác phấm viết cho thiếu nhi: Bầu trời trong quả trứng, Chú gấu trong vòng đu quay, Mùa xuân trên cánh đồng, Vẫn có ông trăng khác.
Tiết 53: Văn bản Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đọc - Tìm hiểu chung
Tác giả
Xuất xứ văn bản
Đọc văn bản
Chú giải từ ngữ khó
Thể thơ
Cách đọc:
Chú ý cách ngắt nhịp 2/3, 3/2
Giọng đọc vui, bồi hồi , phân biệt lời mắng yêu của bà với lời kể và tả trong bài thơ
Chắt chiu: coi là quý, dành dụm, tiết kiệm từng chút và kiên trì
Gà toi : Gà dây chết vì các bệnh dịch khác nhau
Cách gieo vần ở cuối câu nhưng không cố định và tương đối ít vần
Số câu thơ trong 1 khổ không cố định
: ngũ ngôn ( 5 tiếng)
Viết trong thời kì đầu kháng chiến chống Mĩ
In trongtập thơ " Hoa dọc chiến hào"
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ
- Cục.cục tác cục ta
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ

Tiếng gà trưa
ổ rơm hồng những trứng
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng
Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng

Tiếng gà trưa
Có tiếng bà vẫn mắng
Gà đẻ mà mày nhìn
Rồi sau này lang mặt!
Cháu về lấy gương soi
Lòng dại thơ lo lắng

Tiếng gà trưa
Tay bà khum soi trứng
Dành từng quả chắt chiu
Cho con gà mái ấp

Cứ hàng năm, hàng năm
Khi gió mùa đông tới
Bà lo đàn gà toi
Mong trời đừng sương muối
Để cuối năm bán gà
Cháu được quần áo mới
Ôi cái quần chéo go
ống rộng dài quét đất
Cái áo cánh trúc bâu
Đi qua nghe sột soạt
*
* *
Tiếng gà trưa
Mang bao nhiêu hạnh phúc
Đêm cháu về nằm mơ
Giấc ngủ hồng sắc trứng

Cháu chiến đấu hôm nay
Vì lòng yêu Tổ quốc
Vì xóm làng thân thuộc
Bà ơi, cũng vì bà
Vì tiếng gà cục tác
ổ trứng hồng tuổi thơ

( Xuân Quỳnh )
Tiếng gà trưa
Tiết 53: Văn bản Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đọc - Tìm hiểu chung
Tác giả
Xuất xứ văn bản
Đọc văn bản
Chú giải từ ngữ khó
Thể thơ
Phương thức biểu đạt
: ngũ ngôn ( 5 tiếng)
Biểu cảm+ Tự sự + Miêu tả
Tiết 53: Văn bản Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đọc - Tìm hiểu chung
Đọc - Hiểu văn bản
Cấu trúc văn bản
Hiểu văn bản
Phần 1: Từ đầu đến tuổi thơ: Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc
Phần 2: Tiếp đến sột soạt: Tiếng gà trưa khơi dậy những kỉ niệm ấu thơ
Phần 3: Còn lại: Những suy tư gợi lên từ tiếng gà trưa
: 3 phần
a, Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc
Hoàn cảnh: Buổi trưa, bên xóm vắng, trên đường hành quân
Dễ gợi nhớ kỉ niệm
- Âm thanh: Tiếng gà trưa
"Cục... cục tác cục ta"
Mô phỏng tiếng gà, tạo âm thanh vang vọng trong không gian
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
*Nghệ thuật:
Điệp từ " nghe"
ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
Trên đường hành quân xa
Dừng chân bên xóm nhỏ
Tiếng gà ai nhảy ổ
" Cục ... cục tác cục ta"
Nghe xao động nắng trưa
Nghe bàn chân đỡ mỏi
Nghe gọi về tuổi thơ
Thảo luận:
Chỉ rõ thứ tự chuyển đổi cảm giác
trong ba câu thơ:
ẩn dụ chuyển đổi cảm giác
Nghe
tiếng gà (thính giác)
xao động nắng trưa ( thị giác)
gọi về tuổi thơ (tâm hồn)
bàn chân đỡ mỏi ( xúc giác)
Nghe xao ®éng n¾ng tr­a
Nghe bµn ch©n ®ì mái
Nghe gäi vÒ tuæi th¬

Cảm giác làm lay động lòng người: bồi hồi, xốn xang, xua tan bao vất vả mệt nhọc, đánh thức tuổi thơ, xôn xao hoài niệm.
Thể hiện tình cảm gắn bó thắm thiết với làng quê
Tiết 53: Văn bản Tiếng gà trưa
( Xuân Quỳnh)
Đọc - Tìm hiểu chung
Đọc - Hiểu văn bản
Cấu trúc văn bản
Hiểu văn bản
: 3 phần
a, Tiếng gà trưa khơi nguồn cảm xúc
b, Tiếng gà trưa khơi dậy những kỉ niệm tuổi thơ
* Kỉ niệm về ổ trứng, đàn gà ( Khổ 2)
- Hình ảnh: ổ rơm hồng những trứng
Hình ảnh đàn gà:
Này con gà mái mơ
Khắp mình hoa đốm trắng Này con gà mái vàng
Lông óng như màu nắng

- Hình ảnh đàn gà
Tính từ gợi tả
Phép liệt kê
So sánh
Điệp từ
Nghệ thuật:
Vẻ đẹp tươi sáng, bình dị, đầm ấm cuả làng quê
1. Xuyên suốt bài thơ là hình ảnh hay âm thanh nào?
A. Tiếng gà trưa
B. Người bà,
C. Người chiến sĩ
D. Quả trứng hồng
2. Hãy sắp xếp lại trình tự phát triển mạch cảm xúc trong bài thơ:
A. Tình bà cháu
B. Tiếng gà trưa - hoài niệm tuổi thơ
C. Tình yêu quê hương, đất nước

B -> A -> C


3.Tình cảm nào được tiếng gà trưa thức dậy qua đoạn thơ chúng ta vừa tìm hiểu?
A. Tình yêu làng xóm quê hương.
B. Tình bà cháu.
C. Tình yêu những chú gà mái mơ.
Hướng dẫn về nhà

- Học thuộc 2 khổ thơ đầu và nêu cảm nhận của em về 2 khổ thơ đó.
- Tìm hiểu tiếp phần còn lại của bài thơ

Kính chúc các thày cô mạnh khoẻ, hạnh phúc !
Chúc các em học giỏi !